ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΑΠΟ 8 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ

του Νίκου Νικολαΐδη

Την προηγούμενη εβδομάδα το Μορφωτικό Ίδρυμα της Ε.Σ.Η.Ε.Α., διοργάνωσε ένα ενδιαφέρον κινηματογραφικό αφιέρωμα με θέμα «Δημοσιογράφοι στον Κινηματογράφο» στο Ινστιτούτο Γκαίτε. Από έναν μακρύ κατάλογο ανάλογων ταινιών προβλήθηκαν δώδεκα φιλμ για τον τρόπο που αποτυπώθηκε διαχρονικά στο σελιλόιντ το δημοσιογραφικό λειτούργημα, κάποια από τα οποία κατέχουν περίοπτη θέση στην ιστορία του κινηματογράφου. Ο ΠΟΛΙΤΗΣ ΚΕΙΝ του Γουέλς, ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΡΕΠΟΡΤΕΡ του Αντονιόνι, ΓΛΥΚΙΑ ΖΩΗ του Φελίνι ΞΑΝΑΠΑΝΤΡΕΥΟΜΑΙ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΟΥ του Χοκς, ΜΕ ΚΟΜΜΕΝΗ ΤΗΝ ΑΝΑΣΑ του Γκοντάρ ήταν ορισμένοι από τους τίτλους των ταινιών που περιλάμβανε το πρόγραμμα για έναν επαγγελματικό κλάδο που πλήττεται από την ηλεκτρονική εποχή και την παγκόσμια οικονομική ύφεση.

Ακόμη και αν η απόφαση για μια αποκλειστικά μεταγλωττισμένη κυκλοφορία του animation ZARAFA αυτής της εβδομάδας ήταν καθυστερημένη, είναι παράλειψη να μην γνωστοποιούνται επίσημα τα ονόματα των Ελλήνων συντελεστών, ιδίως όταν πρόκειται για μια ευπρόσωπη και προσεγμένη δουλειά. Διαθέσιμα στοιχεία δεν είχε ούτε το γραφείο τύπου της εταιρείας όταν απευθύναμε σχετικό ερώτημα οπότε απουσιάζουν και στην ταυτότητα της ταινίας.

ΤΟ ΚΥΝΗΓΙ (JAGTEN)

ΔΑΝΙΑ/115'/SEVEN FILMS

Σκηνοθεσία: Τόμας Βίντερμπεργκ

Ηθοποιοί: Ματς Μίκελσεν, Τόμας Μπο Λάρσεν, Ανίκα Βέντερκοπ, Αν Λουίζ Χάσινγκ

Ο μύθος: Ένας διαζευγμένος νηπιαγωγός που προσπαθεί να κερδίσει την κηδεμονία του γιου του, βρίσκεται κατηγορούμενος από ένα ψέμα που εκμυστηρεύεται η πεντάχρονη κόρη του καλύτερου του φίλου και θα διαταράξει τη ζωή του σε όλα τα επίπεδα.

