fbpx
«Η Σταχτοπούτα της χλιδής και της ομορφιάς στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών» της Μαρίας Κοτοπούλη

«Η Σταχτοπούτα της χλιδής και της ομορφιάς στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών»

Πόδια που αλλάζουν γη σαν της χορεύτριας
(Οδ. Ελύτης, Ο μικρός ναυτίλος, 6)

Η Σταχτοπούτα του Johann Strauss του νεότερου (1825-1899) και του Renato Zanella, που παρακολουθήσαμε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών από το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στις 24-4-15, ήταν διαφορετική από τη βουτηγμένη στις στάχτες ηρωίδα του γνωστού παραμυθιού, αφού η υπόθεσή της διαδραματίζεται σε έναν οίκο υψηλής ραπτικής και η ίδια εργάζεται ως σχεδιάστρια. Έτσι ο Christian Lacroix, από τους μεγαλύτερους σχεδιαστές μόδας του Παρισιού, βρέθηκε στο στοιχείο του και μεταμόρφωσε τη σκηνή της Αίθουσας «Αλεξάνδρα Τριάντη» σε άχρονο, παραμυθένιο οίκο μόδας. Μια πανδαισία χρωμάτων, τόσο στα σκηνικά, τα εμπνευσμένα από τα σχέδια του Anton Brioschi –ευγενική παραχώρηση του Θεατρικού Μουσείου της Αυστρίας–, όσο και στα μοναδικά του κοστούμια, που με παιχνιδίσματα φανταστικά, μοντέρνα, γεωμετρικά, δημιούργησε μέσα από κλασικές, νοσταλγικές πινελιές, φτιάχνοντας έναν πραγματικό παραμυθένιο κόσμο βγαλμένο από παιδικό βιβλίο γεμάτο πολυτέλεια και λάμψη. Έντυσε τα εύπλαστα σώματα των χορευτών με εξαιρετική καλαισθησία και ευφυΐα, ώστε με ένα ύφασμα, ένα κέντημα, μια μπέρτα, ένα διάφανο αέρινο πέπλο, να αναδεικνύεται ο χαρακτήρας και ο ρόλος τους. Και έφτασε στο αποκορύφωμα της δημιουργικής του φαντασίας όταν στην τελευταία πράξη μεταμόρφωσε σε τέλεια μανεκέν τους χορευτές, σε μία επίδειξη μόδας των εκπληκτικών νυφικών, ασύγκριτων σε ευρηματικότητα, ευφάνταστη ποικιλία και σκηνική χάρη, με καπέλα που θα ζήλευαν οι κυρίες των Βασιλικών Ιπποδρομιών του Άσκοτ και με τα Αγγελάκια του ή τους μικρούς Έρωτές του να κλέβουν την παράσταση.

«Η Σταχτοπούτα της χλιδής και της ομορφιάς στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών» της Μαρίας Κοτοπούλη

