Θωμάς Κοροβίνης: «Τι πάθος ατέλειωτο»
Η πολυσχιδής προσωπικότητα του συγγραφέα Θωμά Κοροβίνη απλώνεται σε όλα τα πλάτη και τα μήκη της κοινωνικής ζωής: απ' την πολιτική στράτευση ως το τραγούδι, τη μουσική, τη λογοτεχνία, την Πόλη (στην οποία και έζησε κάμποσα χρόνια αποκομίζοντας τεράστιες εμπειρίες), τους φίλους (ζώντες και πεθαμένους, που έγραψαν τη δική τους ιστορία ιδίως στον θεσσαλονικιώτικο χώρο). Είναι τόσο ενδιαφέρουσα η αναγωγή των διηγημάτων του Κοροβίνη σε πρόσωπα τα οποία με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο ξεχώρισαν στους τομείς της τέχνης, που χωρίς υπερβολή συναισθάνεται υπαρξιακά από πλευράς του, καθιστώντας τα μυθικούς ήρωες. Τι να πρωτοαναφέρουμε: Ρασούλης, Παπάζογλου, Νταντωνάκη, Ταχτσής, Ζατέλη, Πάνου, Καζαντζίδης, Μεντή. Πρόσωπα που άφησαν το στίγμα τους στη σύγχρονη ελληνική δημιουργία, που έγραψαν ή τραγούδησαν τους καημούς όλων μας, που αποδέχθηκαν τη φιλία του συγγραφέα, που δρομολόγησαν μια πορεία με το ταλέντο τους. Ο καθένας με γνήσια, ασίκικη, μόρτικη και κιμπάρικη χροιά. Πρόσωπα που στα χέρια του Κοροβίνη, ο οποίος γράφει με όλη τη δύναμη της ψυχής του και όλη την ευαισθησία του, γίνονται θεοί και πρωταγωνιστές, γίνονται κορυφές αλλά και μετριόφρονες χαρακτήρες, γίνονται απρόσιτοι για τους πολλούς αλλά ικανοί να τους αγγίξουμε όλοι, έστω και νοερά, έστω και απ' την όποια απόσταση μπορεί να μας χωρίζει.
Η πάστα συγγραφέα όπως αυτή του Κοροβίνη έχει σχεδόν εκλείψει απ’ τα πεζογραφικά μας πράγματα, καθώς χρειάζεται τεράστια δύναμη να μιλήσει κανείς για ομοτέχνους του με τέτοια ηθική στάση· η ζήλια, η κακία, η κακότητα, ο αρνητισμός, το απάνθρωπο πάθος δεν αφήνουν κανέναν να γράψει λόγια ψυχής και ήθους.
Ο Κοροβίνης καταθέτει τεράστια αποθέματα ευαισθησίας στα γραπτά του, έτσι ώστε τα μυθοποιημένα άτομα να λαμβάνουν χροιά συγγενική και αποδεκτή, δραματική ή ευφάνταστη, εμβληματική ή απλώς ταπεινή. Δουλεύοντας άλλοτε με θεατρική δομή, άλλοτε επιστολικά, άλλοτε βιωματικά (γιατί ο ίδιος γνώρισε σχεδόν όλους σε όσους αναφέρεται), άλλοτε καθαρά λογοτεχνικά, πετυχαίνει ένα αποτέλεσμα που στην καλύτερη περίπτωση συγκινεί και στη χειρότερη αποφεύγει τον μελοδραματισμό, κρατώντας το υλικό του σε πλήρη ετοιμότητα για να αντιδράσει. Τόση εκτίμηση τρέφει για τα πρόσωπα που έπαιξαν κάποιο ρόλο στη ζωή του, ώστε δεν φείδεται επιθέτων ή καλολογικών στοιχείων γι' αυτά, δεν σταματά να υμνεί τη δουλειά και τον χαρακτήρα τους, με τόσα ξεχωριστά σχόλια για τον καθένα, που ο λόγος, η γλώσσα, η ατμόσφαιρα και το ύφος να βρίσκουν συνεχώς επεισόδια, να δίνουν ένα τεράστιο φορτίο ψυχής πάνω σε ανθρώπους που το αξίζουν γιατί δημιούργησαν ή έγραψαν με στόχο την αλήθεια και την ειλικρίνεια, τις οποίες άλλωστε κατείχαν. Ο Κοροβίνης όχι απλώς είναι λογοτέχνης-χρονογράφος, ο οποίος και απαιτεί από τον αναγνώστη τη συμμετοχή του σε ό,τι κάνει, αλλά επιπλέον χαρτογραφεί την πόλη του, τη Θεσσαλονίκη, τόσο σε ανθρώπους, οι οποίοι και την πήγαν στα πέρατα της γης, όσο και σε δρόμους, στενά ή άλλους χώρους, που για τον ίδιο αποτελούν ορόσημα. Το ίδιο αισθάνεται και για την Κωνσταντινούπολη, την οποία αγάπησε όσο τίποτα και την οποία έφερε στα σπίτια μας, με τόσα βιβλία που έχει γράψει γι' αυτήν.
