fbpx
«“Προκλήσεις” από την ΚΟΑ με Brahms, Bartok, Lum» της Μαρίας Κοτοπούλη

«“Προκλήσεις” από την ΚΟΑ με Brahms, Bartok, Lum» της Μαρίας Κοτοπούλη

Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών πρόσφερε μια εξαιρετική συναυλία, στο πλαίσιο του κύκλου «Προκλήσεις», στις 13-10-17, με τρία έργα των Fung Lum, Bélla Bartόk και Johannes Brahms, με δύο διεθνώς αναγνωρισμένες και ιδιαίτερα προσφιλείς προσωπικότητες στο φιλόμουσο ελληνικό κοινό, την Κινέζα βιολονίστα Tianwa-Yang και τον Σλοβένο αρχιμουσικό Uros Lajovic.

Η συναυλία ξεκίνησε με τη σύνθεση «Πεμπτουσία» για ορχήστρα του Fung Lum (γεν.1979), γραμμένη το 2014. Ο νεαρός συνθέτης εξηγεί ότι ο κινέζικος τίτλος του έργου του έχει διττή σημασία και στην κυριολεξία σημαίνει «περικλείω». Πράγματι, το έργο, δοσμένο μέσα από τα δυτικά πρότυπα, περικλείει στοιχεία της κινέζικης κουλτούρας και παράδοσης, καθώς και της βουδιστικής φιλοσοφίας. Περικλείει, όμως, και κάτι περισσότερο, όπως δείχνει η απόδοση του τίτλου στα Αγγλικά, «quintessence», καθώς παραπέμπει σε έννοιες της αρχαίας ελληνικής κοσμολογίας, στο πέμπτο, αόρατο στοιχείο του σύμπαντος, τον αιθέρα.

Ο Lum, ανήσυχο πνεύμα, με ιδιαίτερη ευαισθησία και διορατικότητα, έπλασε μέσα από τη σύνθεσή του τα υψηλά νοήματα που συνθέτουν την Πεμπτουσία της ύπαρξης, μαζί με τα τέσσερα στοιχεία της φύσης, γη, αέρα, φωτιά και νερό, με τα οποία ασχολήθηκαν διεξοδικά οι Ίωνες φιλόσοφοι.

Το όραμα του Κινέζου δημιουργού, η «επίτευξη των στόχων του καθενός», απεδόθη με σύντομα, αντιθετικά επεισόδια και μέσα από την εξαιρετική προσέγγιση και διαυγή ερμηνεία του αρχιμουσικού Lajovik και της ορχήστρας ανεδείχθη όχι μόνο το όραμα και η μελωδική του γραφή, αλλά και η συνάντηση δύο αρχαίων, μεγάλων πολιτισμών.

Το Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα αρ. 2ο του Bélla Bartόk (1881-1945) γράφτηκε το 1937-38, εποχή δύσκολη για τον συνθέτη, καθώς ήταν σε εξέλιξη η άνοδος του φασισμού στην Ουγγαρία και, αντιφασίστας ο ίδιος, γινόταν στόχος πολλών επιθέσεων. Ο Bartόk σχεδίαζε να γράψει ένα έργο για βιολί σε μορφή παραλλαγών, αλλά ύστερα από το αίτημα και την επιμονή του Ούγγρου βιολονίστα και φίλου του Zoltẚnd Székely (1903-2001) συνέθεσε ένα κοντσέρτο σε τρία μέρη, με τη φόρμα των παραλλαγών να κυριαρχεί, άλλοτε σε δευτερεύοντα και άλλοτε σε πρωτεύοντα ρόλο. Η πρεμιέρα του έργου έγινε στις 23 Μαρτίου του 1939, από την ορχήστρα Concertgebouw του Άμστερνταμ, στην ομώνυμη πόλη, υπό τη διεύθυνση του Willem Meugelberg, με σολίστ τον Székely, στον οποίο και είναι αφιερωμένο το κοντσέρτο.

Με το έξοχο ξεκίνημα της άρπας, η είσοδος του βιολιού και της ορχήστρα εντυπωσιάζουν! Στιγμές στιγμές η αίσθηση της υφέρπουσας πολεμικής αναταραχής που απειλούσε την ειρήνη ηχούσε σαν αντίστιξη στον βουκολικό γαλήνιο τόνο της πατρίδας του συνθέτη. Η δύναμη της μουσικής, με το μυστικιστικό της υπόβαθρο, αποδόθηκε έξοχα, με καθαρό ήχο από τον διακεκριμένο αρχιμουσικό Uros Lajovic και την Κρατική Ορχήστρα.

Προεξάρχουσα βιολονίστα και τέλεια μουσικός η Tianwa-Yang, με μοναδική αίσθηση της αρχιτεκτονικής του έργου, σε συνδυασμό με τη βαθιά εσωτερική της συγκίνηση, το πάθος, τον τρομερό μουσικό, δεξιοτεχνικό της ήχο, τις άψογες ταχύτητες, τη χρωματική εκφραστικότητα αλλά και τη ρυθμική καθαρότητα, έδωσε μια φανταστική ερμηνεία και αποκάλυψε με το περίφημο ιστορικό, Guarneri βιολί της του 1730 όλα τα κεκρυμμένα στοιχεία μιας ταραγμένης εποχής, γεμάτης αναζήτηση και προσδοκία.

