fbpx
Patrick Cockburn: Η επιστροφή των τζιχαντιστών

Patrick Cockburn: Η επιστροφή των τζιχαντιστών

Από την εποχή των ερυθρών Χμερ στην Καμπότζη, πριν από σαράντα χρόνια, είχε να δει ο κόσμος τέτοια χρήση δημόσιας βίας για την τρομοκράτηση του αντιπάλου. Μέχρι να αντιληφθούν οι χώρες της Δύσης τον κίνδυνο που εκπροσωπούσε η απρόβλεπτη άνοδος των φανατικών του Ισλάμ, οι τζιχαντιστές, που αποτελούν σήμερα την πιο ισχυρή ένοπλη ομάδα μουσουλμάνων στον κόσμο, ξεπερνώντας κατά πολύ κι αυτήν την Αλ Κάιντα, κατάφεραν με μια φρενιασμένη εκστρατεία να εξαπλωθούν κατατροπώνοντας τους καλύτερα εξοπλισμένους εχθρούς από το βόρειο Ιράκ μέχρι τη Συρία χωρίς να αναχαιτιστούν ούτε από τους Σύριους, ούτε από τους Ιρακινούς, ούτε από τους Κούρδους μαχητές. Οδηγώντας τους αντιπάλους τους από τη μια ήττα στην άλλη, έκπληκτοι και οι ίδιοι από τις επιτυχίες τους, που οφείλονταν σε μια σειρά συγκυριών αλλά τις απέδιδαν σε θεϊκή παρέμβαση, έμοιαζαν να μεθούν από τις νίκες τους, αδιαφορούσαν παντελώς για τον αντίκτυπο των ενεργειών τους και για τον αριθμό των εχθρών που πολλαπλασιάζονταν, έμοιαζαν να κινούνται κόντρα σε κάθε λογική και σήμερα υπολογίζεται ότι πια «Το ισλαμικό κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε», όπως επονομάζεται, κατέχει μια τεράστια έκταση από το βόρειο και δυτικό Ιράκ μέχρι την ανατολική και βόρεια Συρία, στην καρδιά του μουσουλμανικού κόσμου, μια περιοχή εκατοντάδες φορές μεγαλύτερη από αυτήν που έλεγχε ο Οσάμα μπιν Λάντεν, ίση μ' αυτή της Μεγάλης Βρετανίας, ενώ ο ηγέτης τους, Αλί Αμπού Μπακρ Αλ Μπαγκντάντι, ανακοινώνει ότι στο χαλιφάτο του όλοι είναι ευπρόσδεκτοι μαχητές απ' όλα τα μήκη και τα πλάτη της υδρογείου, καθώς «...η γη όλη είναι του Αλλάχ».

Ο Ιρλανδός δημοσιογράφος Patrick Cockburn, που έχει βραβευτεί ως ο καλύτερος ξένος ανταποκριτής στην περιοχή και βρίσκεται εκεί από τον καιρό της σοβιετικής επέμβασης στο Αφγανιστάν το 1979, κατά κάποιον τρόπο είχε προβλέψει μια τέτοια εξέλιξη. Ήταν μια εξέλιξη όχι τυχαία, αλλά απότοκος της δράσης των ακραίων φονταμενταλιστών της Σαουδικής Αραβίας και του Κατάρ, που χρηματοδότησαν με τον αμύθητο πλούτο τους αυτή την εκδοχή του Ισλάμ, τον λεγόμενο Ουαχαμπισμό, μια εκδοχή του 18ου αιώνα που θέλει να επιβάλει τον νόμο της σαρία, απαγορεύει στις γυναίκες να χτυπούν παλαμάκια ή να φορούν στηθόδεσμο, αντιμετωπίζει ως αποστάτες και προδότες τα άλλα ισλαμικά δόγματα, όπως αυτό των σιιτών, και διώκει ανηλεώς κάθε διαφορετικό θρήσκευμα, όπως το δόγμα των χριστιανών και των Εβραίων, τους οποίους εκδιώκει βίαια από μια περιοχή όπου έζησαν για πάνω από δυο χιλιάδες χρόνια. Κάποιοι αναλυτές συγκρίνουν τις μεθόδους των ισλαμιστών μ' αυτές των φασιστικών κινημάτων στην Ευρώπη τη δεκαετία του '30, μόνο που εδώ έχουμε να κάνουμε με μια έκταση πολύ ευρύτερη, απλωμένη σε μια αχανή απόσταση από την Ινδονησία μέχρι την Τυνησία, όπου ζουν περίπου 1,6 δισεκατομμύριο άνθρωποι, σχεδόν το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού, ένας χώρος που έχει χαρακτηριστεί ως σύγχρονα Βαλκάνια εξαιτίας της τρομερής αστάθειας και των πολιτικών ανισορροπιών που απαντώνται εκεί, ενώ όλος ο υπόλοιπος κόσμος αισθάνεται τον αντίκτυπο μέσα από την έκρηξη της διάχυσης των πληροφοριών.

