fbpx

Ανδρέας Στάικος

Andreas Staikos Prosopo -diastixo.grτης Σοφίας Διονυσοπούλου

Από την είσοδο κιόλας του σπιτιού με υποδέχεται μια υποψία από αρνί κοκκινιστό. Τη συνοδεία του τη φαντάζομαι, ή μάλλον μου έρχεται στο νου συνειρμικά: αρακάς ή αλλιώς «σφαιρίδια που αφήνουν στον τόπο» – θυμάμαι το χαρακτηρισμό από τις Επικίνδυνες μαγειρικές. Το φαγητό είναι έτοιμο, περιμένει, το κρασί ρέει στα ποτήρια άφθονο όπως αρέσει στον ιδιοκτήτη του. Τα πάντα είναι σκηνοθετημένα. Και σε καμία περίπτωση στημένα. Το θέατρο υπάρχει στην καθημερινότητά του, είναι δεύτερη φύση του, ένα είδος παιχνιδιού που συνεχίζει πέρα από τα φώτα, ένα φλερτ με τα πλουμίδια της ίδιας της ζωής.

Σ’ αυτό το κλίμα η πρώτη ερώτησή μου έρχεται αρκετά αργά, είναι συμβατική, μια απλή γέφυρα για να περάσουμε στα επόμενα. Και λέω συμβατική γιατί είναι πλέον γνωστός ο τρόπος που ο Ανδρέας Στάικος γράφει τα κείμενά του: οι ηθοποιοί είναι παρόντες από την αρχή μέχρι το τέλος. «Επιθυμώ να συναντά ο ρόλος τον ηθοποιό και όχι το αντίστροφο», λέει, «αυτό μου συμβαίνει όμως και λόγω μιας νοσταλγικής οπισθοδρόμησής μου σε παλαιές, παλαιότατες συνθήκες θεάτρου, τότε που δεν υπήρχε η έννοια και η πρακτική της σκηνοθεσίας. Από την άλλη, οι ηθοποιοί μού ασκούν ένα είδος γλυκού εκβιασμού βοηθώντας με να διαχειριστώ την έμφυτη τεμπελιά μου, με γοητεύει όμως και η κατάληξη της πρόβας που οδηγεί, με τη συντροφιά του θιάσου, σε ένα γενναίο φαγοπότι».

Ξαναγεμίζει τα ποτήρια μας. Η καράφα τελειώνει. Πηγαίνει να τη γεμίσει. Αναρωτιέμαι πού ακριβώς μπαίνει η σκηνοθεσία και ποιο το νόημά της. Δεν αργώ να πάρω απάντηση:

«Σ’ αυτό τον τρόπο γραφής η σκηνοθεσία είναι πανταχού παρούσα, από την έναρξη ήδη της διαδικασίας. Ο ρόλος της όμως δεν είναι δημιουργικός αλλά ελεγκτικός. Ελέγχει τις φάσεις της συγγραφής ώστε να παραμένει θεατρική. Πρόκειται για ρόλο λαγωνικού της θεατρικότητας κατά τη διδασκαλία του έργου, για ρόλο ανιχνευτικό. Λειτουργεί ως μέσον ξεσκαρταρίσματος του θεατρικού από το θεατροφανές».

Σ’ αυτό το σημείο τού ζητώ να μου ορίσει τη θεατρικότητα. Η πρώτη λέξη βγαίνει με μια τολύπη καπνού: «Θεατρικότητα για μένα είναι η αντίδραση ενός ή περισσοτέρων προσώπων που αποκαλύπτουν νέες, κρυφές, ανεκδήλωτες μέχρι στιγμής πτυχές τους, που ούτε τα ίδια δεν τις φαντάζονταν, πτυχές που οδηγούν στη μεταμόρφωσή τους, κατόπιν μιας δοκιμασίας, μιας καταστάσεως εκτάκτου ανάγκης (έρωτας, θάνατος, πόλεμος, καταστροφή). Η θεατρικότητα είναι διάχυτη και στα πεζά μου, διότι αδυνατώ να λοξοδρομήσω από τους κανόνες της».

Μια και μιλάμε για κανόνες, σκέφτομαι, γιατί να μην περάσουμε στο παιχνίδι; Η αγάπη του Στάικου για το ποδόσφαιρο είναι επίσης γνωστή. Πώς θα μπορούσε να σχετίζεται με το θέατρο; Διατυπώνω την ερώτηση. Η απάντηση είναι απλή. Θα έλεγα, κατά κάποιον τρόπο, έξω από την μπαρόκ αισθητική του, αν εξαιρέσει κανείς την ίδια την ιδέα του παιχνιδιού: «Το θέατρο είναι πάνω απ’ όλα παιχνίδι. Και, ως τέτοιο, υπόκειται –όπως και το ποδόσφαιρο– στον κανόνα των τριών ενοτήτων: υπάρχει εκ των προτέρων γνώση του χώρου, του χρόνου, της δράσης. Αγνοούνται οι πιθανές ανατροπές, η ευτυχής ή η ατυχής έκβαση».

