Η γραφή αυτού του βιβλίου ξεκίνησε σε μια προσπάθεια να καταλάβω τον τρόπο με τον οποίο η γνώση της Ιατρικής και ευρύτερα της Επιστήμης αποτελεί την κοινωνική, την οικονομική, την πολιτική, αλλά κυρίως την ψυχολογική εξουσία ενός καθεστώτος αλήθειας/νόρμας εντός του οποίου διαμορφώθηκε στη νεωτερικότητα το όριο της ίδιας της ανθρώπινης ελευθερίας. Το βιβλίο ως εκ τούτου το έχω χωρίσει σε 6 βασικά κεφάλαια.

Στο πρώτο κεφάλαιο η ανάλυσή μου ξεκινά από το 1801, καθώς στο έτος αυτό έχουμε το «επιστημολογικό γεγονός» που εντοπίζω για πρώτη φορά στην ευρωπαϊκή σκέψη: ο πατέρας της Ψυχιατρικής Φιλίπ Πινέλ (Philippe Pinel, 1745-1826) αναφέρεται στην έννοια της ηθικής παράνοιας, δηλαδή στη ζωή που ενώ έχει συνείδηση, δεν έχει βούληση και έτσι συμπεριφέρεται ανήθικα. Ο Πινέλ από την άλλη καταλήγει σε αυτό το συμπέρασμα, μελετώντας την «ηθική μιαρότητα» των υποτιθέμενα ανεξέλεγκτων ατόμων/πληθυσμών που αρνούνται να καταταγούν στον στρατό, αρνούνται να παντρευτούν, αρνούνται να βαφτίσουν τα παιδιά τους, αρνούνται να εργαστούν, αρνούνται να εγκαταλείψουν την «κοινή γη» και να μετατραπούν σε «κοινή ζωή» και την οποία ανακαλύπτει στο Γενικό Νοσοκομείο που η κυρίαρχη τάξη είχε εγκλείσει από το 1656. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, στις σελίδες που ακολουθούν η «ηθική παράνοια» αντιμετωπίζεται ως ένα πλαίσιο ηθικής που προσδιορίζεται εδώ και αιώνες ως μια πάλη ανάμεσα στην ηθική και την ανηθικότητα, εντός της οποίας η ηθική απαιτεί τον εγκλεισμό και την τιθάσευση του «ανήθικου/εκθηλυμένου Άλλου». Η θεωρία του εκφυλισμού, εξάλλου, έρχεται να περιγράψει αυτή την παράνοια, μιλώντας δήθεν για τον ηθικό εκφυλισμό ιδιωτών/πληθυσμού, που λόγω μιας ηθικής ασυνέχειας είχε ως αποτέλεσμα κάποια έμβια όντα, ενώ έχουν συνείδηση, να εμμένουν να συμπεριφέρονται με τρόπο ανδρόγυνο/γύνανδρο. Τέτοια παραδείγματα, από την άλλη, οι ειδικοί ανακαλύπτουν στις αποικίες αλλά και εντός των ευρωπαϊκών κοινωνιών στους παρεκκλίνοντες σεξουαλικά και κοινωνικά, όπως οι πόρνες, οι σοδομιστές, οι αναρχικοί, οι σαπφίστριες. Εν ολίγοις, ο «ηθικά παρανοϊκός» πλέον ήταν όποιος τολμούσε να παρακούσει το καθεστώς αλήθειας της κυρίαρχης τάξης, όπως η κόρη που τολμά να καταγγείλει για βιασμό τον πατέρα της, όπως ο αναρχικός που ζητά την κατάλυση της εξουσίας, αλλά και οποιοσδήποτε τολμά να ζητά την αναστροφή της αλήθειας του φύλου/σεξουαλικότητας.

Στο δεύτερο κεφάλαιο, έτσι, αρχίζω να μιλώ για την ηθική αλήθεια που η Επιστήμη, όπως η Ψυχιατρική, η Ιατροδικαστική, η Εγκληματολογία, η Ανατομία, η Ανθρωπολογία, έρχονται να κατασκευάσουν ως καθεστώς αλήθειας, σε μια προσπάθεια η πραγματικότητα να ταυτιστεί με τις ανάγκες του καπιταλισμού, εισάγοντας εφεξής μια κανονικότητα της ανθρώπινης ψυχολογίας με επίκεντρο την επιτήρηση και τη ρύθμιση του sexualis (θυμικό).

Το θυμικό όμως είναι το ένστικτο του φύλου και της σεξουαλικότητας και, όπως υποστηρίζω στο τρίτο κεφάλαιο, είναι το δικαίωμα του ανθρώπου στον αυτοπροσδιορισμό του. Έτσι δημιουργείται μια δίωξη στην ουσία ενάντια στον ανθρώπινο αυτοπροσδιορισμό και στο τι συνιστά σε τελευταία ανάλυση αλήθεια.

Στο τέταρτο κεφάλαιο εξηγώ το πότε και το γιατί αυτή η δίωξη ξεκινά και πώς αυτή εισέρχεται και στην ελληνική πραγματικότητα, μέσα από τους Έλληνες ιατροδικαστές που σπουδάζουν στο Παρίσι και με την επιστροφή τους ζητούν από το κράτος να λάβει τα αναγκαία μέτρα ενάντια στον «κοινωνικό εχθρό». Είναι η περίοδος που τα ιατροδικαστικά εγχειρίδια, μετά την Παρισινή Κομμούνα, θα θεματοποιήσουν για πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία, ως (δήθεν) αποτέλεσμα της επιστημονικής παρατήρησης και της αντικειμενικής διάγνωσης, την εγκληματικότητα του/της σοδομιστή/σαπφίστριας και της ανδρόγυνης/γύνανδρης ζωής. Είναι η ίδια περίοδος που απαγορεύεται, για πρώτη φορά στην ελληνική επικράτεια, ο γάμος στα ανδρόγυνα/γύνανδρα υποκείμενα, καθώς και το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού του φύλου, που είχε μέχρι τότε το άτομο εντός της ελληνικής πραγματικότητας, ακριβώς με το επιχείρημα της ηθικής παράνοιας αυτής της ζωής, που φτάνει μέχρι το έγκλημα, επειδή έχει εσφαλμένη αντίληψη της πραγματικότητας.

