fbpx
Γιώργος Χουλιάρας: «Λεξικό αναμνήσεων»

Γιώργος Χουλιάρας: «Λεξικό αναμνήσεων»

Ασυνήθιστο βιβλίο το Λεξικό αναμνήσεων του φίλου ποιητή Γιώργου Χουλιάρα. Δεν νομίζω ότι υπάρχει το «ανάλογόν» του («Mont Αnalogue») στην παγκόσμια λογοτεχνία. Ψηφίδες ζωής ανοργάνωτες, που κρέμονται στη σκαλωσιά του Αλφαβήτου. Γι' αυτό και η γλώσσα πρωτοστατεί. Δηλαδή το βασικό υλικό κάθε συγγραφέα, όπως του γλύπτη είναι το μάρμαρο, το σίδερο, το αλουμίνιο, όπως τα κλειδιά, οι φούγκες του μουσικού. Το όλο εγχείρημα μου θυμίζει, μάλλον προέρχεται, από ένα τετράστιχό του που συχνά το έχω χρησιμοποιήσει με διαφορετικές κάθε φορά αφορμές:

ΕΠΑΡΧΙΩΤΗΣ ΠΟΙΗΤΗΣ ΜΕΤΑΦΡΑΖΕΙ
Life is short.
Art is long.
Η ζωή είναι σύντομη
Η Άρτα είναι μακριά.

Ωστόσο, η πλούσια εμπειρία του από διάφορες χώρες, από διαφορετικούς πολιτισμούς, ανθρώπους πολλών φυλών και θρησκευμάτων που συναναστράφηκε, μαζί με την έντονη από παιδί φιλαναγνωσία του, προσδίδουν στο Λεξικό σαν σύνολο έναν, όπως θα λέγαμε σήμερα, παγκοσμιοποιημένο (και άριστα χωνεμένο) πολιτισμό. Που μόνο «κοσμοπολίτικος» δεν είναι. Γιατί σύμφωνα με τη μέθοδο της γραφής του, θα λέγαμε ότι ο μόνος «κοσμοπολίτης» συγγραφέας της χώρας μας είναι ο Κοσμάς Πολίτης.

Ο Γιώργος Χουλιάρας γεννήθηκε με τη γενιά του «θραύσματος» στην Τέχνη. Σε όλες τις τέχνες γενικά, και όχι μόνο στην τέχνη του λόγου. Είναι η γενιά που αρνείται το παζλ. Δηλαδή τη σύνθεση των θραυσμάτων σε άρτια εικόνα. Θεωρεί ότι τα θραύσματα ως θραύσματα συνθέτουν το δικό τους σύμπαν. Και αυτό συμβαίνει γιατί και η μνήμη μας λειτουργεί θραυσματικά. Έτσι, το «αναμνήσεις» ταιριάζει απόλυτα με το περιεχόμενο, όπως το Λεξικό ταιριάζει απόλυτα με τη γλώσσα.

Το βιβλίο διαβάζεται όπως το Κουτσό του Χούλιο Κορτάσαρ. Μπορείς να το αρχίσεις από όπου θέλεις, να το διαβάσεις ανάποδα, να το φτιάξεις, ως αναγνώστης, σύμφωνα με τις δικές σου επιθυμίες. Το αποτέλεσμα θα είναι πάντα το ίδιο: ένας καταιγισμός instantané που δεν έχουν όμως καμία σχέση με τον instant coffee. Γιατί είναι καφές Λουμίδη ψημένος στη χόβολη, όπως επανήλθε στις μέρες μας έπειτα από απουσία περίπου 50 χρόνων. Και καϊμακλίδικος από πάνω.

Πολλές φορές γέλασα με το πηγαίο χιούμορ του, άλλες συγκινήθηκα (περίπτωση της περιγραφής στο λήμμα «Συνουζία» για τον Νάσο Θεοφίλου, που τελειώνει με τη φράση: «Να τον διαβάζετε»), έμαθα πράγματα που δεν τα ήξερα για ανθρώπους που έτυχε κι εγώ να γνωρίσω (Ντεριντά κ.ά.), διασκέδασα με τη λεπτή ειρωνεία του (για την ψυχανάλυση, ταξίδι του Φρόιντ στην Ελλάδα, κ.ά.) και χάρηκα με την ευκαιρία που δίνει στον αναγνώστη να το απολαύσει κατά δόσεις (άτοκες!). Ή να το πιει όπως τα σφηνάκια.