Στη συνέχεια της συζήτησης αναφέρεται στο κυρίαρχο θέμα του, τον έρωτα: «Ο έρωτας είναι, για μένα, η ανώτερη μορφή ψευδαίσθησης, και για να διαιωνιστεί απαιτεί το αέναο παιχνίδι. Πού σκοπεύουν άλλωστε οι ανανεούμενες μεταμορφώσεις των εραστών, αν όχι στη συντήρηση της ψευδαίσθησης; Σημασία έχει λοιπόν πάντα η συνείδηση της ψευδαίσθησης του παιχνιδιού».

«Και η γυναίκα-πόρνη μέσα σε όλο αυτό;» ρωτάω ενώ φαντάζομαι ξαφνικά ένα χορό μεταμφιεσμένων.

«Γυναίκα-πόρνη είναι για μένα η ερασιτέχνης με την κυριολεκτική έννοια της λέξης και όχι η επαγγελματίας. Θεωρώ ότι πρόκειται για την ανώτερη μορφή ηθοποιού. Διότι ερωτεύεται ανιδιοτελώς τα τυχερά θύματά της, ερωτεύεται ανιδιοτελώς όλους τους ρόλους που της προσφέρονται. Είναι η πανδαισία της μεταμόρφωσης».

Κι εδώ έρχεται η στιγμή να κάνω το δικηγόρο του διαβόλου. Η γραφή του Στάικου είναι η γραφή ενός esthète. Ως τέτοια, τον ρωτώ ποιος είναι ο ρόλος της σε περίοδο κρίσης. Η απάντηση είναι αποστομωτική: «Σε περίοδο κρίσης ή μη κρίσης η esthète γραφή, και όχι μόνο αυτή, δεν είναι αναγκαιότητα για την κοινωνία, δεν είναι είδος πρώτης ανάγκης, δεν είναι τρόπος επιβίωσης. Είναι μια πολυτέλεια αζήτητη και αποτελεί αναγκαιότητα μόνο για το συγγραφέα και τον περιορισμένο κύκλο του, ίσως. Ωστόσο, είναι θαυμάσιο –έστω και σε περίοδο κρίσης– να υπάρχουν θραύσματα αρχαίων αγαλμάτων και ας μην τα επισκέπτεται κανείς, κι ας μη χρησιμεύουν σε τίποτα για την επιβίωση των προσκαίρως ή χρονίως δεινοπαθούντων. Άλλωστε, έχουν και αυτά δεινοπαθήσει τόσους αιώνες».

O Aνδρέας Στάικος, σε συνεργασία με τους φοιτητές του Τμήματος Θεατρολογίας Πατρών, ετοίμασε το καινούργιο του έργο Άλκηστις και όνειρα γλυκά. Το έργο παίχτηκε το Μάιο στην Αρχαία Ολυμπία και στην Πάτρα. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κίχλη. Αναμένεται επίσης το ανέβασμα της Μερόπης, που παίχτηκε υπό μορφή αναλογίου το Μάιο του 2011 στο Εθνικό. Προσεχώς θα κυκλοφορήσει μία συλλογή διηγημάτων του από τις εκδόσεις Άγρα.

 

Άλκηστις και όνειρα γλυκά Άλκηστις και όνειρα γλυκά

 

Ανδρέας Στάικος

 

Κίχλη

 

88 σελ.

 

Τιμή € 10,00

 

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΘΕΑΤΡΟ
«Anna & Margot» της Κωνσταντίνας Ράικου σε σκηνοθεσία Γιώργου Δρίβα στο Θέατρο Βαφείο – Λάκης Καραλής

Άννα και Μάργκοτ Φρανκ: Δύο αδελφές που πέθαναν μέσα στα στρατόπεδα συγκέντρωσης των Ναζί λίγο πριν από την απελευθέρωση. Σ’ αυτό ακριβώς το σημείο ξεκινάει το νέο θεατρικό έργο της Κωνσταντίνας...

ΘΕΑΤΡΟ
«Το Φαγητό» της Μαρίας Λαϊνά σε σκηνοθεσία Δημήτρη Λιόλιου στο θέατρο ΠΛΥΦΑ

Το φαγητό στο θέατρο συνήθως δεν επιτρέπεται. Πέρα από την καθαρά βιολογική, η ανθρώπινη ανάγκη για τροφή αποκαλύπτει και παραπέμπει σε περισσότερες από μία μορφές πείνας. Ένα δυνατό και ιδιότυπο...

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Διεύθυνση

Πτολεμαίων 4
(Πλατεία Προσκόπων)
11635 Αθήνα,
Τηλ.-fax: 210.7212307
info@diastixo.gr
ISSN: 2585-2485

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Εγγραφείτε τώρα στο newsletter μας και μάθετε πρώτοι. τα τελευταία νέα για το βιβλίο και για τις τέχνες.

Με την επίσκεψη στο site μας, αποδέχεστε τη χρήση Cookies από το diastixo.gr, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών που σας παρέχουμε.