«Ήταν η δεύτερη σύμπτωση. Οι συναντήσεις όμως είναι τελικά ένα άθροισμα συμπτώσεων, που έχει σαν αποτέλεσμα δυο άνθρωποι, προσπαθώντας ν’ αντισταθούν στην πονηριά της μοίρας και να πάρουν άλλο δρόμο από αυτόν που τους οδηγεί τον έναν στον άλλο, να κατευθύνονται αδυσώπητα προς μια μοιραία σύγκρουση».

Και είναι η Ρόζα Μπουσταμέντε, η κόρη της, Βιολέτα, και η εγγονή της, Βέρα Κάντιντα, σε ένα φανταστικό μέρος της Νότιας Αμερικής, τη Βαταπούνα, που η τύχη και η μοίρα τα φέρνει να ξαναπαίξουν με διαφορικό φινάλε την ίδια μοιραία σκηνή ζωής. Να μείνουν έγκυες από ανομολόγητο πατέρα.

Η Ρόζα Μπουσταμέντε θα επιστρέψει στην καλύβα της μεγαλώνοντας κόρη κι εγγονή, ψαρεύοντας μόνη χελιδονόψαρα μέχρι την τελευταία στιγμή.

Η Βιολέτα θα πάρει τον δρόμο της, ελαττωματική κάπως από τον πατερικό σπόρο, για να γεννήσει παρομοίως άνομα και θα πεθάνει ματαίως στο δάσος στην αρχή σχετικά της ζωής.

Η Βέρα Κάντιντα θα μεγαλώσει με τη γιαγιά της, με τη ζωή και τον θάνατο της μάνας της, της Βιολέτας, να την καταδιώκει μέχρι την ύστατη στιγμή. Θα φύγει έγκυος από τη Βαταπούνα για να γεννήσει τη Μόνικα-Ρόζα με τα άλλα εγκαταλειμμένα κορίτσια στο Παλάτι της Μουρούνας και να συναντήσει τη μοίρα της από την Οδό του Μέλλοντος στη στοργική αγκαλιά του Ιτσάγα-Ιερώνυμου στην οδό Φαλαινοθηρικών. Μπορεί «όλα ν’ αρχίζουν από έναν βιασμό» αλλ’ αυτή, η Βέρα Κάντιντα, θα μπορέσει τελικά να ανατρέψει τη δική της υποθηκευμένη ζωή.

Ένα μυθιστόρημα που θυμίζει μαγικό ρεαλισμό και μοιάζει με σκληρό του Άντερσεν παραμύθι, και σκιαγραφεί αφενός τη μοίρα των γυναικών και αφ’ ετέρου την επαναλαμβανόμενη σύμπτωση που μας ακολουθεί από γενιά σε γενιά, την αιώνια σκηνή που έχουμε έρθει να παίξουμε με τα δικά μας υποκριτικά χαρτιά σαν πόκα κάθε φορά.

Οι τέσσερις γυναικείοι χαρακτήρες, συμπεριλαμβανομένης και της δισεγγονής της Ρόζα Μπουσταμέντε, Μόνικα-Ρόζα, είναι με τον δικό τους τρόπο κάθε φορά «η μοιραία τραγική». Ατίθασες κι ελεύθερες, δέσμιες ενός αλλόκοτου άντρα και ενός αινιγματικού πεπρωμένου, κατορθώνουν τελικά και ξεφεύγουν, βεβαίως όχι δίχως λαβωματιές.

Οι τέσσερις άντρες του βιβλίου, ο αινιγματικός και αλλόφρων Τζερόνυμο, ο ασθενικός γιος του δημάρχου, ο άνευ σημασίας βίαιος Ζυλ Ζαμίρες και ο υπέροχος Ιτσάγα-Ιερώνυμος με το κομμένο δάχτυλο και με το αριστοκρατικό, βαρύ παρελθόν, δευτεραγωνιστές στο έργο της ζωής τους, θα είναι για την καθεμία η λυδία λίθος για την καταστροφή τους ή για τον σωσμό.

Το τέλος, ήδη γνωστό απ’ την αρχή, το βιβλίο σαν καρκινική επιγραφή αρχίζει όπως τελειώνει, με τη Βέρα Κάντιντα μόλις 39 χρονών να επιστρέφει για να τελειώσει στη Βαταπούνα, όπου εκεί αξιώνεται να βιώσει όλα τα θαυμαστά. Τη ζωή να εκδικείται για κείνη και τη Ρόζα Μπουσταμέντε να της στέλνει τον άγγελό της. Ατμοσφαιρικό, μαγικό, αλλόκοτο, σαγηνευτικό, ποιητικό, ένα μυθιστόρημα που μοιάζει σαν σπείρα, το βιβλίο έχει ήδη τιμηθεί με τα βραβεία Renaudot des lycéens 2009, France Télévisions 2009 και Grand prix des Lectrices de Elle 2010. Η Γαλλίδα συγγραφέας Véronique Ovaldé (γενν. 1972) με τα μυθιστορήματα και τα παιδικά της έργα, λογοτεχνικά έχει ήδη επιβληθεί.

«Οι ζωές διαγράφουν τροχιές. Οι αμφιταλαντεύσεις, οι δισταγμοί, οι ματαιωμένες επιλογές, οι οικογενειακές προδιαγραφές, η ελεύθερη βούληση που όλο και συρρικνώνεται, τα δυο βήματα μπροστά και τρία πίσω, όλα σβήνουν τελικά και δεν αφήνουν άλλο να φανεί παρά το ίχνος ενός κομήτη. Κάπως έτσι διαμορφώθηκε σιγά σιγά ο Ιτσάγα για να γίνει αυτό που εξακολουθεί να είναι κι έτσι δεν θα μπορούσε κανείς, ούτε κατά διάνοια, να τον φανταστεί να ζει ζωή αλλιώτικη από τη δική του».

Έτσι διαμορφώνονται στην ιστορία η Ρόζα Μουσταμέντε, η Βιολέτα, η Βέρα Κάντιντα και η Μόνικα-Ρόζα, για να γίνουν αυτό που εξακολουθούν να είναι κι έτσι δεν θα μπορούσε κανείς, ούτε κατά διάνοια, να τις φανταστεί να ζουν ζωές αλλιώτικες από τις δικές τους αλλόκοτες ζωές, η εξαιρετική Véronique Ovaldé με δεξιοτεχνία έχει φροντίσει γι’ αυτό και γι’ αυτές.

Ένα βιβλίο-έκπληξη, που θα μου μείνει αλησμόνητο.

Όσα ξέρω για τη Βέρα Κάντιντα
Véronique Ovaldé
μετάφραση: Νατάσα Παπαδοπούλου
Gema
326 σελ.
Τιμή € 15,00

Twitter