fbpx
«Ο Λεωνίδας Καβάκος με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών στο Μέγαρο Μουσικής» της Ανθούλας Δανιήλ

«Ο Λεωνίδας Καβάκος με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών στο Μέγαρο Μουσικής» της Ανθούλας Δανιήλ

Προσφορά μουσικής και μουσική προσφορά

Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ και Γιοχάνες Μπραμς λάμπρυναν, την Παρασκευή 8 Μαρτίου 2019, τη συναυλία της ΚΟΑ και, βεβαίως, ο διεθνώς διακεκριμένος βιολονίστας, σε διπλό ρόλο, σολίστ και Διευθυντής της Ορχήστρας, Λεωνίδας Καβάκος. Παίχτηκαν με τη σειρά τα έργα: Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα, αρ. 3, σε σολ μείζονα, Κ. 216 και Συμφωνία αρ. 31 σε ρε μείζονα, Κ 297, «του Παρισιού» του Μότσαρτ, καθώς και η Συμφωνία αρ. 1 σε ντο ελάσσονα, έργο 68 του Μπραμς.

Το πρώτο έργο, το Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα, αρ. 3, ανήκει στα νεανικά έργα του Μότσαρτ (1756-1791), ο οποίος είχε την τύχη να μαθητεύσει στο βιολί πλάι στον πατέρα του, συνθέτη, βιολονίστα και συγγραφέα πραγματείας για το βιολί. Το ταλέντο του νεαρού φάνηκε αμέσως. Έτσι, το διάστημα 1773-1777 βρέθηκε στην υπηρεσία του Αρχιεπισκόπου του Σάλτσμπουργκ, όπου το 1775 έγραψε και τα πέντε κοντσέρτα για βιολί, εκ των οποίων τα τρία τελευταία –και ωριμότερα σε σχέση με τα δύο πρώτα– κρατούν σταθερή θέση στο συναυλιακό ρεπερτόριο. Όμως η ασφυκτική σχέση του Μότσαρτ και με τον πατέρα του, αλλά και με τον εργοδότη του, τον ανάγκασε να απομακρυνθεί και το 1781 να εγκατασταθεί στη Βιέννη, όπου προτίμησε να παίξει πληκτροφόρα όργανα και βιόλα.

Το Κοντσέρτο αρ. 3, που ακούσαμε στη συναυλία, ολοκληρώθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 1775. Δεν γνωρίζουμε πότε παίχτηκε πρώτη φορά ούτε αν στο βιολί ήταν ο ίδιος ο Μότσαρτ ή ο Ιταλός βιρτουόζος Αντόνιο Μπρουνέτι, ο οποίος ήταν επίσης στην υπηρεσία του Αρχιεπισκόπου.

Το Κοντσέρτο εξελίσσεται σε μορφή σονάτας-κοντσέρτου, με λυρισμό και μοτσάρτεια χάρη, μια λεπτή συνομιλία της ορχήστρας με το προεξάρχον όργανο, το βιολί, στα χέρια του χαρισματικού, ταλαντούχου Λεωνίδα Καβάκου που συγχρόνως, όπως είπαμε, διευθύνει και την Ορχήστρα. Στη συνέχεια, τα πνευστά, τα έγχορδα, τα κοντραμπάσα πιτσικάτο, συμβάλλουν στη μουσική πανδαισία. Ακολουθούν το εύθυμο και παιχνιδιάρικο ροντό, μετά έρχεται το μελαγχολικό Andante από το σόλο βιολί, τα έγχορδα συνοδεύουν πάλι πιτσικάτο, σειρά παίρνει ένα πανηγυρικό Allegretto και το κοντσέρτο ολοκληρώνεται με ένα απαλό, ήσυχο σβήσιμο από όμποε και κόρνα που έχουν τον τελευταίο λόγο.

Η Συμφωνία αρ. 31 σε ρε μείζονα, Κ 297 έχει τρία μέρη και φέρει τον τίτλο «του Παρισιού» γιατί ο Μότσαρτ τη συνέθεσε κατά την επίσκεψή του στο Παρίσι, ανάμεσα στις 23 Μαρτίου και 26 Σεπτεμβρίου του 1778, όταν αποφάσισε να ξεφύγει, όπως είπαμε, αφενός από τον πατέρα του και αφετέρου από την υπηρεσία του στην Αυλή του Αρχιεπισκόπου. Ωστόσο, δεν ευτύχησε στη γαλλική πρωτεύουσα. Πρώτον, πέθανε η μητέρα του που τον συνόδευε και, δεύτερον, η υποδοχή του κοινού δεν ήταν η αναμενόμενη. Παρ’ όλα αυτά, η Συμφωνία αρ. 31 είχε πολύ καλή υποδοχή και επαναλήφθηκε πολλές φορές, κάτι πολύ σημαντικό για εποχές που δεν υπάρχει ραδιόφωνο, δισκογραφία και ίντερνετ. Η Συμφωνία παίχτηκε στο πλαίσιο ενός κύκλου δημοσίων συναυλιών στα Concerts Spirituels, στις 18 Ιουνίου 1778. Ο κύκλος σταμάτησε το 1790 λόγω της Επανάστασης. Η διάσημη ορχήστρα των Concerts Spirituels είχε περισσότερα μέλη από τις περισσότερες ορχήστρες της εποχής και είχε συμπεριλάβει και το νεοεμφανισθέν κλαρινέτο. Είναι η μόνη ορχήστρα που μπορεί να θεωρηθεί αντάξια της διάσημης ορχήστρας του Μανχάιμ.

