Παρακολουθώντας τις προβολές των Femmes Noirs στο Film Forum, είχα γοητευτεί και αγαπήσει εκ νέου τις ασπρόμαυρες ταινίες. Αναρωτιόμουν αν με πήγαιναν στο μακρινό παρελθόν, στην πρώτη μου γνωριμία που έγινε στον κινηματογράφο στο Ετουάλ της Καλλιθέας, όπου πηγαίναμε τις Κυριακές στην απογευματινή προβολή ή αν ταίριαζε στην ψυχολογία μου εκείνων των ημερών.

Οι ωραίες γυναίκες, πάντα καλοχτενισμένες ή με ταιριαστό καπέλο, όμορφα λευκά δόντια και μάτια με μεγάλες βλεφαρίδες, οδηγούσαν αυτοκίνητο με μακριά γάντια στο τιμόνι, κάπνιζαν χρησιμοποιώντας μακριές πίπες, συνοδεύονταν από επίσης ωραίους και καλοντυμένους άνδρες και χόρευαν σε μεγάλες αίθουσες υπό τους ήχους μιας μεγάλης μπάντας, ή ρομαντικά στο διαμέρισμά τους με ημίφως, ήταν όλοι άνθρωποι του Χόλιγουντ. Μόνο εκεί υπήρχαν τέτοιοι.

Το ερωτικό φιλί ήταν το ύψιστο σημείο.

Η επιλογή εκείνη την εβδομάδα ήταν ακόμα ένα μαύρο φιλμ, βασισμένο στο μυθιστόρημα Double Indemnity (Διπλή αποζημίωση), του αγαπημένου μου συγγραφέα James M. Cain (Τζέιμς Μ. Κέιν). Είχα ήδη μεταφράσει τέσσερα δικά του μυθιστορήματα, Η πεταλούδα και Το ελκυστικό νησί για τη Σύγχρονη Εποχή και Ο ταχυδρόμος χτυπάει πάντα δυο φορές και Θύελλα σε μητρική καρδιά για το Μεταίχμιο.

Αυτή η ταινία ήταν, για μένα, διπλή πρόκληση. Ούτε την είχα δει ποτέ, ούτε είχα διαβάσει το βιβλίο.

Οι άνδρες, όποια και αν ήταν τα δικά τους φυσικά ή πνευματικά χαρακτηριστικά, αποδεικνύονταν αδύναμοι μπροστά στη σαγήνη των μοιραίων γυναικών, που η θηλυκή τους έλξη τούς κολάκευε μέχρι θανάτου.

Παρακολουθούσα την ταινία με τη λεπτοκαμωμένη Barbara Stanwyck (Μπάρμπαρα Στάνγουικ) και τον τρόπο της να παρασύρει τον πανύψηλο συμπρωταγωνιστή της, Fred MacMurray (Φρεντ ΜακΜάρεϊ), τον ασφαλιστή του συζύγου της, στο εγκληματικό της σχέδιο να τον βγάλουν από τη μέση, αφού προηγηθεί η υπογραφή ενός καινούργιου ασφαλιστικού συμβολαίου, που θα την καθιστούσε νόμιμα παραλήπτρια της αποζημίωσης.

Ο θαυμαστός τρόπος γραφής του συγγραφέα, η έλλειψη «δραματικότητας» ενώ η υπόθεση του βιβλίου ήταν τραγική επανέρχονταν στη μνήμη μου από την ανάγνωση στη θέαση. Οι διάλογοι εκφράζονταν/ακούγονταν, σχεδόν, καθημερινοί, χωρίς ορολογίες, ιδιαίτερους τονισμούς και άγνωστες λέξεις, το φλερτ ανάμεσα σ' έναν άνδρα και μια γυναίκα ξεκινούσε ομαλά και το ερωτικό στοιχείο διαγραφόταν σταδιακά, χωρίς ανατροπές, ως ένα φυσικό αποτέλεσμα, ώσπου έφτανε στο έγκλημα.

Οι άνδρες, όποια και αν ήταν τα δικά τους φυσικά ή πνευματικά χαρακτηριστικά, αποδεικνύονταν αδύναμοι μπροστά στη σαγήνη των μοιραίων γυναικών, που η θηλυκή τους έλξη τούς κολάκευε μέχρι θανάτου.

Ο Κέιν δημιουργούσε τη γλωσσολογία του μαύρου κινηματογράφου.

Δεν είχα αγαπήσει ποτέ την Μπάρμπαρα, γεννημένη σε μια γειτονιά του Μπρούκλιν, παρ' όλη την επιτυχία της – σε τριάντα οκτώ χρόνια στον κινηματογράφο είχε παίξει σε ογδόντα πέντε ταινίες, θεωρείτο μια από τις πιο ακριβοπληρωμένες γυναίκες στις ΗΠΑ, εξαιτίας των αντιδραστικών της θέσεων και την επίθεσή της κατά του Προέδρου Ρούζβελτ. Τη θεωρούσα το αντίθετο του συγγραφέα Κέιν.

Αντίστοιχος της Στάνγουικ ήταν και ο ΜακΜάρεϊ, παρά λίγους πόντους δυο μέτρα ύψος, με εκατό ταινίες και την ομολογουμένη τσιγκουνιά του, ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους του Χόλιγουντ, συμπρωταγωνιστής και συνεργός στον σχεδιασμό και στην εκτέλεση του εγκλήματος.

Το τέλειο έγκλημα μπορεί να μην υπάρχει, όσο καλά και αν έχει σχεδιαστεί γύρω από ένα ασφαλιστικό συμβόλαιο, ακόμα και από έναν ασφαλιστή, υπάρχει όμως η υπέρβαση οποιουδήποτε μέτρου και όρου ενάντιά του, έστω και στη μικρότερη λεπτομέρεια που θα το προδώσει.

Η ταινία Διπλή αποζημίωση επιβεβαιώνει ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες είναι κάποιας άλλης μορφής κερδοσκοπικές συμπράξεις, όπως είναι και η κινηματογραφική βιομηχανία. Η ασφαλιστική εταιρεία, προκειμένου να μην πληρώσει τις πενήντα χιλιάδες δολάρια του ασφαλιστικού συμβολαίου, βρήκε άλλες λύσεις ικανοποιώντας τους δικαιούχους, προσφέροντάς τους κάτι πάνω από το μηδέν, διασώζοντας τα υπόλοιπα για την ίδια.

Μου θύμισε κάποιον φίλο που μου είχε πει: «Τα πιο δύσκολα μαθηματικά είναι τα ασφαλιστικά», όταν ήμουν ακόμα μαθήτρια.

Οι ταινίες που είχαν πρωτοπροβληθεί πριν από δεκάδες χρόνια, μισόν αιώνα πριν ή παραπάνω, που άλλες τις είχα δει περισσότερες από μια ή δυο φορές και άλλες όχι, δεν με προκαλούσαν για κανένα είδος κριτικής, αλλά για το παρελθόν και τη γνωριμία τους ή για άλλες συγκρίσεις, όπως τέχνη και τεχνολογία.

Επιστρέφοντας, σταμάτησα στο βιβλιοπωλείο και αγόρασα το βιβλίο Double Indemnity, πήγα σπίτι και άρχισα να το μεταφράζω.

Twitter