Η Συμφωνία αρ. 3 του Johannes Brahms (1833-1897), η μικρότερη από τις τέσσερις, γράφτηκε το καλοκαίρι του 1883 στο Wiesbaden, έξι χρόνια, περίπου, μετά τη σύνθεση της 2ης Συμφωνίας. Στο διάστημα της εξαετίας αυτής, ο Brahms συνέθεσε μερικά από τα μεγάλα του έργα, όπως το Κοντσέρτο για βιολί έργο 77, δύο ουβερτούρες, την Τραγική έργο 8, την Academie Festival Ouverture και το Κοντσέρτο για πιάνο αρ. 2.

Η πρεμιέρα της Συμφωνίας αρ. 3 έγινε στις 2 Δεκεμβρίου του 1838 από τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Βιέννης, υπό τη διεύθυνση του αρχιμουσικού Hans Richter (1843-1915), ο οποίος και τη χαρακτήρισε «Eroica» του Brahms.

Με τις πρώτες συγχορδίες εμφανίζονται οι νότες «φα, λα ύφεση, φα», οι οποίες αντιστοιχούν, σύμφωνα με τη γερμανική μουσική σημειογραφία, στα αρχικά γράμματα της φράσης «Frei aber froh» που σημαίνει «Ελεύθερος αλλά ευτυχισμένος» και είναι η απάντηση του Brahms στην ανάλογη μουσική φράση που χρησιμοποίησε ο μέγας βιολονίστας φίλος του Josef Joachim, «Frei aber einsam», η οποία σημαίνει «Ελεύθερος αλλά μόνος». Στο δεύτερο και τρίτο μέρος, ο άρρητος λυρισμός και η εσωτερική ευαισθησία του συνθέτη απελευθερώνονται μέσα από τα ξύλινα πνευστά και οδηγούν σε λυτρωτική, ουράνια γαλήνη.

Από την πρεμιέρα της η συμφωνία αυτή υπήρξε δημοφιλής και υιοθετήθηκε από τη λαϊκή κουλτούρα, με κυρίαρχο το τρίτο μέρος της σύνθεσης, στο οποίο ενυπάρχει η ρομαντική μελαγχολία. Από το 1946 ως το 2013 χρησιμοποιήθηκε σε ταινίες, με πιο διάσημη, ίσως, την ταινία του Anatole Litvak Aimez-vous Brahms?, βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο της Françoise Sagan.

Ο εξαίρετος Σλοβένος αρχιμουσικός, με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, μέσα από την πυκνή, θεματική δομή της συμφωνίας, αποκάλυψε τις δραματικές εναλλαγές και εξάρσεις, τις τεταμένες από τον πλούσιο συναισθηματικό κόσμο του συνθέτη, και απέδωσε με εκπληκτική μουσικότητα, ισορροπία και αρμονία τη σοφή, γαλήνια κατάληξη του κάθε επεισοδίου, επαληθεύοντας τον λόγο της Clara Schumann ότι Κάθε μέρος της συμφωνίας είναι ένα διαμάντι που φαίνεται να προέρχεται από το ίδιο υλικό: τον χτύπο της καρδιάς!

 


 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΜΟΥΣΙΚΗ
Αλίκη Καγιαλόγλου: «Η θαλασσινή ωδή του Fernando Pessoa και τα fados της εφηβείας μου»

Η Αλίκη Καγιαλόγλου ανανεώνει τη συνεργασία της με τον Δήμο Αβδελιώδη παρουσιάζοντας εκ νέου την παράσταση, σε δική του σκηνοθεσία, Η θαλασσινή ωδή τουFernando Pessoa και ταfados της εφηβείας μου, το...

ΜΟΥΣΙΚΗ
«Παναγία – Η Μητέρα του Φωτός»: ένα σύγχρονο ορατόριο του Γιώργου Θεοφάνους στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης

Το Ινστιτούτο «Άγιος Μάξιμος ο Γραικός», σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, τη Διεύθυνση Πολιτισμού Τουρισμού Δήμου Θεσσαλονίκης, το Κέντρο Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής...

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Διεύθυνση

Πτολεμαίων 4
(Πλατεία Προσκόπων)
11635 Αθήνα,
Τηλ.-fax: 210.7212307
info@diastixo.gr
ISSN: 2585-2485

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Εγγραφείτε τώρα στο newsletter μας και μάθετε πρώτοι. τα τελευταία νέα για το βιβλίο και για τις τέχνες.

Με την επίσκεψη στο site μας, αποδέχεστε τη χρήση Cookies από το diastixo.gr, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών που σας παρέχουμε.