fbpx

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΥΡΕΝΤΖΗΣ, Ο ΑΠΟΛΥΤΟΣ ΑΡΧΩΝ ΤΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥΜ της Μαρίας Κοτοπούλη

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΥΡΕΝΤΖΗΣ, Ο ΑΠΟΛΥΤΟΣ ΑΡΧΩΝ ΤΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥΜ της Μαρίας Κοτοπούλη

«Εις τελειότητα των ανθρώπων τρία δει συνδράμειν: φύσιν, μάθησιν και άσκησιν». Τον λόγο του Πλάτωνα έρχεται να επαληθεύσει η προσωπικότητα και το έργο του Έλληνα Αρχιμουσικού, με τη διεθνή αναγνώριση, Θεόδωρου Κουρεντζή. Βαθιά διανοούμενος, ο Αρχιμουσικός ανάγει τη συγκλονιστική ερμηνεία του στη σφαίρα του ιδεατού. Οδηγεί τον ακροατή από το χέρι εκεί που οι λέξεις δεν μπορούν να περιγράψουν τη μαγεία, το μυστήριο της ποίησης και των αισθήσεων, την άρρητη μέθεξη της ομορφιάς και της αλήθειας, παρά μόνο η μουσική και οι μεγάλοι μύστες της τέχνης. Μύστης και ο ίδιος ανασύρει τον υποσυνείδητο πλούτο της γραφής του συνθέτη και αποκαλύπτει το «εσώτερον πυρ» για να φτάσει στην κάθαρση, όπου μόνο η τελειότητα της αρχαίας τραγωδίας και της υψηλής ποίησης επιτυγχάνουν. Ασκητικός, αυστηρός, απαιτητικός, απαλός, βίαιος, λυρικός, ποιητικός, ερωτικός, επαναστάτης, με εξάρσεις, εντάσεις και ακραίο πάθος, όλες οι αρετές της τέχνης συγκερασμένες πάνω του δημιουργούν το θαύμα της ερμηνείας του. Μοιράζεται μαζί με το κοινό του το καλύτερο μέρος του εαυτού του και μαγνητίζει.

Πώς να περιγράψουμε την τελειότητα που αγγίξαμε στις 18-2-2014 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με τα έργα Dixit Dominus HWV232 του Georg Friedrich Handel [1685-1759] και Διδώ και Αινείας του Henry Purcell [1659-1695] από τους εξαίρετους Σολίστ, τη μοναδική Ορχήστρα και Χορωδία MusicAeterna, το δημιούργημά του;

Από τα αριστουργήματα του Handel και από τα ωραιότερα έργα εκκλησιαστικής μουσικής, το Dixit Dominus, «Είπεν ο Κύριος», είναι γραμμένο στο ύφος του ιταλικού Μπαρόκ για 5 φωνές, χορωδία, έγχορδα και κοντίνουο, πάνω στον 109ο Ψαλμό του Δαυίδ από το λατινικό κείμενο. Το έργο ολοκληρώθηκε από τον συνθέτη κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Ιταλία, το 1707, χρονιά θανάτου του Μπουξτεχούντε, Γερμανού οργανίστα και συνθέτη. Πιθανότατα παρουσιάστηκε πρώτη φορά στην εκκλησία Santa Maria in Montesanto, υπό τη στήριξη της οικογενείας των ευγενών Colonna, η οποία είχε στους κόλπους της έναν Πάπα, πολλούς ιερείς και πολιτικούς αρχηγούς.

Η ανεπανάληπτη ερμηνεία του Θεόδωρου Κουρεντζή αναδείκνυε την πανσοφία, την παντοδυναμία και τη θεϊκή «οργή». Οι συγκλονιστικές φωνές από τους Σολίστ και τη Χορωδία, η εκθαμβωτική διαύγεια των Βιρτουόζων της Ορχήστρας MusicAeterna και η μελωδική τους πλαστικότητα δημιούργησαν μια κατανυκτική μυστικιστική ατμόσφαιρα. Παύσεις τρομερές, «εν εγρηγόρσει», έκοβαν την ανάσα.