Η Σταχτοπούτα, από τα πιο δημοφιλή παραμύθια των λαών της Ευρώπης, έχει τις ρίζες της στα βάθη της Ιστορίας των Φαραώ. Ο μύθος της ενέπνευσε πολλούς δημιουργούς. Μερικοί από τους σημαντικότερους είναι: ο Rossini, ο Massenet και ο Prokofiev. Ενέπνευσε, επίσης, και την περίφημη ταινία κινουμένων σχεδίων του Walt Disney. Ο Johann Strauss ο νεότερος, γνωστός και ως ο «βασιλιάς του βαλς», τίτλο που κέρδισε όταν συνέθεσε τον Γαλάζιο Δούναβη (1869), προέρχεται από τη μουσική δυναστεία που ίδρυσε ο πατέρας του, Johann Strauss ο πρεσβύτερος (1804-1849), του οποίου το πιο διάσημο έργο είναι το Radetzky March. Ο Strauss συνέθεσε πάνω από 500 έργα, εκ των οποίων τα 150 είναι βαλς, ξεπερνώντας τον πατέρα του στην παραγωγή αλλά και στη δημοτικότητα. Προς το τέλος της ζωής του συνέθεσε ένα και μοναδικό μπαλέτο, που για το θέμα του προκηρύχθηκε διαγωνισμός στις 5 Μαρτίου 1898, στον οποίο υπεβλήθησαν γύρω στα 700 έργα. Την κριτική επιτροπή αποτελούσαν ο Gustav Mahler, διευθυντής της Όπερας της Βιέννης, όπου και θα παιζόταν το μπαλέτο, ο Νικόλαος Δούμπας, μέγας χορηγός των τεχνών, ο Συνθέτης και άλλοι. Το βραβείο κέρδισε το σενάριο της σύγχρονης Σταχτοπούτας του Albert Kollmann από το Ζάλτσμπουργκ, εμπνευσμένο από τη δημοφιλή εκδοχή του ομώνυμου παραμυθιού του Charles Perrault (1628-1703), Γάλλου συγγραφέα και μέλους της Γαλλικής Ακαδημίας. O Strauss, αν και δεν του άρεσε ιδιαίτερα η υπόθεση, άρχισε αμέσως να συνθέτει και ως το φθινόπωρο είχε ολοκληρώσει ένα σχεδίασμα του έργου, ενώ μέσα στον χειμώνα είχε συνθέσει την Α' και το μισό μέρος της Γ' Πράξης. Το έργο έμεινε ημιτελές λόγω του θανάτου, που τον πρόλαβε στις 3 Ιουνίου 1899. Τη συμπλήρωση της παρτιτούρας, πάνω στα σχεδιάσματα του Strauss, ανέλαβε ο Josef Bayer, διάσημος συνθέτης μπαλέτων της εποχής. Ωστόσο, μετά την υπαναχώρηση του Mahler να το παρουσιάσει στη Βιέννη, το μπαλέτο έκανε την πρεμιέρα του στη Βασιλική Όπερα του Βερολίνου στις 2 Μαΐου 1901 και, επτά χρόνια αργότερα, στις 4 Οκτωβρίου 1908, όταν πια είχε αποχωρήσει ο Mahler, ανέβηκε στην Όπερας της Βιέννης, παρουσία του Αυτοκράτορα Γουλιέλμου Β'.

«Η Σταχτοπούτα της χλιδής και της ομορφιάς στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών» της Μαρίας Κοτοπούλη

Η παραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής είναι εκείνη που παρουσιάστηκε στη Βιέννη το 1999 για να τιμηθούν τα εκατό χρόνια από τον θάνατο του Συνθέτη και τα ογδόντα από το τελευταίο ανέβασμα του Μπαλέτου, το 1919. Ο Renato Zanella αξιοποίησε το στοιχείο της πρώτης και δεύτερης παρουσίασης του μπαλέτου, που συμπίπτουν με τη στροφή του 19ου προς τον 20ό αιώνα και του 20ού προς τον 21ο, καθώς και το στοιχείο του κόσμου της μόδας στον οποίο διαδραματίζεται το έργο. Ο Χορογράφος, επεμβαίνοντας στην υπόθεση, εισάγει κάποιες καινοτομίες, όπως την εμφάνιση στην πλοκή του ίδιου του Συνθέτη, ο οποίος κατεβαίνει από τον ουρανό μέσα σε ένα σύννεφο, σε αντικατάσταση του ρόλου της μυθικής Νονάς και της θρυλικής της άμαξας. Εισάγει, επίσης, το περίφημο βαλς Γαλάζιος Δούναβης, το οποίο ο ίδιος ο συνθέτης ήθελε να συμπεριλάβει στο μπαλέτο του, αλλά είχε ήδη παραχωρήσει τα δικαιώματα του έργου και του απαγορευόταν να το πράξει. Με μια ακόμα παρέμβαση, επιφυλάσσει ευτυχές τέλος για τα πρόσωπα του έργου που αντιπροσωπεύουν το κακό, όπως της Μητριάς και των Θυγατέρων της. Η δε προσθήκη της Δεσποινίδος Τσερίνι και του Κυρίου Κουέρα λαμπρύνει τον χορό της Β' Πράξης με την εκπληκτική παρουσία των πρώτων χορευτών της Όπερας της Βιέννης. Η περίφημη Μητριά – Κυρία Λεοντίν είναι η ιδιοκτήτρια του οίκου μόδας. Το γκροτέσκ ενδυματολογικό και ερμηνευτικό στοιχείο απογείωσε τον ρόλο από τον Στράτο Παπανούση. Η ηρωίδα μας, η Σταχτοπούτα ή Γκρέτε, ενσαρκώνεται έξοχα από τη Νάντια Μούσυκα, που είναι μία από τις σχεδιάστριες του οίκου. Φυσικά, επισύρει τη ζήλια και τον φθόνο των ετεροθαλών αδελφών της, Φανσόν και Ιβέτ, που σχίζουν και καταστρέφουν τα σχέδιά της. Ανάγλυφη η αντιπαράθεση των δύο δυνάμεων: του κακού, με τον τρόπο που την απέδωσαν οι δύο χορεύτριες, Βανέσα Κούρκουλου και Πόπη Σακελλαροπούλου, και του καλού, της δημιουργικότητας και της προόδου, όπως η Σταχτοπούτα την ανέδειξε. Ο ρόλος του Γιόχαν Στράους του νεότερου βρήκε τον ιδανικό ερμηνευτή στο πρόσωπο του Αλεξάντερ Νέσκωβ.

