Αντιδράσεις αλλά και αναγνώριση για το αυτοβιογραφικό έργο της Lea Ypi
Απρόσμενη επιτυχία έχει γνωρίσει ένα αυτοβιογραφικό βιβλίο της Αλβανής καθηγήτριας πολιτικής θεωρίας στο London School of Economics, Lea Ypi, στο οποίο περιγράφει πώς μεγάλωσε στην Αλβανία πριν από και μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος του Ενβέρ Χότζα. Το Free έχει αποσπάσει εξαιρετικές κριτικές, επελέγη από τους Sunday Times ως το βιβλίο της χρονιάς για το 2021, ενώ σύντομα θα είναι διαθέσιμο σε 17 γλώσσες, μεταξύ των οποίων τα κινέζικα και τα κορεάτικα.
Ωστόσο, στο εσωτερικό της Αλβανίας το βιβλίο της Lea Ypi έχει προκαλέσει αντιδράσεις για τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζει το κομμουνιστικό καθεστώς. Η συγγραφέας έχει δεχτεί σφοδρές επιθέσεις μέσω διαδικτύου από ανθρώπους που την κατηγορούν ως «απολογήτρια» του Χότζα, μία κατηγορία που η ίδια απορρίπτει κατηγορηματικά. «Σε θίγει, όταν έχεις έναν παππού που πέρασε 15 χρόνια σε μια κομμουνιστική φυλακή, να σου λένε ότι με κάποιον τρόπο προσπαθείς να αποκαταστήσεις κομμουνιστές δολοφόνους», δήλωσε στην εφημερίδα Guardian. Όπως εξήγησε, «ένα από τα σημαντικότερα μηνύματα του βιβλίου είναι ότι, όσο καταπιεστικό κι αν είναι ένα καθεστώς, ποτέ δε διαλύει ολοκληρωτικά την ανθρώπινη αξιοπρέπεια».
Η Ypi, που έγραψε το βιβλίο της ταυτόχρονα στα αγγλικά και στα αλβανικά, αισθάνεται πάντως ότι με το έργο της έχει καταφέρει να πυροδοτήσει έναν εποικοδομητικό διάλογο για τα πλεονεκτήματα του σοσιαλισμού και του καπιταλισμού. «Μέσα από οικογενειακές ιστορίες, προσπαθώ να εμπλέξω τους πάντες σε μια μεγάλη συζήτηση για την ελευθερία – η μητέρα μου έχει μια άποψη για την ελευθερία και ο πατέρας μου μιαν άλλη. Όταν αυτό λειτουργεί, ανοίγει μεγάλες συζητήσεις, δεν τις σταματά. Και υπάρχει μια νεότερη γενιά που την απασχολεί το είδος του συστήματος στο οποίο ζούμε», τόνισε.