Ντάβιντ Λάγκερκραντζ: «Το κορίτσι στον ιστό της αράχνης»
Ο Στιγκ Λάρσον (1954-2004) απέκτησε παγκόσμια φήμη με την τριλογία «Μιλένιουμ» (Το κορίτσι με το τατουάζ, Το κορίτσι που έπαιζε με τη φωτιά και Το κορίτσι στη φωλιά της σφήγκας), όπου πρωταγωνιστεί ένα παράξενο ζευγάρι, ο προοδευτικός δημοσιογράφος Μίκαελ Μπλούκβιστ και η χάκερ Λίσμπετ Σαλάντερ, ένα πανκ, άφυλο και ιδιοφυές κορίτσι. Οι δυο τους αποτελούν ένα καλό δίδυμο και οι δράση τους σαγήνευσε ένα σωρό αναγνώστες. Τώρα παίρνει τη σκυτάλη ο συμπατριώτης του, ο Ντάβιντ Λάγκερκραντζ (1962), ο οποίος σπούδασε φιλοσοφία και θεολογία, ενώ εργάστηκε στην εφημερίδα Expressen ως αστυνομικός ρεπόρτερ. Τον Δεκέμβριο του 2013 ανέλαβε να γράψει το τέταρτο μέρος της σειράς και προέκυψε Το κορίτσι στον ιστό της αράχνης.
Στις πρώτες σελίδες του βιβλίου η Σαλάντερ κάθεται στον υπολογιστή της και αρχίζει να χακάρει τους υπολογιστές της NSA, της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφαλείας που ανήκει στο Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ. Θυμίζουμε πως η NSA από την ίδρυσή της το 1952 ασχολείται με την ασφάλεια των επικοινωνιών και σήμερα με τον τομέα των τηλεπικοινωνιών και το ίντερνετ. Στη συνέχεια, ο Φρανς Μπάλντερ, Σουηδός επιστήμονας που εργαζόταν σε ερευνητικό κέντρο της Αμερικής, επιστρέφει στην πατρίδα του. Θεωρεί τον εαυτό του άθλιο πατέρα, επειδή έχει εγκαταλείψει τον οχτάχρονο γιο του, τον Άουγκουστ, στα χέρια της πρώην γυναίκας του, της Χάνα, και του συζύγου της. Το παιδί είναι αυτιστικό, αλλά έχει μια ιδιομορφία: χαρακτηρίζεται από το σύνδρομο σαβάντ (όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει το γνώρισμα ενός ατόμου με διανοητική ή αναπτυξιακή αναπηρία σε συνδυασμό με μια εξαιρετική διανοητική ικανότητα). Όταν τον πληροφορούν ότι η ζωή του βρίσκεται σε κίνδυνο, καθώς κάποιοι προσπαθούν να κλέψουν τα αποτελέσματα των επιστημονικών ερευνών του, δεν το πιστεύει.
Το μυθιστόρημα είναι αντάξιο του πρώτου διδάξαντος, του Στιγκ Λάρσον. Είναι βίαιο, έχει ανατροπές, μα και συγκινητικές σκηνές. Όμως, ο Λάγκερκραντζ ενδιαφέρεται κυρίως για την πλοκή και λιγότερο για τη σουηδική κοινωνία
Τελικά, ο Μπάλντερ δολοφονείται και κλέβουν τον υπολογιστή του. Σύντομα, ο Μπλούκβιστ βρίσκεται ενώπιον ενός σκοτεινού κυκλώματος, όπου εμπλέκονται εγκληματίες του διαδικτύου, κατάσκοποι, κυβερνήσεις, μυστικές υπηρεσίες και μαφιόζοι, οι οποίοι κυνηγούν τον Άουγκουστ επειδή είδε το δολοφόνο. Τότε ζητάει τη βοήθεια της Σαλάντερ, η οποία αναλαμβάνει δράση, ενώ προσπαθούν να τη σταματήσουν οι μυστικές υπηρεσίες.