Η ανάγνωσή μας: Με αφετηρία την παλιά και ανακυκλωμένη ανδρική απορία πώς η ιατρική και η νομική επιστήμη μπορούν να προστατέψουν αποτελεσματικά από μια ψευδή κατηγορία για σεξουαλική κακοποίηση ή βιασμό, ο Τόμας Βίντερμπεργκ συνθέτει ένα συναρπαστικό ψυχολογικό δράμα. Καθιστώντας εξαρχής γνωστή στο θεατή την αθωότητα του ήρωα του ο Δανός σκηνοθέτης θα αναμετρηθεί ταυτόχρονα με πολλά θέματα που αφορούν τόσο το άτομο όσο και την κοινωνία. Η παιδική ψυχοσύνθεση και τα σκόρπια ερεθίσματα που τροφοδοτούν τη φαντασία των ανηλίκων, η συλλογική αποστροφή στην παιδοφιλία, η νοσηρή διασπορά μιας κατηγορίας που οδηγεί στον κοινωνικό αποκλεισμό και οι κρίσιμοι χειρισμοί εκπαιδευτικών και γονέων υφαίνονται με την παροιμιώδη έφεση που έχουν οι Σκανδιναβοί δημιουργοί σε νατουραλιστικά σύγχρονα ζητήματα. Ο Βίντερμπεργκ έμμεσα καταφέρεται και ενάντια στο σύστημα αξιών που ακόμα και σε μια ευνομούμενη πολιτεία αφήνει κάποιο μέλος της εκτεθειμένο και αποκομμένο από το τεκμήριο της αθωότητας. Ο Λούκα, ο μεσήλικας εκπαιδευτικός αντιμετωπίζει με στωικότητα και υπομονή μια φήμη που πήρε τη μορφή χιονοστιβάδας καταστρέφοντας τη ζωή του. Ακόμη και τα δύο βίαια ξεσπάσματα του σε ισάριθμες έξοχες σκηνές στο σουπερμάρκετ και την εκκλησία δεν είναι τίποτα περισσότερο από διαβήματα της αξιοπρέπειας του. Ο ερμηνευτικός θρίαμβος του Ματς Μίκελσεν επιβραβεύτηκε στο φετινό φεστιβάλ Καννών και η καρτερικότητα του θυμίζει τον ιερέα που ενσάρκωσε στο θαυμάσιο ΤΑ ΜΗΛΑ ΤΟΥ ΑΔΑΜ του Άντερς Τόμας Γιένσεν. Η μικρή Ανίκα Βέντερκοπ καθηλώνει με το αινιγματικό και ανέκφραστο βλέμμα της και ο Τόμας Μπο Λάρσεν, τακτικός συνεργάτης του Βίντερμπεργκ, στο ρόλο του πατέρα της εκφράζει με συνέπεια τη σύγχυση ανάμεσα στο πατρικό καθήκον και την αδελφική φιλία. Το κυνήγι των ελαφιών, η ετήσια παραδοσιακή ασχολία των ανδρών της κοινότητας ή μεταφορικά της ίδιας της αλήθειας περνούν σε δεύτερη μοίρα. Στην ιδιοσυγκρασία του Βίντερμπεργκ δεν περισσεύει η ελπίδα όπως πιστοποιεί η τελική μεγαλειώδης σκηνή στην οποία γινόμαστε μάρτυρες στο κυνήγι μιας ανεπανόρθωτα σπιλωμένης προσωπικότητας από το μίσος και την προκατάληψη. Ο άλλοτε πρωτεργάτης του Δόγματος 95 στην πιο λαμπρή στιγμή της καριέρας του από την εποχή της ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ ΓΙΟΡΤΗΣ.

Αξιολόγηση: 8/10

EΠΤΑ ΨΥΧΟΠΑΘΕΙΣ (SEVEN PSYCOPATHS)

AΓΓΛΙΑ/110'/ΟDEON

Σκηνοθεσία: Μάρτιν ΜακΝτόνα

Ηθοποιοί: Κόλιν Φάρελ, Σαμ Ρόκγουελ, Κρίστοφεν Γουόκεν, Γούντι Χάρελσον, Τομ Γουέιτς

Ο μύθος: Ένας αλκοολικός σεναριογράφος έχει έτοιμο μόνο τον τίτλο για το επόμενο έργο του που θα λέγεται ''Επτά ψυχοπαθείς". Την έμπνευση του τροφοδοτεί ένα φίλος του αποτυχημένος ηθοποιός και απαγωγέας... σκύλων που μαζί με τον ηλικιωμένο συνεργό του κλέβουν το αγαπημένο ζώο ενός κακοποιού, με απρόβλεπτες συνέπειες.

Η ανάγνωσή μας: Από το νεφελώδες Βέλγιο στο κινηματογραφικό του ντεμπούτο (ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗ ΜΠΡΙΖ) ο Μάρτιν ΜακΝτόνα μας μεταφέρει στο ηλιόλουστο Λος Άντζελες με συνδετικό κρίκο και των δύο ταινιών τον Κόλιν Φάρελ που εδώ αποτελεί το υπερτονισμένο alter ego ως συγγραφέας και συνονόματος του. Το τρομερό παιδί του αγγλικού θεάτρου χλευάζει τα χολιγουντιανά σεναριακά στερεότυπα γύρω από τους ψυχοπαθείς δολοφόνους, με μια μαύρη κωμωδία που κινηματογραφεί την ανθρώπινη εγκληματική φύση με την παράξενη χροιά που της δίνει ο Κουεντίν Ταραντίνο (απ’ τον οποίο έχει δεχτεί επιρροές ο σκηνοθέτης). Με μια σαρκαστική ανακρίβεια στο νούμερο των ψυχοπαθών, όπως αποδεικνύει η αρίθμηση επί της οθόνης, και σε πείσμα του αποπροσανατολιστικού επίσημου πόστερ, ο Ιρλανδός δημιουργός καταθέτει τις συγγραφικές του εμμονές και αμφιβολίες για το βιωματικό ή όχι χαρακτήρα της γραφής και τις θεμιτές πηγές έμπνευσης. Ήδη από το τραγούδι «Αngel Of Death» του Χανκ Γουίλιαμς στην έναρξη ο ΜακΝτόνα κολακεύει και την ίδια στιγμή υπονομεύει τις αιματοβαμμένες βίαιες περιπέτειες με ένα συγκαλυμμένο μισογυνισμό και μια αποχρώσα φυλετική περιφρόνηση. Το δημιουργικό αδιέξοδο και τα διλήμματα που ο κεντρικός ήρωας συζητά με το φίλο του για τη δομή και την εξέλιξη του σεναρίου του, αφορούν στην πλειονότητα τους και την ίδια την ταινία. Όμως σε αυτή την κατεξοχήν ανδρική ιστορία μετριάζεται το αίσθημα του αιφνιδιασμού και το δείγμα γραφής του παγιδεύεται στην αυτοναφορικότητα περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Κάποιοι χαρακτήρες από την πένα του Μακντόνα δεν παίρνουν την απαιτούμενη υπόσταση, όπως ο γκάγκστερ του Γούντι Χάρελσον, και κάποιοι άλλοι μένουν παρατεταμένα αδρανείς, όπως ο σεναριογράφος του Φάρελ, χωρίς να λείπουν οι αξιοπρόσεκτες ερμηνείες. Ο Σαμ Ρόκγουελ, δεν υπηρετεί απλά αλλά εμπνέει το ρόλο του παρανοϊκού ηθοποιού και κουβαλάει το φιλμ στους ώμους του, ο Τομ Γουέιτς, με το γνωστό αναρχικό του πνεύμα είναι ο πρώτος κατά συρροή δολοφόνος με θύματα κατά συρροή δολοφόνους και ο Κρίστοφερ Γουόκεν βλέπει το φουλάρι (ένα ενδυματολογικό του φετίχ) να γνωρίζει μια δραματουργική αξιοποίηση.