Ο Χορός είναι η ύψιστη των τεχνών, καθώς εμπεριέχει όλες τις άλλες τέχνες και, επιπλέον, διαθέτει κίνηση που καμιά άλλη δεν έχει. Με την κίνηση ο άνθρωπος εξέφρασε σκέψεις και συναισθήματα πριν από την εμφάνιση του λόγου. Χορός, λέξη πανάρχαια. Αναφέρεται από τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη, τον Πλούταρχο, τον Λουκιανό και από τους τραγικούς Ποιητές. Το Μπαλέτο δημιουργήθηκε κατ' αρχάς στην Ιταλία, πέρασε στη Γαλλία στις βασιλικές Αυλές, όπου και ένωσε υπό τη σκέπη του τη μουσική, το δράμα, το τραγούδι και τα φανταχτερά σκηνικά και κοστούμια. Το τέλος του 19ου αιώνα και οι αρχές του 20ού έφεραν την έκρηξη του χορού με πρωτοπόρους μεγάλους χορευτές και χορογράφους. Ο Zanella, πατώντας γερά στην παράδοση, αξιοποιεί τα μυστικά της και μέσα από τη δική του ελεύθερη φαντασία πλάθει μια σπάνιας ομορφιάς χορογραφία. Ζήτησε από τους χορευτές του και πήρε ένα θέαμα σφιχτό, με ένταση, εκφραστικότητα, συναισθηματισμό και μεγάλη δεξιοτεχνία – το εύγε ανήκει σε όλους. Επίσης, ένα μεγάλο εύγε οφείλεται στην Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και στον Αρχιμουσικό της, Ηλία Βουδούρη, για την πολύτιμη στήριξη που παρείχε στους χορευτές, αλλά και για την υψηλής αισθητικής μουσική του ερμηνεία, που ανέδειξε το όλο θέαμα.

«Κάθε έργο τέχνης οδηγεί στην κάθαρση. Καθαίρει τα πράγματα και καθαίρει και την ψυχή που τα αντικρίζει».


 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΧΟΡΟΣ
Η «Ωραία Κοιμωμένη» του Εθνικού Θεάτρου της Βαρσοβίας στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης

Η Ωραία Κοιμωμένη  είναι η ομορφότερη ιστορία αγάπης του κλασικού μπαλέτου, το πιο συναρπαστικό έργο αναζήτησης της αληθινής αγάπης. Η εμπνευσμένη μουσική του Πιoτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι και η αξεπέραστη χορογραφία του...

ΧΟΡΟΣ
Η μαγεία του κλασικού μπαλέτου, έρχεται στην Αθήνα, σε μια μοναδική εκδοχή της «Λίμνης των Κύκνων», πάνω στο νερό

Η διαχρονική ομορφιά και η απαράμιλλη χάρη της διάσημης παράστασης του κλασικού μπαλέτου «Η Λίμνη των Κύκνων» του Τσαϊκόφσκι, συνδυασμένη με την εφευρετικότητα και με ένα νέο όραμα, έρχεται στην...

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Διεύθυνση

Πτολεμαίων 4
(Πλατεία Προσκόπων)
11635 Αθήνα,
Τηλ.-fax: 210.7212307
info@diastixo.gr
ISSN: 2585-2485

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Εγγραφείτε τώρα στο newsletter μας και μάθετε πρώτοι. τα τελευταία νέα για το βιβλίο και για τις τέχνες.

Με την επίσκεψη στο site μας, αποδέχεστε τη χρήση Cookies από το diastixo.gr, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών που σας παρέχουμε.