Λ. Φρανκ Μπάουμ: «Ο μάγος του Οζ»
Ο Λ. Φρανκ Μπάουμ (Lyman Frank Baum, N. Υόρκη 1856-Χόλιγουντ 1919) προτού αφοσιωθεί αποκλειστικώς στο γράψιμο είχε περάσει από διάφορα επαγγέλματα, όπως διευθυντής σκηνής, δημοσιογράφος, ηθοποιός και πλανόδιος πωλητής. Το πρώτο του βιβλίο κυκλοφόρησε το 1899 με τίτλο Father Goose: His Book (Το Βιβλίο του Πατέρα Χήνου) και σημείωσε μεγάλη επιτυχία, ενώ ένα χρόνο αργότερα το αναγνωστικό κοινό ξετρελάθηκε με τον Θαυμαστό κόσμο του Οζ (The Wonderful Wizard of Oz). Το έργο αυτό ανέβηκε κατ’ επανάληψιν στο θέατρο και γυρίστηκε κινηματογραφική ταινία με πρωταγωνίστρια τη νεαρή τότε Τζούντι Γκάρλαντ, η οποία απέδωσε καταπληκτικά το ρόλο της χαριέστατης Ντόροθι. Η ταινία θεωρείται μια από τις δέκα δημοφιλέστερες στην ιστορία του αμερικανικού κινηματογράφου. Αργότερα, το 1925, σε άλλη κινηματογραφική έκδοση, το ρόλο του τενεκεδένιου ξυλοκόπου κρατούσε ο Όλιβερ Χάρντι, ο γνωστός σε όλους μας Χοντρός.
Πρόκειται για ένα από τα πιο αγαπημένα παιδικά βιβλία παγκοσμίως, και συνεχώς αγαπιέται και ασταμάτητα κυκλοφορεί ήδη από τις αρχές του περασμένου αιώνα, καθώς προείπαμε. Στο Larousse Dictionary of Writers αναφέρεται πως η ελκυστική πλοκή του (appealing plot) είναι που έκανε το βιβλίο κοσμαγάπητο. Εμείς θα προσθέταμε κι έναν ακόμα παράγοντα: τη χαριτωμένη ηρωίδα του, την αφοπλιστική Ντόροθι.
Η Ντόροθι λοιπόν: Ήταν μια φορά ένα κοριτσάκι που ζούσε ευτυχισμένο κοντά σε καλούς ανθρώπους, τη θεία Έμα και το θείο Χένρι, σε μια μικροσκοπική αγροικία πέρα στις πεδιάδες του Κάνσας (ΗΠΑ). Ένα δωμάτιο είχαν μοναχά αλλά αυτό αρκούσε στην αγάπη τους. Μες στο σπιτάκι, στο δάπεδο, ήταν σκαμμένη μια μεγάλη τρύπα για να κρύβονται και να ασφαλίζονται όταν ζύγωναν οι κυκλώνες. Α, ονομαστό το Κάνσας για τους κυκλώνες του. Και για τις απέραντες γκρίζες εκτάσεις του. Και για τους εργατικούς κατοίκους του, που πάλευαν όλη μέρα με τη γη που τότε ήταν ακόμη σκληρή και ανυπάκουη και τους κούραζε. Τόσο που το χαμόγελό τους ήταν είτε ανύπαρκτο είτε γκρίζο. Αιτία χαράς και αφορμή ατέλειωτων παιχνιδιών για την Ντόροθι ήταν το σκυλάκι της, ο Τοτός, κουταβάκι ζωηρό και αστείο, σκανταλιάρικο και αγαπησιάρικο. Καλά ζούσαν κι οι τέσσερις μέχρι την ημέρα που ένας δυνατός και ανεξέλεγκτος κυκλώνας φάνηκε από μακριά κι άρχισε να κατευθύνεται προς το σπιτάκι τους, ολομόναχο στη μέση της πεδιάδας. Έτσι που έφτανε ήταν σαν να τον έστελναν και ο βορράς κι ο νότος και η δύση κι η ανατολή. Έδειχνε πανίσχυρος και φουριόζος.