Αξιολόγηση: 6/10

ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΗΣ ΖΑΡΑΦΑ (ZARAFA)

ΓΑΛΛΙΑ-ΒΕΛΓΙΟ/78'/FILMTRADE

Κινουμένων σχεδίων μόνο με ελληνική μεταγλώττιση

Σκηνοθεσία: Ρεμί Μπεζανσόν, Ζαν Κριστόφ Λι

Ο μύθος: Ένα παιδί από την Αφρική συνοδεύει μια ορφανή καμηλοπάρδαλη από την έρημο μέχρι τη Γαλλία προκειμένου να αποσοβήσει τη δωρεά της από το Πασά της Αιγύπτου στο βασιλιά Κάρολο Ι.

Η ανάγνωσή μας: Η ταινία είναι εμπνευσμένη από την αληθινή ιστορία της πρώτης καμηλοπάρδαλης, που σε ηλικία δύο ετών έφτασε στην Ευρώπη το 1827, προκαλώντας τον ενθουσιασμό του κόσμου και η οποία μετά το θάνατο της διατηρείται μέχρι σήμερα ταριχευμένη στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Παρισιού. Ο Ρεμί Μπενζανσόν (Η ΠΡΩΤΗ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΥΠΟΛΟΙΠΗΣ ΖΩΗΣ ΜΟΥ) και ο έμπειρος animator Zαν Κριστόφ Λι (ΤΟ ΤΡΙΟ ΤΗΣ ΜΠΕΛΒΙΛ, ΗΡΑΚΛΗΣ, ΤΑΡΖΑΝ) ζωντανεύουν ένα παιδικό τους ανάγνωσμα με ευαισθησία και καλαίσθητη οπτική. Χρησιμοποιώντας την παραδοσιακή 2D τεχνική και γυρίζοντας σε σινεμασκόπ με ελάχιστα ειδικά εφέ, το φιλμ πλησιάζει την εικόνα ενός κλασικού εικογραφημένου. Η ιστορία της αχώριστης φιλίας ενός μικρού αγοριού και ενός ζώου και το περιπετειώδες ταξίδι τους με πλοίο και αερόστατο, δίνονται με τη μορφή ενός παραμυθιού που εξιστορεί ένας σοφός παππούς που σχετίζεται, όπως αποκαλύπτει ο ποιητικός επίλογος της ιστορίας, με τα περιστατικά. Το φιλμ θα στεκόταν άνετα και χωρίς αυτό το φλασμπάκ που θυμίζει τη δεύτερη ταινία του Μισέλ Οσελό για το μικρό Κιρίκου (ΚΙRIKOU ET LES BETES SAUVAGES) όπου και εκεί ένας ηλικιωμένος αφηγούνταν τα κατορθώματα ενός αγοριού. Μεταξύ των προσώπων που θα συναντήσουν ο Μάκι και η Ζαράφα είναι και η Μπουμπουλίνα, φανερώνοντας το θαυμασμό του Μπενζανσόν για την ελληνική ιστορία, έστω και σε αυτή την αυθαίρετη και ανορθόδοξη παρουσία της ως πειρατίνα που χορεύει συρτάκι! Άξια αναφοράς η πρωτότυπη μουσική του Λοράν Περέζ, ιδιαίτερα στις σκηνές που διαδραματίζονται στην Αφρική, που μοιάζει φόρος τιμής στο αξέχαστο σάουντρακ του Μορίς Ζαρ στο ΛΟΡΕΝΣ ΤΗΣ ΑΡΑΒΙΑΣ. Η νοσταλγία της παιδικής ηλικίας και των αγνών συναισθημάτων σε ένα σινεφίλ αnimation που στοχεύει σε όλη την οικογένεια.

