Ζαν-Φρανσουά Σαμπά: «Ο θυμός της Αλίνας»
Σήμερα η Ιρλανδία είναι το μοναδικό ευρωπαϊκό κράτος οι κάτοικοι του οποίου, στην πλειοψηφία τους, έχουν κελτική καταγωγή και επομένως οι Ιρλανδοί είναι οι γνήσιοι απόγονοι και κληρονόμοι του αρχαίου πολιτισμού των Κελτών.
Οι Κέλτες ήταν άνθρωποι με χαρούμενη διάθεση. Ο Στράβων τους περιγράφει ως λαό που αγαπά πολύ τους πολέμους και την περιπέτεια κι άλλο τόσο τα γλέντια και τη διασκέδαση. Αργότερα, βέβαια, έγιναν γνωστοί και ως λαός αφοσιωμένος στις μυστηριακές παραδόσεις του, που αποτέλεσαν και το πιο ουσιαστικό τμήμα του λαϊκού τους πολιτισμού, το πλέον ζωντανό και αδιαμφισβήτητο μέρος της «μυστικής» Ιρλανδίας. Η εύφορη φαντασία τους, η ευστροφία τους, η λατρεία τους στον φυσικό κόσμο, τους οδήγησαν ώστε να συμβιώνουν και να συνδιαλέγονται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους με πλάσματα πανίσχυρα, γοητευτικά, πότε ορατά και πότε αθέατα, άλλοτε αγαθά και καλοπροαίρετα κι άλλοτε σκοτεινά, εκδικητικά. Αερικά, ξωτικά, φαντάσματα, στοιχειά τα είπαν οι λαοί και εμφανίζονταν σαν πνοή αέρα σε έρημους, συνήθως, τόπους. Για τους Κέλτες αποτελούσαν ένα ενδιάμεσο στάδιο ανάμεσα στους θεούς –παλαιότερα– ή στον Θεό –αργότερα– και στους ανθρώπους. Διωγμένοι άγγελοι της παγανιστικής Ιρλανδίας – άξιοι σεβασμού για τους χωρικούς, που συχνά τους αποκαλούσαν «Άρχοντες».
Το βιβλίο Ο θυμός της Αλίνας για μια μικρούλα ξωτικιά μιλά, μια νεαρή νεράιδα εξαιρετικού κάλλους αλλά και τρομακτικής, απεριόριστης και υπεράνθρωπης δύναμης. Αλίνα τη βάφτισε ο μεταφραστής θέλοντας ίσως να την κάνει πιο οικεία στους μικρούς Έλληνες αναγνώστες, ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για την πασίγνωστη στους Ιρλανδούς Banshee. H Banshee ήταν ένα ξωτικό που θεωρούνταν προάγγελος του θανάτου: χτένιζε τα πανέμορφα μακριά μαλλιά της κι έκλαιγε έξω από το σπίτι αυτού που επρόκειτο να πεθάνει. Πνεύμα φιλικό για τους πολλούς, παρηγορούσε και στήριζε τους λυπημένους. Για άλλους ήταν μοχθηρή και πεισματάρα. Πάντως η λέξη Banshee προέρχεται από τα αρχαία ιρλανδικά (γαελικά) και σημαίνει «νεράιδα». Τα γαελικά είναι σήμερα η επίσημη γλώσσα της Ιρλανδίας μαζί με τα αγγλικά και, ήδη από το 1921, διδάσκονται υποχρεωτικά στα σχολεία όλης της χώρας.
