fbpx

«Ένας σύγχρονος Ριγολέτος»

ΕΝΑΣ ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΡΙΓΟΛΕΤΟΣτης Έλενας Χουζούρη


Κυριολεκτικά μάχη με την αυστριακή λογοκρισία έδωσε η περίφημη όπερα του Βέρντι Ριγολέτος έως ότου δει τα φώτα της ράμπας και γνωρίσει την ενθουσιώδη ανταπόκριση του ιταλικού κοινού, και όχι μόνον. Τον παλιάτσο που δείχνει ότι γελάει ενώ μέσα του κλαίει γοερά, τον Ριγολέτο δηλαδή, παρουσιάζει η Εθνική Λυρική Σκηνή στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, τιμώντας τα 200 χρόνια από τη γέννηση του πιο ποπ συνθέτη όπερας όλων των εποχών, του Τζουζέπε Βέρντι (1813-1901). Ο Βέρντι, ως γνωστόν, ταύτισε το έργο του πρώτου μισού της καριέρας του με τους αγώνες των Ιταλών να απελευθερωθούν από τους Αυστριακούς που κατείχαν μεγάλο μέρος των ιταλικών πόλεων στο πλαίσιο της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας και να ενωθούν σε ένα ενιαίο ιταλικό κράτος, υπό τον βασιλιά Βιτόριο Εμανουέλε. Ο Ριγολέτος ανήκει σε αυτή την περίοδο και θεωρείται η καλύτερη όπερα του Βέρντι από τα οπερατικά του έργα του πρώτου μισού της καριέρας του. Ωστόσο τα προβλήματα με τη λογοκρισία δεν αφορούν μόνο τον Ριγολέτο αλλά και το θεατρικό έργο του Βικτόρ Ουγκό Ο βασιλιάς διασκεδάζει, στο οποίο βασίστηκε ο Βέρντι για να δημιουργήσει την όπερά του. Ο Ουγκό έγραψε τον Βασιλιά που διασκεδάζει το 1831, έναν χρόνο δηλαδή προτού ξεσπάσει στο Παρίσι η πρώτη δημοκρατική εξέγερση κατά της Παλινόρθωσης της μοναρχίας – αυτή άλλωστε είναι και το φόντο των Αθλίων του Γάλλου συγγραφέα. Στο θεατρικό του έργο ο Ουγκό παρουσίαζε τον Φραγκίσκο Α' της Γαλλίας σαν έναν ανήθικο και κυνικό γυναικά, γεγονός που δεν μπορούσε να γίνει ανεκτό στη Γαλλία της Παλινόρθωσης. Ο Βέρντι γνώριζε το έργο του Ουγκό και μιλούσε με θερμά λόγια γι' αυτό χαρακτηρίζοντάς το μεγαλειώδες. Όταν αργότερα προχώρησε στη σύνθεση της όπεράς του σε λιμπρέτο του Φραντσέσκο Μαρία Πιάβε, ήξερε ότι ρίσκαρε διότι ήταν φανερό τι και ποιους καυτηρίαζε. Πραγματικά οι Αυστριακοί λογοκριτές δημιουργούσαν συνέχεια προβλήματα και η όπερα δεν μπορούσε να ανέβει έτσι όπως ήταν στην πρώτη της μορφή. Στην τελική αλλαγή της, την οποία δέχτηκαν οι λογοκριτές, η όπερα διαδραματίζεται στη Μάντοβα που δεν ήταν πια δουκάτο και αναφέρεται σε μια αριστοκρατική οικογένεια που κι αυτή δεν υπήρχε πια! Οι λογοκριτές είχαν γνώμη και για τον τίτλο! Ο πρωτότυπος τίτλος της όπερας ήταν Η κατάρα –La maledizione αλλά άλλαζε ανάλογα σε ποια ιταλική πόλη ανέβαινε. Αργότερα, όταν η Ιταλία ως εθνικό κράτος ήταν πια γεγονός και ο Βέρντι περνούσε τις πύλες του πρώτου ιταλικού κοινοβουλίου, η όπερα καθιερώθηκε ως Ριγολέτος. Η όπερα ανέβηκε για πρώτη φορά στο θέατρο «Φίνιξ» της Βενετίας, στις 10 Μαρτίου 1851, με τον Φελίτσε Βαρέζε στον ρόλο του Ριγολέτου και προκάλεσε μεγάλο ενθουσιασμό. Το 1852 ανεβαίνει στην Αλεξάνδρεια, το 1853 στο Λονδίνο, το 1854 στην Κωνσταντινούπολη, και το 1855 στη Νέα Υόρκη και την Αβάνα. Στον ελληνικό χώρο και συγκεκριμένα στην, υπό βρετανική κυριαρχία, Κέρκυρα ο Ριγολέτος παρουσιάζεται το 1852 και στις 28 Οκτωβρίου 1853 στην Αθήνα. Στο πρόγραμμα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής συμπεριλαμβάνεται τον Ιανουάριο του 1938, σε μουσική διεύθυνση του Λεωνίδα Ζώρα, σκηνοθεσία του Κων. Πέρση και με τον Ευάγγελο Μαγγλιβέρα στον ρόλο του Ριγολέτου.