Αξιολόγηση: 6/10

J.A.C.E.

EΛΛΑΔΑ-ΤΟΥΡΚΙΑ-ΣΚΟΠΙΑ-ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ-ΟΛΛΑΝΔΙΑ/143'/AUDIOVISUAL

Σκηνοθεσία: Μενέλαος Καραμαγγιώλης

Ηθοποιοί: Αλμπάν Ουκάζ, Ιερώνυμος Καλετσάνος, Μηνάς Χατζησάββας, Ακύλλας Καραζήσης, Γιάννης Τσορτέκης, Χρήστος Λούλης, Στεφανία Γουλιώτη

Ο μύθος: Ένα μικρό παιδί από τη Βόρεια Ήπειρο, τέκνο αιμομιξίας, το σκάει στην Ελλάδα όταν μια σπείρα δουλεμπόρων δολοφονεί το πατέρα του. Μεγαλώνει χωρίς ταυτότητα ανάμεσα σε ανθρώπους της νύχτας και ερωτεύεται μια παντρεμένη που έχει ένα θανάσιμο μυστικό.

Η ανάγνωσή μας: Έχουν περάσει δεκατέσσερα χρόνια από την προηγούμενη ταινία του Μενέλαου Καραμαγγιώλη BLACK OUT, o οποίος επιστρέφει με ένα έργο που ο τίτλος του είναι η συντομογραφία από τα αρχικά των λέξεων Just Another Confused Elephant. Η φράση περιγράφει τους ορφανούς ελέφαντες με επιθετική στάση και αντικατοπτρίζει το βίο και την πολιτεία του ηθελημένα βωβού ήρωα του. Από τις αισθητικές αναζητήσεις και τον ακραίο φορμαλισμό για το παράφωνο πάθος ενός ερωτικού τριγώνου που πραγματεύονταν η πρώτη του ταινία μυθοπλασίας, ο Έλληνας σκηνοθέτης περνάει σε μια απίθανη ιστορία που δεν υπάρχει τίποτα να αποκωδικοποιήσεις και που το δελτίο Τύπου της επιμένει αδέξια να τονίζει ότι βασίζεται εξ'ολοκλήρου σε αληθινά γεγονότα. Ακόμη και αν αυτή η εξωφρενική σύμπτωση περιστατικών που ταλαιπωρούν έναν σύγχρονο Όλιβερ Τουίστ, στο χώρο του αθηναϊκού υποκόσμου, με διεφθαρμένους αστυνομικούς, χειρούργους και κάθε λογής παρανόμους έχει σχέση με την πραγματικότητα, η οδύσσεια του δεν πείθει αρκετά ότι αξίζει να ζωντανεύσει στο πανί. Με το βάρος μιας ζημιογόνας υπερπαραγωγής, για τα δεδομένα του 1998 στις πλάτες του, ο Καραμαγγιώλης αξιοποίησε αυτή τη φορά στο έπακρο τις δυνατότητες της συμπαραγωγής για μια ταινία με ελληνική ταυτότητα. Η γραμμική αφήγηση, η ορθόδοξη πλανοθεσία και ο ρυθμός που καταφέρνουν να διατηρήσουν οι τρεις μοντέρ στο, αδικαιολόγητα μεγάλης διάρκειας, υλικό σκοντάφτουν στην έλλειψη κορύφωσης και τον αποδυναμωμένο κεντρικό χαρακτήρα. Ο Σέρβος ηθοποιός Αλμπάν Ουκάζ μετά το φιλμ Η ΣΙΩΠΗ ΤΗΣ ΛΟΡΝΑ των αδελφών Νταρντέν πρωταγωνιστεί στη σιωπή του J.A.C.E., εκεί που ο Ιερώνυμος Καλετσάνος παραδίδει ένα μίνι μάθημα υποκριτικής και ποιότητας για το ρόλο του τραβεστί που είχε ανάγκη ένα φιλμ όπως το ΣΤΡΕΛΛΑ του Πάνου Κούτρα, και ο σπουδαίος Γιάννης Τσορτέκης αποδεικνύει ως αρχηγός της συμμορίας, πόσο τον έχει αδικήσει το ελληνικό σινεμά. Το ενδιαφέρον μας για το επόμενο βήμα του Καραμαγγιώλη παραμένει σταθερό ακόμη και αν στην εντύπωση μας επικρατεί ως σκέψη μια παράφραση του τίτλου της ταινίας: Just Another Confused Filmmaker.