της Ελένης Λαδιά

Μετά την βροχή ο Κεραμεικός έχει ένα διάφανο, κάπως κεραμιδένιο χρώμα. Ίσως αυτός ο χρωματισμός να οφείλεται στις εγκαταστάσεις των αρχαίων κεραμέων στις όχθες του ποταμού Ηριδανού. Ο ποιητής προχωρεί με την θαυμάσια φωτογραφική του μηχανή στον ώμο, (αγαπούσε την τεχνολογία κι έλεγε πως είναι η σύγχρονη ποίηση), διαβαίνει την οδό των Τάφων, στέκεται για λίγο μπροστά στην στήλη της Ηγησούς κι αμέσως μετά κατευθύνεται προς την αγαπημένη του μεριά: κάθεται απέναντι από τον Ηριδανό και παρατηρεί τα βατράχια που χοροπηδούν και τον ξετρελαίνουν.

Φωτογραφίζει τον ποταμό με το λιγοστό νερό και τα αγριόχορτα στις όχθες.

«ω πως είχα περισυλλέξει ό,τι οι Μυκήνες μας προσφέρουν/ ό,τι ο Κεραμεικός και οι μύκητες του ποταμού του και οι/ εκτινάξεις των ακρίδων του/ και τ' ανάγλυφα μέλη και τ' αγέλαστα όμματα θνητών/ και αθανάτων/ καθώς υπενθυμίζουν ότι/ οι λέξεις όχι μόνον είναι ανεπαρκείς και λάμποντα υβρίδια/ αλλά ανύπαρκτες κι αποτεφρώσεις νεκρών/ (κι ας φαίνονται αστερόεσσες και υδροχαρείς οι λέξεις)».

Με δέος μετά εισέρχεται στο ιερό των Τριτοπατρέων, διαβάζει την επιγραφή των αρχαϊκών γραμμάτων ΗΙΕΡΟΝ ΤΡΙΤΟΠΑΤΡΕΩΝ, είναι ένα παλαιό άβατο του έκτου προχριστιανικού αιώνος. Οι Τριτοπάτορες εκπροσωπούσαν ίσως τις ψυχές των νεκρών προγόνων. Η άλλη στάση του είναι στον τάφο των Λακεδαιμονίων. Εκεί φωτογραφίζει την απέναντι σαρκοφάγο με το ωραίο θέμα των Τριτώνων και Νηρηίδων στις μακριές της πλευρές. Η σαρκοφάγος περιείχε τα λείψανα δύο νεκρών, και δύο ψέλια με τα ονόματα της Φιλοτέρας και της Αμυμώνης.

«Το άγγιγμά στο γόνατό σου είναι χρώμα/ και το σεργιάνι απ' τον Κεραμεικό ως τ' αυτί σου/ ήταν ο δίχως σπλάχνα φίλος/ που θα μ' ακούει από αύριο αλλιώς...»

Η φωτογραφία της σαρκοφάγου θα δείξει έναν Τρίτωνα με ουρά ψαριού, που γυρισμένη προς τα επάνω δίνει την εντύπωση καραβιού. Περήφανος κοιτάζει μπροστά στο πέλαγος, παίζοντας μια τρομπέτα. Στην ράχη της ψαρίσιας ουράς είναι καθισμένη μία Νηρηίδα. Σαφώς διακρίνεται το όμορφο, λεπτεπίλεπτο προφίλ, το τονισμένο από την μικρή αλογοουρά των μαλλιών της. Από την μέση και πάνω γυμνή, με προβαλλόμενα τα μικρά της στήθη. Το υπόλοιπο σώμα είναι τυλιγμένο σε διάφανο φόρεμα, που μισοαποκαλύπτει τα λυγερά, μαρμάρινα μέλη.

«Θυμήσου τον Βουραϊκό η θυμήσου ακόμα του Ηριδανού/ το τέλμα/ θυμήσου τον εαυτό μου, θυμήσου που σε απόσπασα απ' τα/ χνούδια κι απ' την άχνα της κοιλάδας/ θυμήσου που έπεσε και γλίστρησε απ' τα χέρια μου το άστρο/ χάριν της τροχιάς του οποίου υπάρχεις η με βλέπεις/ αθάνατο να βασανίζομαι μέσα σε περιέλιξες χωρίς αισθήσεις.»

Ο ποιητής ανεβαίνει την ανηφόρα προς την έξοδο. Ξαφνικά πήρε το μάτι του πολλές μικρές επιτύμβιες στήλες. Πιθανόν αυτές κατασκευάστηκαν μετά τον νόμο κατά της πολυτελείας των τάφων, ο οποίος θεσπίσθηκε το 317 ή το 307 π. Χ. από τον Δημήτριο τον Φαληρέα. Έκτοτε οι επιτύμβιες στήλες ήταν ένα απλό, ορθογώνιο μαρμάρινο τμήμα με το όνομα, το πατρώνυμο και τον τόπο καταγωγής του νεκρού. Ο ποιητής ξεχωρίζει μια τέτοια μικρή στήλη μισοχωμένη στα χορτάρια και ακουμπισμένη όρθια σε έναν κορμό δένδρου. Την κοιτάζει με ένταση και τα μάτια του δακρύζουν. Μετά την φωτογραφίζει.

ΚΕΡΑΜΕΙΚΟΣ

Έλειπα κι έπεφτε η σκιά μου
στην επιτύμβια πλάκα
ΕΠΙΚΤΩ
ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ
ΜΙΛΗΣΙΑ
που σ' έχω δει;

Ο ποιητής, ο οποίος έλειπε και πάντα θα λείπει και θα μας λείπει, είναι ο Δ. Π. Παπαδίτσας και οι στίχοι δικοί του.

Twitter