μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής

ΟΧΙ, ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΠΕΘΑΝΕΙ Ο ΕΡΩΤΑΣ
Όχι, δεν έχει πεθάνει ο έρωτας σε τούτη μέσα την καρδιά και σε τούτα
τα μάτια και σε τούτο το στόμα που εξάγγελνε αρχινισμένες κηδείες.
Ακούστε με, έχω καιρό βαρεθεί τα γραφικά τοπία και τα χρώματα
και της γοητείας τη χάρη.
Αγαπάω τον έρωτα, την τρυφερότητα αλλ' όμως και την ωμότητά του.
Ο έρωτάς μου έχει ένα μόνο όνομα, ένα μόνο σχήμα.
Όλα περνάνε. Στόματα στραγγίζονται σε τούτο εδώ το στόμα.
Ο έρωτάς μου έχει ένα μόνο όνομα, ένα μόνο σχήμα.
Κι αν μια μέρα συμβεί να το θυμηθείς

ω εσύ, σχήμα του έρωτά μου και όνομα,
μια μέρα στην ανοιχτή θάλασσα ανάμεσα Αμερική και Ευρώπη,
κι ενώ η τελική αχτίδα του ήλιου θα στραφταλίζει στην πτυχωμένη
επιφάνεια των κυμάτων, ή μάλλον σε μια νύχτα με αναπάντεχη
μπόρα κάτω από 'να δέντρο στην εξοχή, ή σ' ένα γρήγορο
αυτοκίνητο μέσα
Έν' ανοιξιάτικο πρωινό στο μπουλβάρ Μαλέρμπ,
μια μέρα βροχερή
με το χάραμα προτού πας να ξαπλώσεις,
τότε πες εσύ, διατάζω το καλόβολό σου φάντασμα, πες εσύ ότι εγώ ήμουν
ο μόνος που σ' αγάπησε εκ των προτέρων και ότι είναι κρίμα που
ποτέ δεν το 'μαθες.
Πες εσύ ότι δεν κάνει για ό,τι έχει πλέον γίνει να λυπόμαστε: ο Ρονσάρ
πριν από μένα και ο Μποντλέρ τραγούδησαν των γηραιών κυριών
τη θλίψη που πεθάναν έχοντας καταφρονήσει τον αγνό και
ακηλίδωτο έρωτα.
Εσύ, όταν θα 'χεις πεθάνει,
θα 'σαι όμορφη και εσαεί ποθητή.
Εγώ θα 'χω ήδη πεθάνει και θα 'μαι όλος κλεισμένος μες στ' αθάνατο
σώμα σου, μες στην υπερθαύμαστή σου εικόνα αδιαλείπτως παρούσα
ανάμεσα στ' ακατάπαυστα θαύματα της ζωής και της αιωνιότητας,
όμως αν ζούσα,
η φωνή σου και η εκφορά της, το βλέμμα σου και οι αχτίδες του,
το άρωμα το δικό σου και της κόμης σου και πλείστα όσα ακόμα θα ήσαν
εντός μου ζωντανά,
εντός μου, μέσα σ' εμένα που δεν είμαι ούτε ο Ρονσάρ ούτε ο Μποντλέρ,
μέσα σ' εμένα που είμαι απλώς ο Ρομπέρ Ντεσνός και που το να σε
γνωρίσει και να σ' αγαπήσει
το άξιζε και με το παραπάνω.
Εγώ, ο Ρομπέρ Ντεσνός, λέω σ' αγαπώ
και καθόλου δεν θέλω να συνδέσω άλλη αξία με τη μνήμη μου σε τούτα
εδώ τα αξιοκαταφρόνητα χώματα του πλανήτη γη.

ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ
Αναμετρώμαι και χτυπιέμαι μανικώς με ζώα και φιάλες
εδώ και λίγο χρόνο ίσως και δέκα ώρες να περάσανε η μια μετά
την άλλη.
Η όμορφη κολυμβήτρια που φοβόταν τα κοράλλια ξυπνάει τούτο
'δώ το πρωινό
το κοράλλι στεφανωμένο με χριστουγεννιάτικα πριναρόφυλλα
της κρούει τη θύρα.
Αχ, το κάρβουνο ξανά και πάντοτε το κάρβουνο το κάρβουνο
σ' εξορκίζω κάρβουνο σ' εξορκίζω δαιμόνιο σ' εξορκίζω άνθρακα
πολιούχε του ονείρου και της μοναξιάς μου άσε με άφησέ με
να μιλήσω πάλι και να ξαναπώ για την όμορφη την κολυμβήτρια
που φοβόταν τόσο τα κοράλλια
και μην το βασανίζεις άλλο πια το θέμα αυτό το γοητευτικό και πλάνο
των ονείρων μου.
Η όμορφη κολυμβήτρια ξεκουραζότανε σε μια κλίνη από δαντέλες
και πουλιά
τα ενδύματά της ριγμένα σε μια καρέκλα πλάι στου κρεβατιού το πόδι
φωτίζονταν με τις λάμψεις απ' τις ύστατες εκλάμψεις του κάρβουνου
κι εκείνο απ' τα βάθη φερμένο τ' ουρανού και της γης και της θαλάσσης
ήτανε περήφανο και για το κοραλλένιο ράμφος του και για τα
μεγάλα του φτερά που δεν ήσαν παρά κρέπια.
Είχε όλη νύχτα ακολουθήσει ποικίλους ενταφιασμούς αποκλίνοντες
προς των κοντινών προαστίων τα ευαγή κοιμητήρια
είχε παραστεί σε χορούς πρεσβειών βάζοντας σφραγίδα του ένα φύλλο
από φτέρη άσπρων σατινένιων εσθήτων
είχε υψωθεί τρομαχτικό σε καραβιών τις πλώρες και τα καράβια πίσω
ποτέ δεν εγύρισαν.
Στο τζάκι τώρα κουρνιασμένο παραμονεύει του ξαφρίσματος την
αφύπνιση και των μεγάλων χυτρών ν' ακουστεί το τραγούδισμα
το εύηχό του βήμα ετάραξε σύγκορμη τη γαλήνη των νυχτών στους
δρόμους με τα ηχερά λιθόστρωτα.
Κάρβουνο ηχηρό κάρβουνο του ονείρου αφεντικό και διδάσκαλε
κάρβουνο
αχ πες μου πού είναι εκείνη η όμορφη κολυμβήτρια η κολυμβήτρια
εκείνη που φοβόταν τα κοράλλια;
Αλλά και αυτήν ακόμα την κολυμβήτρια την επήρε πια ο ύπνος
και μένω φάτσα φάτσα να κοιτιέμαι εγώ με τη φωτιά κι έτσι θενά
μείνω όλη τη νύχτα το κάρβουνο με τα ερεβώδη του φτερά όλο
να ρωτάω κι εκείνο εκεί να επιμένει να προβάλλει στον εντελώς
μονότονο δρόμο του ίσκιους των καπνών του και το δεινό
στραφτάλισμα της ανθρακιάς του.
Κάρβουνο ηχηρό κάρβουνο ανοικτίρμονο κάρβουνο.

Ο Robert Desnos (1900-1945) εργάστηκε ως δημοσιογράφος του καλλιτεχνικού ρεπορτάζ και υπήρξε κορυφαίος εκπρόσωπος του ντανταϊστικού και του υπερρεαλιστικού κινήματος, όντας, σύμφωνα με τον Αντρέ Μπρετόν, «ο προφήτης» του. Συμμετείχε ενεργά στην Αντίσταση κατά των Γερμανών και πέθανε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης.

Twitter