Ένα ζήτημα-ταμπού για την ελληνική κοινωνία πραγματεύεται το βιβλίο του φοιτητή από την Έδεσσα, Αντώνη Ξυλουργίδη, Εκκλησία και Εξουσία.

Σκοπός αυτής της μελέτης, όπως επισημαίνει και ο ίδιος ο συγγραφέας, είναι η προσπάθεια να εξορθολογήσει τις σχέσεις Κράτους και Εξουσίας διασφαλίζοντας τη θρησκευτική ελευθερία των πολιτών ως εγγύηση ενός κράτους δικαίου, παρότι το ζήτημα των σχέσεων αυτών αποτελεί ταμπού για την ελληνική κοινωνία. Όπως χαρακτηριστικά εξηγεί, «ο διαχωρισμός Εκκλησίας και Πολιτείας δεν έχει στόχο την επικράτηση της μίας ή της άλλης άποψης και δεν μπορεί κανείς να τον συγχέει με μια επίθεση κατά της Εκκλησίας ή της θρησκευτικής πίστης».

Ο συγγραφέας προσεγγίζει επιτυχώς το ζήτημα των σχέσεων Κράτους και Εκκλησίας που απασχολεί την ελληνική δημόσια ζωή, αλλά και την ελληνική επιστήμη, ήδη από την έναρξη της Επανάστασης του 1821, με μια σταθερή ως προς τις διακυμάνσεις της διαδρομή. Η μεγάλη θρησκευτική ομοιογένεια του ελληνικού κράτους ενίσχυσε την αποδοχή της διαμόρφωσης πολιτικής θέσης από την πλευρά της Εκκλησίας και της συμμετοχής της στην πολιτική δράση, στο βαθμό που οι άνθρωποι προσδοκούσαν από την Εκκλησία να τους προσφέρει όχι μόνο προσωπικές θεωρήσεις αλλά και τελικές λύσεις σε κοινά προβλήματα.

Σήμερα αντιμετωπίζεται περισσότερο σαν μια δεξαμενή ψήφων, στην οποία προστρέχουν πολλοί πολιτικοί προκειμένου να καλύψουν το πολιτικό τους έλλειμμα, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται εμπόδια στην πραγματική ωρίμανση του Κράτους μέσω της προώθησης σύγχρονων πολιτικών που υπηρετούν το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Διαπιστώνονται στο βιβλίο, επομένως, διαφορές της Ελλάδας σε σχέση με άλλα ευρωπαϊκά κράτη, των οποίων η μετάβαση στο σύγχρονο κράτος συνοδεύτηκε και από μια μετωπική σύγκρουση με την Εκκλησία, όπως για παράδειγμα η Γαλλία, όπου η επίσημη ιδεολογία της Γαλλικής Επανάστασης εναντιώθηκε στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία.

Επίσης, προκειμένου να κατανοήσουμε πλήρως τη θέση που κατέχει η Εκκλησία στο σύγχρονο ελληνικό κράτος, εξετάζονται από το συγγραφέα οι νομικοί κανόνες που τη διέπουν. Όπως είναι φυσικό, λοιπόν, το βιβλίο αναλύει τις σχέσεις Κράτους και Εκκλησίας στην Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία, δηλαδή μετά το τέλος της δικτατορίας το 1974, καθώς από τότε το ελληνικό κράτος άρχισε να εκσυγχρονίζεται έχοντας μια σταθερή δημοκρατία. Πέρα, βέβαια, από το κανονιστικό πλαίσιο των σχέσεών τους, αναλύονται και βασικά σημεία που παρουσιάζουν ενδιαφέρον σε μια μελέτη της θέσης της Εκκλησίας μέσα στο Κράτος, όπως προηγούμενες κρίσεις με την Πολιτεία, αλλά και η προσωπικότητα προκαθημένων της Ελλαδικής Εκκλησίας.

Σε κάθε περίπτωση, το φιλόδοξο εγχείρημα του Αντώνη Ξυλουργίδη καταφέρνει ν’ ανοίξει το διάλογο για το μεγάλο αυτό θέμα-ταμπού, όπως το περιγράψαμε στην αρχή, χωρίς εμμονές, αποκλεισμούς και προσβολές από τη μία ή την άλλη άποψη. Απεναντίας, στην προσέγγιση του συγγραφέα επικρατεί ψυχραιμία και νηφαλιότητα, αν και είναι σαφής η θέση του για τον –απαραίτητο– διαχωρισμό Εκκλησίας και Κράτους προκειμένου, όπως εξηγεί, να εξυπηρετείται ο σεβασμός της ελευθερίας κάθε πολίτη ν’ αποφασίζει για τον εαυτό του, ώστε να τοποθετείται η θρησκευτική πίστη στο χώρο που της ανήκει – στο χώρο του ιδιωτικού. Παράλληλα, το βιβλίο έρχεται να υποστηρίξει τον απεγκλωβισμό της Εκκλησίας από τα δεσμά του Κράτους και της κοσμικής πολιτείας από το χώρο του μεταφυσικού.

Σημειωτέον ότι τα έσοδα από τις πωλήσεις του βιβλίου θα διατεθούν στο «Φάρο του Κόσμου», το ίδρυμα ανήλικων παιδιών στον Δενδροπόταμο Θεσσαλονίκης.

Εκκλησία και Εξουσία
Αντώνης Ξυλουργίδης
Ιδιωτική έκδοση
192 σελ.
Τιμή € 10

Twitter