Στο λήμμα Ξ, π.χ., μια μόνο φράση. ΞΕΡΩ: «Μη με θάψετε στο χωριό» είχε πει πριν πεθάνει σε μεγάλη ηλικία. «Δεν ξέρω πια κανέναν εκεί».

Κι αλλού (σελ. 139): ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΠΟΥ ΔΙΑΒΑΣΑ: «...Καταρχήν, τα βιβλία είναι όνειρα πριν από τον ύπνο, ενώ τα όνειρα είναι βιβλία που διαβάζονται όταν κοιμάσαι. [...] Πρέπει να χάνεσαι για να βρεις τι ψάχνεις, ας μην ξέρεις τι είναι. Αλλιώς χάθηκες, εκεί όπου είσαι». Κι αλλού (σελ. 141, συζήτηση στο πλοίο που θα έπιανε Νάξο, με τον τοπικό αντιπρόσωπο ιταλικού καφέ, που είχε μετακομίσει πριν από τρία χρόνια στο νησί): «"Στην αρχή ήταν δύσκολα το χειμώνα", είπε. "Ούτε ένα βιβλίο δεν μπορούσα να βρω. Έπρεπε να τα παραγγείλω. Την πρώτη φορά μού φάνηκε ότι άνοιξαν το δέμα, αλλά δεν έδωσα σημασία. Την επόμενη φορά ζήτησα να το κρατήσουν για να το παραλάβω από το ταχυδρομείο". "Βιβλία πάλι;" ρώτησαν όταν πήγα να το πάρω. "Έχετε κανέναν άρρωστο;"».

Και στο λήμμα Ζ (το τελευταίο του βιβλίου και του λατινικού αλφαβήτου), πάλι μια μόνη φράση. ΖΕΝ: «Δεν θέλω» είπε ο παππούς μου, θέλοντας να δώσουν σ' εμένα τα σταφύλια που του πρόσφεραν. «Ζεν θέλω», επανέλαβα, παίρνοντας τα σταφύλια.

Το γράμμα σηματοδοτεί το Ζεν κι όχι (ευτυχώς) το «Ζει» που γνωρίζουμε όλοι στην Ελλάδα. Κι αυτή η λεπτομέρεια επισφραγίζει αυτό που έλεγα στην αρχή για το «παγκοσμιοποιημένο», μήνυμα που έχει τη ρίζα του στα πρώτα «Τραμάκια» της Θεσσαλονίκης.

Λεξικό αναμνήσεων
Γιώργος Χουλιάρας
Μελάνι
215 σελ.
Τιμή € 13,00
1-patakis-link

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΚΡΙΤΙΚΕΣ > ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
Ελένη Καραγιάννη: «Το κόκκινο τάπερ»

Όταν έφτασε στα χέρια μου αυτή η πρώτη συλλογή διηγημάτων της Ελένης Καραγιάννη ήμουν βέβαιη, διαβάζοντας τον τίτλο, ότι θα ήταν γεμάτη αγάπη όπως ένα μαμαδίστικο «κόκκινο τάπερ» και δεν γελάστηκα....

ΚΡΙΤΙΚΕΣ > ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
Γιώργος Αγγελίδης: «Σκοτεινή κληρονομιά»

Η Σκοτεινή κληρονομιά του Γιώργου Αγγελίδη αποτελεί μια ενδιαφέρουσα αφήγηση, που συνδυάζει με δεξιοτεχνία τη φαντασία και το κοινωνικό δράμα. Ο συγγραφέας, μετά την «Τριλογία του φεγγαριού», αποφασίζει να...

ΚΡΙΤΙΚΕΣ > ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
Χρυσοξένη Προκοπάκη: «Αβαρής»

Το τελευταίο πεζογραφικό βιβλίο της Χρυσοξένης Προκοπάκη έρχεται για να διευρύνει τα όρια του αφηγηματικού λόγου και τον κάνει να εναγκαλισθεί μεθόδους και τεχνικές του θεάτρου και, συγκεκριμένα,...

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Διεύθυνση

Πτολεμαίων 4
(Πλατεία Προσκόπων)
11635 Αθήνα,
Τηλ.-fax: 210.7212307
info@diastixo.gr
ISSN: 2585-2485

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Εγγραφείτε τώρα στο newsletter μας και μάθετε πρώτοι. τα τελευταία νέα για το βιβλίο και για τις τέχνες.

Με την επίσκεψη στο site μας, αποδέχεστε τη χρήση Cookies από το diastixo.gr, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών που σας παρέχουμε.