Οι Δυτικές κυβερνήσεις χειρίστηκαν με τρόπο τραγικό τόσο τα ζητήματα στο Ιράκ, εμπιστευόμενες ένα καθεστώς που αποδείχτηκε διεφθαρμένο μέχρι το μεδούλι, όσο και στη Συρία, όπου θεώρησαν ως μοναδικό αντίπαλό τους το καθεστώς Άσαντ, τη στιγμή που φάνηκε ότι η εκδοχή των τζιχαντιστών ήταν απείρως χειρότερη.

Οι αιτίες της επανεμφάνισης και της επικράτησης των τζιχαντιστών εντοπίζονται κατά τον Patrick Cockburn στις ανεπάρκειες των Δυτικών δυνάμεων και πρώτα πρώτα των ΗΠΑ, που δεν έχουν κατανοήσει τη φύση και την πολυπλοκότητα των συνθηκών στην περιοχή, έχουν επιλέξει λάθος συμμάχους, όπως το Πακιστάν, τη Σαουδική Αραβία και, παρά τα όσα λέγονται δημόσια, το Ιράν, συμμάχους που στην πραγματικότητα παίζουν το παιχνίδι των ισλαμιστών. Οι Δυτικές κυβερνήσεις χειρίστηκαν με τρόπο τραγικό τόσο τα ζητήματα στο Ιράκ, εμπιστευόμενες ένα καθεστώς που αποδείχτηκε διεφθαρμένο μέχρι το μεδούλι, όσο και στη Συρία, όπου θεώρησαν ως μοναδικό αντίπαλό τους το καθεστώς Άσαντ, τη στιγμή που φάνηκε ότι η εκδοχή των τζιχαντιστών ήταν απείρως χειρότερη. Μια άλλη γενεσιουργός αιτία των βαθύτατα αρνητικών εξελίξεων είναι η καιροσκοπική τακτική ορισμένων παραγόντων, όπως η Τουρκία, που απέβλεπε σε πρόσκαιρα οφέλη αφήνοντας ανεξέλεγκτη τη ροή πολεμοχαρών στοιχείων, που διέσχιζαν με άνεση τα εκατοντάδες χιλιόμετρα που τη χωρίζουν από τη Συρία. Όταν συνειδητοποίησε ότι είχε συνδράμει στη δημιουργία του Φρανκενστάιν που ακούει στο όνομα ισλαμικό χαλιφάτο, ήταν πολύ αργά.

Μια τρίτη πλευρά του προβλήματος αφορά τους Δυτικούς δημοσιογράφους και τους ακτιβιστές που βρέθηκαν στις αραβικές χώρες και πίστεψαν ότι τα σύγχρονα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα μπλογκ και οι αναρτήσεις θα πρόσφεραν στις ντόπιες υγιείς δυνάμεις τη δυνατότητα να διαβρώσουν τα αυταρχικά καθεστώτα, όπως αυτό του Καντάφι ή του Άσαντ, δημιουργώντας μια Αραβική Άνοιξη από τη Λιβύη μέχρι το Μπαχρέιν και την Αίγυπτο στα πρότυπα του Μάη του '68. Μετά τις πρόσκαιρες νίκες των εξεγερμένων κοσμικών στοιχείων, οι πανίσχυρες μυστικές υπηρεσίες μπόρεσαν εύκολα να συνθλίψουν τις αυθόρμητες κι ανοργάνωτες εξεγέρσεις που δεν είχαν ηγεσία, όραμα ή προοπτική σαφή. Οι δημοσιογράφοι και οι πολιτικοί αναλυτές ήταν υπερβολικά αισιόδοξοι και εύπιστοι, για να μην πούμε ότι πολλές φορές κυνήγησαν τις εύκολες και εντυπωσιακές ειδήσεις που θα επέφεραν θεαματικότητα μέσω «ανταποκρίσεων μπαμ-μπαμ», όπως λέγονται στη δημοσιογραφική αργκό. Κι ακόμα χειρότερα, φάνηκε ότι οι φανατικοί εξτρεμιστές κατάφεραν οι ίδιοι να χρησιμοποιήσουν τα τεχνολογικά μέσα της Δύσης, όπως το διαδίκτυο και τη δορυφορική τηλεόραση, για να κατατρομάξουν τον κόσμο που κατακλύστηκε από τα δηλητηριώδη μηνύματά τους.

