Οι στροβιλιζόμενοι δερβίσηδες, οι σούφι, οι σοφοί του αρχαίου κόσμου, συνεχίζουν την αέανον στροφοδίνη που δημιούργησαν στον χωρόχρονο σπάζοντας το γραμμικό συνεχές κι ανερχόμενοι πάνω από τα ανθρώπινα. Σε βιολογικό επίπεδο, ο στροβιλισμός (είτε δεξιόστροφος είτε αριστερόστροφος) προκαλεί την έκλυσιν ορμονών που δημιουργούν ευφορία στον εγκέφαλο κι ως εκ τούτου ευτυχία στο άτομο. Δεν υπάρχει λόγος να καταφεύγουμε στη χημεία και στα παυσίπονα ή παυσίλυπα σκευάσματα, αφού μέσα μας είναι ο παράδεισος και η κόλαση... εντός. Ο άνθρωπος, ως πολύπλοκος ψυχοσωματική ενότητα, κινδυνεύει μόνον ή... κυρίως από τον εαυτό του. Η επιβάρυνση του χρόνου και τα νοσήματα είναι κυρίως αστοχίες του ανοσοποιητικού μας, το οποίο ενισχύεται μόνον από μια ψυχή αισιόδοξη, ελεύθερη, ευχαριστημένη και χωρίς ενοχές. Εκεί βρίσκεται και το κλειδί των μονοθεϊστικών καταπιεστών μας, οι οποίοι εφηύραν προπατορικά αμαρτήματα για να δικαιολογήσουν τη σύγχρονη απληστία κι αλαζονεία. Ο χορτασμένος έχει κάθε λόγο να επιτίθεται στους πεινασμένους, κάτι που δεν κάνουν ούτε τα θηρία – το πράττουν όμως ανελλιπώς οι άνθρωποι... Ο στροβιλισμός βοηθάει την ανθρώπινη συνείδηση να αποκολληθεί από τους γήινους δεσμούς και τις προσκολλήσεις της και να ανέλθει στον ανώτερο κόσμο των μαθηματικών ή των «θείων» όντων, αν προτιμάτε τις προσωποποιήσεις.

Συνήθως εξοικειωνόμαστε με αυτό το είδος διαλογισμού σε κίνηση μέσα από τουριστικής χροιάς θεάματα, τα οποία όμως διασώζουν την αρχαία γνώση, χάρη στον μιμητισμό της ανθρώπινης μνήμης. Εκτός από τους δερβίσηδες Μεβλεβί που αλωνίζουν τη Δύση, προστίθενται και «δυτικοί» πνευματικοί θεατράνθρωποι, που διερευνούν τον πολιτισμό, την ποίηση και τη μουσική των σούφι. Σε αυτούς συγκαταλέγεται κι ο προσφάτως εκλιπών Βίκος Ναχμίας, που υπέκυψε τελικά τον περασμένο Μάιο στον καρκίνο, άφησε όμως πίσω του μαθητές κι έργο συνεχές μέσα στον χρόνο του Άχωρου.

Είδα την παράσταση-μνημόσυνο στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, συγκινήθηκα τα μάλα, παρασύρθηκα στον φρενιτικό χορό των σύγχρονων μαινάδων, κατάλαβα το νόημα του ανατολίτικης προέλευσης διονυσιασμού στις Βάκχες του Ευριπίδη και βυθίστηκα στην ιδιότυπη έκσταση του θεατή, όταν αδρανοποιείται το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου του κι η Λογική πέφτει σε ύπνο δίνοντας τη θέση της στο Ά-λογο, στο υψιπετές, στο θεϊκό κομμάτι μέσα, στον σπινθήρα εκείνον του πνεύματος που ζωοποιεί όλα τα σώματα, ορατά κι αόρατα. Αυτό που λέμε «ψυχή» και δεν έχει μελετηθεί ακόμα επαρκώς, ως αόρατο για την κοινή επιστήμη, είναι ένα μυστήριο που δεν φτάνει η ανθρώπινη λογική για να το κατακτήσει, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχει. Σε αυτή την πανάρχαια τελετουργία του στροβιλισμού περί τον κατακόρυφο άξονα του σώματος και ταυτοχρόνως ως προς έναν κεντρικό χορευτή-αρχιερέα-Ήλιο κωδικοποιούνται με μαθηματικό-μουσικό-μαγικά ποιητικό τρόπο οι πόνοι κι οι καημοί του ανθρωπίνου είδους, ριγμένου σε έναν μικρό πλανήτη στην ουρά του σπειροειδούς γαλαξία. Ως άνθρωποι άνω θρώσκωμεν κι αυτό το άνω ξεκινάει από μέσα μας. «Όπως και πάνω, έτσι και κάτω – όπως έξω, έτσι και μέσα» λέει ο «Σμαράγδινος Πίνακας» των αλχημιστών που αποδίδεται στον Ερμή τον Τρισμέγιστο.

Όταν μια παράσταση σε κινητοποιεί, σε συγκινεί, σε ενεργοποιεί, σε προβληματίζει, σε γεμίζει χαρά και πόθο ζωής μέσα σε κάθε σου κύτταρο, έχει επιτελέσει τη θεουργική-μυσταγωγική-τελετουργική αποστολή της. Τι άλλο να ζητήσει κανείς; Άξιος ο μισθός όλων των χορευτών-υποκριτών-εμψυχωτών-τεχνικών-συντελεστών και υποστηρικτών της ομάδας του Βίκου Ναχμία. Άξιοι κι οι υπεύθυνοι του Φεστιβάλ Αθηνών, που επέλεξαν να το συμπεριλάβουν στο ετεροβαρές πρόγραμμά τους.

Οι Στροφοδίνες του Βίκου Ναχμία παρουσιάστηκαν στην Πειραιώς 260, 20-22 Ιουνίου 2015.

Twitter