Εξαιτίας αυτού, η ανδρόγυνη/γύνανδρη διάσταση θα διωχθεί με μένος, αφού θυμίζει μια άλλη δυνατότητα ανθρώπινης οργάνωσης χωρίς όρια, ιεραρχήσεις και εξουσία.

Έτσι, την εποχή που εμφανίζεται ο κίνδυνος του αναρχισμού και του κομμουνισμού, ζητώντας επαναπροσδιορισμό της έννοιας της εξουσίας, ο επιστημονικός λόγος δημιουργεί μια ψυχολογική κανονικότητα ως δήθεν μια αναγκαιότητα για την ασφάλεια από τις ψυχικές ασθένειες, όπως του εκφυλισμού, ενώ κάθε παρέκκλιση αποκαλείται εφεξής ως ψυχοπάθεια.

Στο τέταρτο κεφάλαιο ως εκ τούτου έρχομαι να μιλήσω για αυτή την κανονικότητα της ανθρώπινης ψυχολογίας, που εδραιώνεται πάνω στην «ψυχοπάθεια του φύλου/σεξουαλικότητας», μιας και μια τέτοια θεματική αγγίζει ολόκληρο τον πληθυσμό. Η περιώνυμη scientia sexualis, το επιστημονικό φύλο/σεξουαλικότητα, δεν είναι παρά η συνέπεια της επιστημονικής επανόρθωσης της vita sexualis, αλλά στην ουσία συνιστά τη συμμόρφωση όλου του πληθυσμού στο καθεστώς αλήθειας της αστικής τάξης. Οποιαδήποτε αναστροφή της αλήθειας του φύλου/σεξουαλικότητας πλέον καταδικάζεται ως ψυχοπάθεια μιας εγκληματικής προσωπικότητας. Αυτό θα έχει ως συνέπεια εκατοντάδες άνθρωποι να καταλήξουν στον ειδικό, με στόχο τη θεραπεία τους, ενώ ο εγκλεισμός στα άσυλα προοριζόταν για όσους αρνούνταν να συμμορφωθούν σε αυτό το καθεστώς αλήθειας. Ο λόγος, από την άλλη, της δίωξης της ανδρόγυνης/γύνανδρης ζωής ήταν απλός. Ο άνθρωπος έπρεπε να μάθει να πολεμά τον Άλλο, αλλά όχι τον καπιταλισμό, που απαιτούσε τη μεταμόρφωση των ανθρώπινων σωμάτων σε μηχανές παραγωγής πλούτου, προκειμένου για την ανάπτυξη μιας συγκεκριμένης αγοράς. Εξαιτίας αυτού, η ανδρόγυνη/γύνανδρη διάσταση θα διωχθεί με μένος, αφού θυμίζει μια άλλη δυνατότητα ανθρώπινης οργάνωσης χωρίς όρια, ιεραρχήσεις και εξουσία. Μέσα στο πλαίσιο αυτό, ένα κομμάτι της ανθρώπινης ζωής δαιμονοποιείται. Ο άνθρωπος πρέπει να μάθει να πολεμά το (δήθεν) εγκληματικό θυμικό, που δεν είναι άλλο από τη δική του διατύπωση της αλήθειας, και παράλληλα να πολεμά την ανδρόγυνη/γύνανδρη δυνατότητα ως ανθρώπινη συμπεριφορά.

Στο πέμπτο κεφάλαιο, ως εκ τούτου, έρχομαι να μιλήσω για το πώς όλα αυτά καταλήγουν στο έργο του Σίγκμουντ Φρόυντ. Μια φιλοσοφία που, όσο και να φαντάζει απελευθερωτική, προτείνω αντιθέτως ότι στην ουσία επιτρέπει μια ψυχολογική κυβερνητικότητα της ίδιας της ζωής, αφού πλέον ο κάθε άνθρωπος μαθαίνει να συναινεί σε μια δήθεν αναγκαία ενηλικίωση, ενάντια στη φαντασιακή εγκληματική (δήθεν) πρωτόγονη φύση της αμφιφυλίας και του θυμικού. Αν ο στόχος είναι η ασφάλεια, τότε ο άνθρωπος καλείται να εγκαταλείψει μια δήθεν εγκληματική αμφιφυλία, έτσι ώστε να προβεί στην πολιτισμένη μονοφυλία, ακολουθώντας την αλήθεια του ειδικού.

Στο βιβλίο αυτό επομένως έρχομαι να αναδείξω τη γενεαολογία ενός καθεστώτος αλήθειας φύλου/σεξουαλικότητας, καταλήγοντας στο έκτο κεφάλαιο στο σήμερα, αναπτύσσοντας πώς το «κρατικό φύλο» φτάνει στις μέρες και συναινεί στον ηθικό σωφρονισμό του πληθυσμού στην κυρίαρχη τάξη και αλήθεια.

Φύλο και σεξουαλικότητα
Ξεριζώνοντας το «ανθρώπινο» (1801-1925)
Δήμητρα Τζανάκη
Ασίνη
426 σελ.
ISBN 978-618-5346-07-2
Τιμή €17,00

Twitter