Ο Patrick Cockburn κατάγεται από οικογένεια δημοσιογραφική, είναι ανταποκριτής σ' αυτή την καυτή μεριά του πλανήτη από το 1979, παλιότερα για τους Financial Times και σήμερα για τον Independent. Θεωρείται ο σημαντικότερος Δυτικός δημοσιογράφος στο Ιράκ, για την πρόσφατη Ιστορία του οποίου έχει γράψει τρία βιβλία. Έχει κερδίσει τρία δημοσιογραφικά βραβεία κι έχει ανακηρυχτεί κορυφαίος δημοσιογράφος για θέματα σχετικά με το Ιράκ και τη Μέση Ανατολή. Βρίσκεται σε επαφή με ντόπιους ακτιβιστές, πολιτικούς, διανοούμενους, αλλά και καταστηματάρχες, ταξιτζήδες και οδηγούς φορτηγών, αγρότες και νομάδες, γεγονός που του επιτρέπει να σχηματίσει πολύπλευρη άποψη για την εξέλιξη των εξαιρετικά πολύπλοκων διαδικασιών που λαμβάνουν χώρα σε μια περιοχή η οποία μαστίζεται από εμφύλιες διαμάχες, θρησκευτικές αντιπαραθέσεις και ξένες επεμβάσεις, λόγω του εκπληκτικού υπόγειου πλούτου της.

Γραμμένο εν θερμώ, προτού οριστικοποιηθούν και σχηματοποιηθούν οριστικά τα γεγονότα, το νέο βιβλίο του διάσημου δημοσιογράφου αποτελεί στην πραγματικότητα την πρώτη απόπειρα καταγραφής της ανόδου του ισλαμικού κράτους. Η εκτίμησή του είναι ότι η κατάσταση μπορεί να αναστραφεί κι ότι ο κρίσιμος παράγοντας είναι ο ντόπιος πληθυσμός, που σε καμιά περίπτωση δεν επιθυμεί να επιστρέψει στη λίθινη εποχή, αλλά ο υπόλοιπος κόσμος πρέπει να φανεί πιο ευέλικτος, πιο ανοιχτός, πιο γενναιόδωρος και διατεθειμένος να βοηθήσει τους καταταλαιπωρημένους και στωικούς κατοίκους της Μέσης Ανατολής, παρακινημένος αν όχι από κίνητρα ανθρωπιστικά, έστω και μόνο από την απειλή της εξαγωγής προς τη Δύση του φανατικού-φατριαστικού πνεύματος που μπορεί να αποτελέσει την πιο σοβαρή σύγχρονη απειλή για την ασφάλεια της ανθρωπότητας.

Η επιστροφή των τζιχαντιστών
Το ισλαμικό κράτος και η νέα εξέγερση των σουνιτών
Patrick Cockburn
μετάφραση: Κωνσταντίνος Δ. Γεώρμας
Μεταίχμιο
192 σελ.
Τιμή € 11,00
1-patakis-link


 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΚΡΙΤΙΚΕΣ > ΜΕΛΕΤΕΣ - ΔΟΚΙΜΙΑ
Ben Ansell: «Γιατί η πολιτική αποτυγχάνει»

Ο Μπεν Άνσελ στο βιβλίο του Γιατί η πολιτική αποτυγχάνει: Πέντε παγίδες και πώς να τις αποφύγουμε, το οποίο κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο, σε μετάφραση του Γιώργου Μαραγκού, καταπιάνεται...

ΚΡΙΤΙΚΕΣ > ΜΕΛΕΤΕΣ - ΔΟΚΙΜΙΑ
Ελένη Κ. Σπηλιώτη: «Εθνικός Διχασμός: Φιλοβασιλικοί εξόριστοι στη Σκόπελο»

Μ’ ένα σαπιοκάραβο, μέσα σε κατακλυσμιαία βροχή και με φόβο πιθανού τορπιλισμού, φτάνει στις 31 Ιανουαρίου 1918 στη Σκόπελο μια ομάδα επιφανών πολιτικών και άλλων προσώπων που με απόφαση του...

ΚΡΙΤΙΚΕΣ > ΜΕΛΕΤΕΣ - ΔΟΚΙΜΙΑ
«Για τη διαχείριση του πένθους και της απώλειας» και «Γιατί υπάρχει το κακό στον κόσμο;»

Αν υπάρχει ένας μελετητής ικανός να μας εισάγει τόσο στον πλούτο της γλώσσας όσο και των ιδεών του Μεγάλου Ιεράρχη Βασιλείου αλλά και του Πλουτάρχου είναι ο Ιωάννης Πλεξίδας. Με από πολλών ετών...

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Διεύθυνση

Πτολεμαίων 4
(Πλατεία Προσκόπων)
11635 Αθήνα,
Τηλ.-fax: 210.7212307
info@diastixo.gr
ISSN: 2585-2485

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Εγγραφείτε τώρα στο newsletter μας και μάθετε πρώτοι. τα τελευταία νέα για το βιβλίο και για τις τέχνες.

Με την επίσκεψη στο site μας, αποδέχεστε τη χρήση Cookies από το diastixo.gr, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών που σας παρέχουμε.