Ιωάννα Μπαμπέτα: «Είμαι σκέτο παιδί!»
Από πολύ μικρή ηλικία, τα παιδιά καλούνται να προσαρμοστούν στον κόσμο των μεγάλων και να αναπτύξουν τη δική τους προσωπικότητα, πολλές φορές χωρίς την απαραίτητη καθοδήγηση. Όλοι μας, ενώ έχουμε περάσει από αυτό το στάδιο σαν παιδιά, μεγαλώνοντας έχουμε την τάση να το ξεχνάμε.
Αυτό ενίοτε οδηγεί το οικογενειακό περιβάλλον στο να κρίνει το παιδί δυσανάλογα σε σχέση τόσο με την ηλικία του όσο και με τις περιστάσεις, είτε θέτοντάς το απότομα απέναντι στις υποτιθέμενες υποχρεώσεις του, είτε απαλλάσσοντάς το από αυτές με τρόπο υποτιμητικό για το παιδί – περνάει δηλαδή με πολύ μεγάλη ευκολία, και κάπως άσκεφτα, από το «Είσαι μεγάλος πια!» στο «Ακόμα δε βγήκες απ’ τ’ αυγό!», για παράδειγμα. Πρόκειται για έναν λάθος χειρισμό στον οποίο καταφεύγουν συχνά οι γονείς με αποτέλεσμα να δημιουργείται σύγχυση στο παιδί σχετικά με τη θέση του στο κοινωνικό σύνολο στη συγκεκριμένη φάση της ζωής του.
Αυτό το θέμα πραγματεύεται το βιβλίο Είμαι σκέτο παιδί! που έγραψε με ζωντάνια και ευστοχία η Ιωάννα Μπαμπέτα και εικονογράφησε με χιούμορ και τρυφερότητα η Λίλα Καλογερή. Μέσα από μια σειρά χαρακτηριστικών περιστατικών, ο μικρός πρωταγωνιστής περιγράφει πώς οι δικοί του άλλοτε του φέρονται σα να είναι μεγάλος και άλλοτε δεν παραλείπουν να του υπενθυμίσουν ότι είναι ακόμα πολύ μικρός. Εκείνος λοιπόν νιώθει σαν κυριολεκτικά να μεγαλώνει και να μικραίνει εκ περιτροπής, σα να αυξομειώνεται σε μέγεθος, σε μια ενστικτώδικη προσπάθεια να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις που απορρέουν κάθε φορά από τον χαρακτηρισμό που του αποδίδεται.
Αν χτυπήσει και βάλει τα κλάματα, του λένε ότι δεν πρέπει να το κάνει, γιατί «είναι μεγάλος πια». Παρασυρμένος λοιπόν απ’ αυτή τη διαπίστωση, αποφασίζει να βγει μόνος του έξω να παίξει, ωστόσο δεν τον αφήνουν γιατί «ακόμα είναι μικρός». Ο αντικειμενικά μικρός αφηγητής παραπαίει ανάμεσα στις δύο «ιδιότητες» χωρίς να μπορεί να ξεκαθαρίσει ποια του αντιστοιχεί, αφού το οικογενειακό περιβάλλον πολύ εύκολα τον χαρακτηρίζει κάθε φορά «μικρό» ή «μεγάλο», χωρίς όμως να κρίνει απαραίτητο να του εξηγήσει τι είναι αυτό που τον εντάσσει στη μία ή την άλλη κατηγορία – και, σε τελική ανάλυση, γιατί πρέπει σώνει και καλά να τον συνοδεύει πάντα ένας ανάλογος χαρακτηρισμός.
Εκείνος πάλι, από την πλευρά του, ενώ κολακεύεται και χαίρεται στη σκέψη ότι έχει μεγαλώσει, κάποιες φορές βλέπει ότι είναι δύσκολο να τα βγάλει πέρα μόνος του, όπως όταν, για παράδειγμα, χάνεται στην παραλία και δεν μπορεί να βρει τους γονείς του μέσα στον κόσμο. Σιγά σιγά καταλαβαίνει ότι μπορεί για ορισμένα πράγματα να έχει ήδη αποκτήσει αυτάρκεια και ανεξαρτησία, ωστόσο μέχρι να είναι σε θέση να διαχειρίζεται μόνος του τον εαυτό του, για κάποιες δραστηριότητες καλό είναι να έχει έναν μεγάλο δίπλα του. Αυτός ο διαχωρισμός είναι απαραίτητος, έτσι ώστε να είναι ξεκάθαρο τόσο για το παιδί όσο και το οικογενειακό του περιβάλλον το τι ισχύει σε κάθε περίπτωση.
Το παιδί, με το να φοράει την «ταμπέλα» του μεγάλου και να αισθάνεται πως έχει «ψηλώσει» χάρις σ’ αυτήν, δεν γίνεται αυτόματα και μεγάλο στην κυριολεξία. Ό,τι κι αν του λένε οι άλλοι γύρω του –γονείς, γιαγιάδες, κλπ.– εκείνο ουσιαστικά είναι ένα «σκέτο» παιδί – ούτε μεγάλο, ούτε μικρό, που χαίρεται την παιδική του ηλικία, την ξενοιασιά και το παιχνίδι, και δεν είναι ανάγκη ούτε να βιαστεί να μεγαλώσει ούτε να επωμιστεί χωρίς λόγο ευθύνες και υποχρεώσεις που θα έρθουν έτσι κι αλλιώς, με τη μία ή την άλλη μορφή, όταν θα μεγαλώσει πραγματικά και θα μπει στον κόσμο των ενηλίκων.
Η ματιά της Ιωάννας Μπαμπέτα είναι καίρια και επικεντρώνεται στα βασικά σημεία αυτού του θέματος, το οποίο αναπτύσσεται σε πρώτο πρόσωπο, από την πλευρά του παιδιού. Οι εκφράσεις και το ύφος της χαρακτηρίζονται από λιτότητα και φρεσκάδα, καθώς και τον αυθορμητισμό και την αυθεντικότητα που θα είχε όντως η αφήγηση ενός παιδιού. Τόσο η λογοτεχνική όσο και η εκπαιδευτική πτυχή ενός βιβλίου με θεματολογία αυτού του είδους παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο, έτσι ώστε η ιστορία του και να διαβάζεται ευχάριστα αλλά και να περνάει τα μηνύματά της στους αποδέκτες της – γονείς και παιδιά.
Το βιβλίο περιλαμβάνει και μια μικρή ενότητα στο τέλος με ευχάριστες δραστηριότητες που θα βοηθήσουν το παιδί να κατανοήσει σε βάθος τα νοήματα της ιστορίας, σε σχέση και με τις δικές του ανάλογες εμπειρίες.
Είμαι σκέτο παιδί!
Ιωάννα Μπαμπέτα
Εικονογράφηση: Λίλα Καλογερή
Πατάκης
40 σελ.
ISBN 978-960-16-6887-1
Τιμή: €5,47