Η πάστα συγγραφέα όπως αυτή του Κοροβίνη έχει σχεδόν εκλείψει απ' τα πεζογραφικά μας πράγματα, καθώς χρειάζεται τεράστια δύναμη να μιλήσει κανείς για ομοτέχνους του με τέτοια ηθική στάση· η ζήλια, η κακία, η κακότητα, ο αρνητισμός, το απάνθρωπο πάθος δεν αφήνουν κανέναν να γράψει λόγια ψυχής και ήθους. Ο Κοροβίνης ως μοναχικός καβαλάρης συγκεντρώνει όλα εκείνα τα στοιχεία που τον κάνουν «ακριβοθώρητο» και «ερασιτέχνη» στις διαπροσωπικές σχέσεις, τον κάνουν έμπλεο συναισθημάτων, που οι περισσότεροι συνάδελφοί του απωθούν μέχρι τέλους, τον κάνουν αγαπητό και αποδεκτό σε ένα κράμα δημιουργών που όχι μόνο δεν αξίζουν να τους γνωρίσεις προσωπικά, αλλά επιπλέον, ακόμη και αν γράφουν «ηθικά», λειτουργούν στη ζωή τους ως πρότυπα αποφυγής. Άρα, μένουμε στον κραυγαλέο θρήνο του Κοροβίνη για ανθρώπους του που έφυγαν, μένουμε στην ταραγμένη επαφή του ίδιου με το έργο τους, μένουμε στη θαυμαστή του αποσαφήνιση κάθε ηρωικού μεγέθους και βγαίνουμε απ' αυτή τη διαδικασία αποκαθαρμένοι και υγιείς, καθαροί και χωρίς να πατάμε στη γη, ελαφρότεροι από τη γύμνια όσων επιμένουν στο μίσος και αφάνταστα περίπλοκοι απ' την εσκεμμένη αναφορά.
Τα ατόφια διηγήματα αλλά και τα υπόλοιπα κείμενα του συγγραφέα Θωμά Κοροβίνη ξεχειλίζουν από ένα τεράστιο μεγαλείο ψυχής, έτσι που ο ίδιος να φαίνεται στα μάτια μας ως ένας πολύ καταρτισμένος εργάτης του λόγου. Κάποτε θαμπωμένος απ' τη λάμψη των ανθρώπων, τη σχέση με τους οποίους αφηγείται, και άλλοτε τυφλωμένος απ' την απαράμιλλή τους μοναχικότητα, ο συγγραφέας, άξιος συνεχιστής της μεγάλης σχολής της Θεσσαλονίκης, τοποθετεί τα κομμάτια του παζλ και αφήνεται σε μια προοπτική αγάπης γι' αυτό που αναζητάμε συνειδητά, ως ψυχική επαφή και συναισθηματική και ερωτική διαδρομή.
Τι πάθος ατέλειωτο
Και άλλες ιστορίες
Θωμάς Κοροβίνης
Άγρα
176 σελ.
Τιμή € 14,00