Ο θείος Χένρι –τι να έκανε;– πήγε τρέχοντας να ασφαλίσει το στάβλο και το κοτέτσι, η θεία Έμα φώναξε την Ντόροθι να κατεβούν στην κρυψώνα και το κοριτσάκι, υπάκουο, ίσως και τρομαγμένο, πήρε αγκαλιά το σκυλάκι της κι ετοιμάστηκε να τρυπώσει μέσα ώσπου να περάσει ο κίνδυνος. Ο Τοτός, όμως, πάντοτε άτακτος, δε θέλησε να μπει στην τρύπα, άλλωστε δεν του άρεσε καθόλου, έτσι, τελείως απρόσμενα δίνει έναν πήδο και βρίσκεται έξω από το σπίτι με την Ντόροθι να τον φωνάζει και να τον ακολουθεί, και με τον φοβερό και τρομερό ανεμοστρόβιλο να πλησιάζει με άγριο θόρυβο –σαν μουγκρητό– το χωράφι τους. Τη στιγμή όμως που λαχανιασμένη η κοπελίτσα, με το σκυλάκι αγκαλιά, έμπαινε στο σπίτι, μπήκε και ο κυκλώνας βροντώντας την πόρτα. Κι έπειτα, ένα τράνταγμα, ένα ξερίζωμα και το σπιτάκι ανυψώθηκε, παιχνιδάκι στα χέρια του κυκλώνα. Ο θείος και η θεία βρίσκονταν στη σωτήρια τρύπα. Η Ντόροθι όμως και ο Τοτός είχαν αρχίσει το ταξίδι. Μα ένα ταξίδι… Ταξίδι μαγικό. Και απερίγραπτο. Ούτε στα όνειρα. Μήτε εκεί δε συμβαίνουν τόσα…
Η Ντόροθι και το κουταβάκι ταξιδεύουν. Ωστόσο εμείς πρέπει να πούμε ότι και στην Ελλάδα τυπώνεται συνεχώς το βιβλίο και αρκετοί εκδοτικοί οίκοι έχουν κυκλοφορήσει λαμπρές ή ελκυστικές εκδόσεις, μερικές από τις οποίες φέρουν την υπογραφή σπουδαίων Αμερικανών και Ευρωπαίων εικονογράφων. Ας θυμηθούμε λ.χ. πως οι εκδόσεις Άμμος κυκλοφόρησαν (το 1998) το έργο με την εικονογράφηση της γνωστής Αυστριακής ζωγράφου Λίζμπεθ Ζβέργκερ, στη μετάφραση του Ερρίκου Μπελιέ, και πως οι εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορούν από πέρυσι, στη μετάφραση του Φίλιππου Μανδηλαρά, τον Μάγο του Οζ με τις υπέροχες εικόνες του Πολ Χες, που ξεδιπλώνονται στα μάτια του παιδιού σαν ζωντανές, και είναι, με τα υπέροχά χρώματά τους, τους ατμοσφαιρικούς ήχους, εκθαμβωτικές.
Η παρούσα, άρτια από άποψη τυπογραφικής επιμέλειας, έκδοση του οίκου Παπαδόπουλος, κοσμείται από τις μοντέρνες και εντελώς πρωτότυπες, ίσως και παράξενες, πάντως ωραιότατες εικόνες του βραβευμένου για τη δουλειά του Βασίλη Παπατσαρούχα. Όσο για τη διασκευή της Μαρίας Αγγελίδου, μόνο καλά λόγια έχουμε να πούμε. Όπως πάντα, δηλαδή…
Ηλικία: άνω των επτά ετών
Ο μάγος του Οζ
Λ. Φρανκ Μπάουμ
διασκευή: Μαρία Αγγελίδου
εικονογράφηση: Βασίλης Παπατσαρούχας
Παπαδόπουλος
64 σελ.
Τιμή € 15,28