Μετά την έκρηξη που προκάλεσαν τα έργα του Σαίξπηρ και κατέκτησαν τις θεατρικές σκηνές της Αγγλίας, η Μουσική κατά τον 17ο αιώνα θα αποδειχθεί εξίσου σημαντική και θα συμπληρώσει τα θεατρικά δρώμενα με τραγούδια, ιντερλούδια, χορωδιακά, εισαγωγές, ακόμα και με συνοδεία μουσικής σε δραματικούς μονολόγους. Ο Henry Purcell, ο μεγαλύτερος συνθέτης της Αγγλίας, έγραφε, περίπου ως το 1680, περισσότερο οργανική, σκηνική και εκκλησιαστική μουσική. Την πρώτη του λυρική όπερα, Διδώ και Αινείας, που έμελλε να μείνει στην ιστορία ως το κορυφαίο δημιούργημά του, συνθέτει για μια σχολική παράσταση του οικοτροφείου Josias Priest's girls school που βρισκόταν στο Τσέλσι του Λονδίνου. Μνημειακό έργο της όπερας Μπαρόκ παραμένει ως ένα από τα πιο θεατρικά έργα του Henry Purcell, γεμάτο συμβολισμούς για την εποχή του. Η πρώτη γνωστή παράσταση της όπερας έγινε στο προαναφερθέν οικοτροφείο. Κατά τη διάρκεια της ζωής του Άγγλου συνθέτη, η όπερα δεν ξαναπαίχτηκε. Η επόμενη παράσταση έγινε το 1700 σαν masque, ενσωματωμένη στο έργο του Σαίξπηρ Μέτρο για μέτρο στο θέατρο Thomas Betterton του Λονδίνου.

Το λιμπρέτο του Nahum Tate, Άγγλου ποιητή ιρλανδικής καταγωγής, με κάποιες αλλαγές στην ιστορία, βασίζεται στο IV βιβλίο της Αινειάδας του Βιργιλίου και αφηγείται την αγάπη της Διδούς, βασίλισσας της Καρχηδόνας, προς τον ήρωα της Τροίας Αινεία και την απελπισία, τον μαρασμό και τελικά τον θάνατό της όταν την εγκαταλείπει. Εδώ ο λιμπρετίστας παρεμβάλλει στοιχεία του παραμυθιού. Τον ρόλο της θεϊκής εντολής αναλαμβάνει να δώσει η Μεγάλη Μάγισσα, η οποία μισεί τη Διδώ και θέλει να την καταστρέψει. Στέλνει το ξωτικό της με τη μορφή του Ερμή, θεϊκού ταχυδρόμου, για να θυμίσει και να προτρέψει τον Αινεία να συνεχίσει το ταξίδι του στην Ιταλία βυθίζοντας στον πόνο το ερωτευμένο ζευγάρι. Οι δύο ήρωες παλεύουν ανάμεσα στην αγάπη και στο καθήκον. Τρία τα πρόσωπα του καλού –Διδώ, Αινείας, Μπελίντα–, τρία και τα πρόσωπα του κακού –τρεις Μάγισσες– αντιμάχονται για την κυριαρχία όπως το φως με το σκοτάδι.

Ο αρχιμουσικός Θεόδωρος Κουρεντζής συμπορεύτηκε με το συνθετικό δαιμόνιο του Henry Purcell και ανέδειξε την πρωτοτυπία του έργου, τις δραματικές εκρήξεις, τις λυρικές εντάσεις, τις λεπταίσθητες αποχρώσεις. Σωκρατικά, θα λέγαμε, εκμαίευσε εξαίσιες ερμηνείες από τους καλλιτέχνες Anna Prohaska (Διδώ), Tobias Berndt (Αινείας), Nuria Rial (Μπελίντα), Maria Forsstrom (Μάγισσα), Victor Shapovalov (Ναύτης), Φανή Αντωνέλου (2η Γυναίκα), Ελένη-Λυδία Σταμέλλου και Daria Telyatikova (Μάγισσες), Valeria Safonova (Πνεύμα).

Ένα αόρατο πνευματικό νήμα φαίνεται να συνδέει τα μέλη του Συνόλου με τον Αρχιμουσικό τους. Εκτός από την αρτιότατη τεχνική τους, διαβλέπει κανείς τη βαθιά συγκίνηση και τον έντονο εσωτερικό προβληματισμό να δονούν τη μουσική τους παλέτα και να δίδουν την απόλυτη ομορφιά του ήχου με τα μοναδικά χρώματά του, διαψεύδοντας τα λόγια του Salvador Dali: «Μη φοβάστε την τελειότητα. Δε θα την πετύχετε ποτέ», και επιβεβαιώνοντας τον αρχαίο φιλόσοφο.

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΥΡΕΝΤΖΗΣ, Ο ΑΠΟΛΥΤΟΣ ΑΡΧΩΝ ΤΟΥ ΠΟΝΤΙΟΥΜ της Μαρίας Κοτοπούλη


 

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Διεύθυνση

Πτολεμαίων 4
(Πλατεία Προσκόπων)
11635 Αθήνα,
Τηλ.-fax: 210.7212307
info@diastixo.gr
ISSN: 2585-2485

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Εγγραφείτε τώρα στο newsletter μας και μάθετε πρώτοι. τα τελευταία νέα για το βιβλίο και για τις τέχνες.

Με την επίσκεψη στο site μας, αποδέχεστε τη χρήση Cookies από το diastixo.gr, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών που σας παρέχουμε.