Στην πραγματικότητα, η πλοκή έχει ως κεντρικό άξονα τη Σαλάντερ και την οικογένειά της: τη μητέρα, τον πατέρα και την αδελφή της. Ο πατέρας της ήταν Ρώσος, ο Αλεξάντερ Ζαλατσένκο, αποστάτης κατάσκοπος σοβιετικής μυστικής υπηρεσίας που έγινε αρχηγός εγκληματικής συμμορίας, κι αφού σκότωσε τη μητέρα της η νεαρή χάκερ τον τιμώρησε με θάνατο, κληρονομώντας την τεράστια περιουσία του, την αποκτημένη από άνομες πράξεις.
Το μυθιστόρημα είναι αντάξιο του πρώτου διδάξαντος, του Στιγκ Λάρσον. Είναι βίαιο, έχει ανατροπές, μα και συγκινητικές σκηνές. Όμως, ο Λάγκερκραντζ ενδιαφέρεται κυρίως για την πλοκή και λιγότερο για τη σουηδική κοινωνία. Φαίνεται πως αυτό επιθυμούν κι οι αναγνώστες, έστω κι αν σε μια σελίδα ο συγγραφέας σημειώνει πως στα προάστια της Στοκχόλμης ξεσπούν ταραχές, πως ένα ρατσιστικό κόμμα μπήκε στη Βουλή, πως η μισαλλοδοξία αυξάνεται και πως παντού υπάρχουν άστεγοι και ζητιάνοι. «Η Σουηδία έχει γίνει μια χώρα ντροπής» γράφει.
Διαβάζοντας Το κορίτσι στον ιστό της αράχνης, στο μυαλό μας σχηματίζονται δύο συμπεράσματα. Το πρώτο συνδέεται με τη σκανδιναβική αστυνομική λογοτεχνία• υπάρχει μια συνταγή η οποία χρησιμοποιείται σε όλα σχεδόν τα μυθιστορήματα του είδους. Τα πρόσωπα που εμπλέκονται στην πλοκή συνδέονται με τη βία, τη σεξουαλική πείνα, τον αλκοολισμό, τα δύσκολα παιδικά χρόνια, αλλά και το ρατσισμό, καθώς η χώρα κατακλύζεται από μετανάστες και πρόσφυγες. Συνήθως υπάρχει κι ένα παιδί, κάτι που δεν συμβαίνει στα κλασικά αστυνομικά μυθιστορήματα. Το παιδί σε ένα μυθιστόρημα ή σε μια ταινία αποσπά το ενδιαφέρον του αναγνώστη ή του θεατή κι αυτό εξασφαλίζει το συνεχές ενδιαφέρον για την τύχη του. Ο Λάγκερκραντζ δεν αποφεύγει να βάλει στην πλοκή παρόμοια στοιχεία, άλλωστε στη συγκεκριμένη συνταγή στηρίζεται η παγκόσμια επιτυχία αυτών των μυθιστορημάτων. Το δεύτερο συμπέρασμα είναι το ότι η ιστορία προορίζεται να γίνει κινηματογραφική ταινία. Ενώ στα κλασικά μυθιστορήματα, αστυνομικά ή μη, ο δημιουργός επικεντρώνει την προσοχή του στον κεντρικό ήρωα (ή στους κεντρικούς ήρωες), αφηγούμενος τη δράση, τις σκέψεις και τα συναισθήματά του, εδώ τη μοιράζει σε πολλούς ήρωες, των οποίων η δράση εναλλάσσεται.
Το κορίτσι στον ιστό της αράχνης
Ντάβιντ Λάγκερκραντζ
Μετάφραση Ξενοφών Παγκαλιάς
Ψυχογιός
536 σελ.
ISBN 978-618-01-1245-0
Τιμή 17,70 ευρώ