ΕΝΑΣ ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΡΙΓΟΛΕΤΟΣ

Ο σκηνοθέτης Νίκος Πετρόπουλος πήρε τον Ριγολέτο από τον 16ο αιώνα όπου διαδραματίζεται σύμφωνα με τον Βέρντι και τον ταξίδεψε μέχρι το 1938 στη φασιστική Ιταλία του Μουσολίνι. Στην όπερα λοιπόν της Λυρικής Σκηνής βρισκόμαστε στο Μιλάνο λίγο προτού ξεσπάσει ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος – πριν από την αρχή της κατάρρευσης και της καταστροφής. Έκλυτα ήθη, υπεροψία και αλαζονεία της εξουσίας, αυθαιρεσία, συνωμοσίες. Το ιδανικότερο πλαίσιο για χρονολογική μεταφορά του Ριγολέτου, για να στηθεί μια σύγχρονη όπερα στο ύφος ενός φιλμ νουάρ και με προεκτάσεις έως το σήμερα. Η έντονα δραματική μουσική του Βέρντι δημιουργεί μια ατμόσφαιρα όπου όλα κινούνται μέσα σε σκιές. Το έργο είναι τρίπρακτο και κινείται γύρω από τρία βασικά πρόσωπα: τον δούκα της Μάντοβα, τον Ριγολέτο και την κόρη του, Τζίλντα. Στην παράσταση της Λυρικής, στον ρόλο του Ριγολέτου εναλλάσσονται ο Μεξικανός Κάρλο Αλμαγκέρ και ο Κουβανός Νέλσον Μαρτίνεζ, βαρύτονοι με σπουδαία καριέρα και οι δύο. Στον ρόλο του δούκα της Μάντοβα οι τενόροι Μάριο Τζεφίρι και Γιάννης Χριστόπουλος· της Τζίλντα οι υψίφωνοι Βασιλική Καραγιάννη, Μαρία Μητσοπούλου και Χριστίνα Πολίτση. Στους άλλους, δευτερεύοντες ρόλους, οι Δημήτρης Καβράκος, Π. Μαγουλάς, Ελένη Βουδουράκη και Μαρισία Παπαλεξίου. Τα σκηνικά και τα κοστούμια είναι του Νίκου Πετρόπουλου. Την Ορχήστρα της ΕΛΣ διευθύνει ο Λουκάς Καρυτινός και τη χορωδία ο Αγαθάγγελος Γεωργακάτος.


Παραστάσεις στις 6, 7, 8, 10, 11, 13, 14 και 15 Δεκεμβρίου.

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΘΕΑΤΡΟ
«Anna & Margot» της Κωνσταντίνας Ράικου σε σκηνοθεσία Γιώργου Δρίβα στο Θέατρο Βαφείο – Λάκης Καραλής

Άννα και Μάργκοτ Φρανκ: Δύο αδελφές που πέθαναν μέσα στα στρατόπεδα συγκέντρωσης των Ναζί λίγο πριν από την απελευθέρωση. Σ’ αυτό ακριβώς το σημείο ξεκινάει το νέο θεατρικό έργο της Κωνσταντίνας...

ΘΕΑΤΡΟ
«Το Φαγητό» της Μαρίας Λαϊνά σε σκηνοθεσία Δημήτρη Λιόλιου στο θέατρο ΠΛΥΦΑ

Το φαγητό στο θέατρο συνήθως δεν επιτρέπεται. Πέρα από την καθαρά βιολογική, η ανθρώπινη ανάγκη για τροφή αποκαλύπτει και παραπέμπει σε περισσότερες από μία μορφές πείνας. Ένα δυνατό και ιδιότυπο...

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Διεύθυνση

Πτολεμαίων 4
(Πλατεία Προσκόπων)
11635 Αθήνα,
Τηλ.-fax: 210.7212307
info@diastixo.gr
ISSN: 2585-2485

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Εγγραφείτε τώρα στο newsletter μας και μάθετε πρώτοι. τα τελευταία νέα για το βιβλίο και για τις τέχνες.

Με την επίσκεψη στο site μας, αποδέχεστε τη χρήση Cookies από το diastixo.gr, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών που σας παρέχουμε.