Ο Γάλλος συγγραφέας Jean-François Chabas, γοητευμένος από τη μυθική Banshee έπλεξε τον δικό του μύθο που είναι πολύ χαριτωμένος, εντυπωσιακός και μέχρι εκεί που πρέπει τρομακτικός. Όσο για τον εικονογράφο David Sala δημιούργησε εικόνες εκτυφλωτικές. Η μικρούλα Αλίνα, το νεραϊδοκόριτσο, σε μια μοναδική πλεύση. Συνεχώς δείχνει να υπερίπταται ανάμεσα στο γαλανό των κήπων και στο θαλασσί του ουρανού, ανάμεσα στο μπλε των θαλασσινών βράχων και στο χρυσάφι που αφήνουν τα χνάρια της, που αντανακλούν τα μαλλιά της, τα μάτια της και το μαλαματένιο φόρεμά της. Πλάι της εξωτικά πουλιά μα και γλάροι, κορμοράνοι, άλμπατρος με ζωγραφιστά φτερά. Ψάρια γεμάτα κεντίδια και μια θάλασσα αγριεμένη που κοχλάζει αφρούς κυμάτων δαντελωτούς. Ο κάμπος πίσω τους ανθοβολεί. Και μια Αλίνα τρισχαριτωμένη και γλυκιά γλυκιά, κι ας είναι αγριεμένη. Ας είναι έξαλλη.
Απ’ το πρωί που άνοιξε την πόρτα του κρυστάλλινου παλατιού φάνηκε η διάθεσή της. Ξυπόλυτη, με τα μαλλιά όρθια από το θυμό, τα μάτια κάρβουνα αναμμένα, ξεφυσώντας, όπου πατά καίγονται λουλούδια και χορτάρια, κι όταν σηκώνει το μικρό χεράκι, οι βράχοι της ακτής ξεριζώνονται και μετατοπίζονται. Οργή. Αγανάκτηση. Μα και δύναμη: κουνά τα δάχτυλα κι αλλάζει το χρώμα του ουρανού. Το υπέροχο γαλάζιο σκεπάζεται από κατάμαυρα πελώρια σύννεφα. Κοιτά τη θάλασσα κι αυτή ανταριάζει φουρτουνιασμένη. Ψάρια, πουλιά και άνθρωποι τρέχουν να σωθούν…
Θα περάσει, κάποτε, ο θυμός της Αλίνας κι όσα πληγώθηκαν από αυτόν θα ξαναβρούν τη γαλήνη και την ομορφιά τους. Τα πουλιά θα κελαηδήσουν πάλι, οι άνθρωποι θα γελάσουν, τα λουλούδια θα ευωδιάσουν όταν η επιβλητική και πεντάμορφη νεράιδα, η μητέρα της Αλίνας, παρουσιάζεται εμπρός της κρατώντας την αγαπημένη της κούκλα. «Ορίστε! Σου είπα πως δεν είχε χαθεί! Ήταν κάτω απ’ το κρεβάτι σου…»
Όλη η πλάση χαμογελά. Η Αλίνα σφίγγει την κούκλα και κλείνει τα μάτια ευτυχισμένη.
«Μωρό μου, της λέει η μητέρα της καθώς επιστρέφουν στο κρυστάλλινο παλάτι, «νομίζω πως υπερβάλλεις. Είσαι λίγο κακομαθημένη…»
Η ιστορία πατά γερά στον αρχαίο μύθο αναδεικνύοντας ένα φρέσκο, ασυνήθιστο σε σημερινές ιστορίες πρόσωπο, που ενώ θέλει να παρουσιάζεται φοβερό, στο τέλος κλέβει την καρδιά με την παιδικότητά του. Λαμπρές εικόνες, περιπέτειες, μια ηρωίδα παράξενη, η αναστάτωση της φύσης δοσμένη σαν κέντημα, σελίδες εξαιρετικής ομορφιάς και ποιητικότητας. Ωραίο, πράγματι, βιβλίο.
Ηλικία: άνω των 8 ετών – την τερπνή εικονογράφηση μπορούν να απολαύσουν και άλλες ηλικίες.
Ο θυμός της Αλίνας
Ζαν-Φρανσουά Σαμπά
μετάφραση: Δημήτρης Παπανικολάου
εικονογράφηση: Νταβίντ Σαλά
Πατάκης
28 σελ.
Τιμή € 15,50