Η έναρξη της Συμφωνίας είναι μεγαλειώδης. Πομπώδεις συγχορδίες από το σύνολο της ορχήστρας –το γνωστό premier cour d’archet– την πρώτη δοξαριά δηλαδή, με την ταυτόχρονη είσοδο των μουσικών, κάτι για το οποίο ο Μότσαρτ επαιρόταν και το οποίο απαιτεί μεγάλη δεξιοτεχνία για να επιτευχθεί. Ο Διευθυντής των Concerts Spirituels, Γιοζέφ Λεγκρό, αναγνώριζε ότι η Συμφωνία ήταν η καλύτερη από όσες είχαν γραφτεί για τη συναυλία του. Ιδιαίτερη εντύπωση στο παρισινό κοινό έκανε το τρίτο μέρος της με τη διακριτική είσοδο –πρώτα και δεύτερα βιολιά– και την αποθεωτική έξοδο με όλη την ορχήστρα.

Το τρίτο έργο της βραδιάς είναι η Συμφωνία αρ. 1 σε ντο ελάσσονα, έργο 68 του Μπραμς (1833-1897). Αποτελείται από τέσσερα μέρη και χρειάστηκαν πάνω από είκοσι χρόνια για να ολοκληρωθεί, από το 1854 ως το 1876, λόγω του δέους που ένιωθε ο συνθέτης απέναντι στις συμφωνίες του Μπετόβεν. Ωστόσο, στο διάστημα αυτό ο Μπραμς έγραφε άλλα έργα, από τα οποία αποκόμισε σημαντική εμπειρία για να ολοκληρώσει και την Πρώτη Συμφωνία του.

Η Συμφωνία παρουσιάστηκε στις 4 Νοεμβρίου 1876 στην Καρλσρούη με Διευθυντή τον Ότο Ντέσοφ και αμέσως κέρδισε τον χαρακτηρισμό ως της «Δεκάτης συμφωνίας του Μπετόβεν» από τον διάσημο αρχιμουσικό Χανς φον Μπίλοφ. Ο Μπραμς καταξιώθηκε, με αυτήν αλλά και τις άλλες τρεις συμφωνίες του, να θεωρηθεί ως ο συνεχιστής της μεγάλης παράδοσης του Μπετόβεν. Η Συμφωνία αρ. 1 μοιάζει και με την 5η του Μπετόβεν στο πρώτο μέρος της και με την 9η στο τέταρτο, συγκεκριμένα με τη Μελωδία της Χαράς. Η Συμφωνία διακρίνεται για το ρομαντικό πάθος της και τον αισθησιακό λυρισμό της, που σε κάποιο σημείο μάς προετοιμάζει για τον Μάλερ, ο οποίος θα ακολουθήσει αργότερα. Το τέλος είναι θριαμβικό και επικό.

Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών αντάμειψε το ενθουσιασμένο κοινό που γέμισε την αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης». Η βραδιά ήταν μαγική, όπως μαγικός ήταν και ο Λεωνίδας Καβάκος, που μας γοήτευσε και μας συγκίνησε βαθιά με το encore που επέλεξε, τη «Νύχτα μαγικιά» του Μίκη Θεοδωράκη, και με τον τρόπο που την κέντησε κυριολεκτικά στο βιολί με το δοξάρι του.


 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΜΟΥΣΙΚΗ
Αλίκη Καγιαλόγλου: «Η θαλασσινή ωδή του Fernando Pessoa και τα fados της εφηβείας μου»

Η Αλίκη Καγιαλόγλου ανανεώνει τη συνεργασία της με τον Δήμο Αβδελιώδη παρουσιάζοντας εκ νέου την παράσταση, σε δική του σκηνοθεσία, Η θαλασσινή ωδή τουFernando Pessoa και ταfados της εφηβείας μου, το...

ΜΟΥΣΙΚΗ
«Παναγία – Η Μητέρα του Φωτός»: ένα σύγχρονο ορατόριο του Γιώργου Θεοφάνους στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης

Το Ινστιτούτο «Άγιος Μάξιμος ο Γραικός», σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, τη Διεύθυνση Πολιτισμού Τουρισμού Δήμου Θεσσαλονίκης, το Κέντρο Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής...

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Διεύθυνση

Πτολεμαίων 4
(Πλατεία Προσκόπων)
11635 Αθήνα,
Τηλ.-fax: 210.7212307
info@diastixo.gr
ISSN: 2585-2485

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Εγγραφείτε τώρα στο newsletter μας και μάθετε πρώτοι. τα τελευταία νέα για το βιβλίο και για τις τέχνες.

Με την επίσκεψη στο site μας, αποδέχεστε τη χρήση Cookies από το diastixo.gr, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών που σας παρέχουμε.