fbpx
Αντιγόνη Σιώμου: «Η κοιλάδα» κριτική της Αντωνίας Γουναροπούλου

Αντιγόνη Σιώμου: «Η κοιλάδα»

Πρόκειται για ένα καλά δομημένο μυθιστόρημα φαντασίας που, σε αντίθεση με ό,τι έχουμε συνηθίσει, κινείται σε τρεις άξονες: των ηρώων, της συγγραφέα και του ίδιου του αναγνώστη. Με μια γραφή ανάλαφρη και συχνά παιγνιώδη, η νεαρή συγγραφέας στήνει απέναντί της μια θεατρική σκηνή για να τοποθετήσει τους ήρωές της και να τους παρακολουθήσει να βιώνουν τα γεγονότα που ανακύπτουν στη ζωή τους. Έπειτα, έρχεται και κάθεται δίπλα μας, στις θέσεις των θεατών, τους παρατηρεί όπως κι εμείς, από απόσταση, και συζητάει μαζί μας για το νόημα της μοίρας και της τύχης ή αναρωτιέται μήπως πίσω από την απτή πραγματικότητα υπάρχει και μια άλλη, αόρατη, με καθοριστικές δυνάμεις. Λέω «από απόσταση», γιατί στο μυθιστόρημα αυτό ο φόνος είναι κάτι κακό αλλά όχι συναισθηματικά συγκλονιστικό για τον αναγνώστη, η φιλία είναι κάτι θαυμαστό αλλά περισσότερο ένα θέμα προβληματισμού παρά ένα συναίσθημα αγαλλίασης.

Στο μυθιστορηματικό σύμπαν της Αντιγόνης Σιώμου, και αντίθετα απ' ό,τι είθισται στη φανταστική λογοτεχνία, δεν υπάρχει ούτε «το απόλυτο καλό» ούτε «το απόλυτο κακό». Αντί γι' αυτό, η νεαρή συγγραφέας επιλέγει να στήσει τους χαρακτήρες της και την πλοκή της ιστορίας γύρω από τις έννοιες του σχετικού και της πολυπλοκότητας, έννοιες που επανέρχονται με συνέπεια τόσο στην πράξη των ηρώων της όσο και στις δροσερές συζητήσεις που ανοίγει η ίδια μαζί μας. Θα παρακολουθήσουμε κάποια στιγμή, για παράδειγμα, τον Ίνγκο και τον Μπόρντο, τους δύο βασικούς ήρωες, να βαδίζουν χαρούμενοι μια χειμωνιάτικη μέρα παίζοντας με τα χιόνια. Όμως ξαφνικά θα συναντήσουν δύο χωροφύλακες που, χάρη ενός απλού ελέγχου, διακινδυνεύουν την αποκάλυψη της αποστολής του Μπόρντο. Ο Μπόρντο δεν θα διστάσει: τον έχουν μεγαλώσει ως δολοφόνο και ως δολοφόνος θα αντιδράσει. Γιατί, αναρωτιέται αμέσως μετά η Σιώμου, ο Ίνγκο δεν τον εγκαταλείπει εφόσον γίνεται μάρτυρας ενός τέτοιου εγκλήματος; Η απάντηση που δίνει η νεαρή συγγραφέας δεν μπορεί παρά να μας ξαφνιάσει με τη νεανική αμφισβήτηση των αξιών που έχουμε συνηθίσει, στη ζωή και στη λογοτεχνία, να παίρνουμε ως δεδομένες: «Όπως είπα και πριν, δεν υπάρχει μία σίγουρη απάντηση. Αν όμως θέλετε να μάθετε την ταπεινή μου γνώμη, θα έλεγα ότι ο λόγος που ο Ίνγκο δεν το έβαλε στα πόδια ήταν γιατί, πριν από λίγα μόλις λεπτά, αυτός ο δολοφόνος έπαιζε μαζί του χιονοπόλεμο γελώντας».

Η Αντιγόνη Σιώμου είναι σήμερα 20 ετών. Έγραψε την Κοιλάδα κατά τη διάρκεια των τριών λυκειακών της χρόνων – ένας ακόμη λόγος, δίπλα στην πρωτόγνωρη ωριμότητα της γραφής της, για να σταθούμε και να προσέξουμε αυτό που κομίζει στο συγκαιρινό μας λογοτεχνικό πεδίο η Κοιλάδα. Πρόκειται για τη φρεσκάδα μιας νεότατης συγγραφέα που ακόμη δεν έχει «ωριμάσει», δηλαδή δεν έχει γίνει «μία από τους πολλούς»; Ή έχουμε μπροστά μας ένα ιδιαίτερο ύφος και μια συνειδητή συγγραφική απόφαση, που θα επαληθευτούν με το πέρασμα του χρόνου; Σε μια προσωπική μας επικοινωνία, η Αντιγόνη Σιώμου χαρακτήρισε τον εαυτό της ως «συγγραφέα της αμφιβολίας» – κάτι που συμβαδίζει... απόλυτα με την άρνηση των απόλυτων κατηγοριοποιήσεων που διέπει το έργο της.

Ίσως γι' αυτό, κλείνοντας το πρωτόλειο αλλά πολλά υποσχόμενο μυθιστόρημα Η κοιλάδα, ο αναγνώστης πιάνει τον εαυτό του κυρίως να συλλογίζεται παρά να έχει παρασυρθεί από συναισθήματα ταύτισης. Απολαμβάνουμε το θέαμα αυτού του σχεδόν μπρεχτικά δοσμένου έργου, καθώς κάθε τόσο ακούμε τη συγγραφέα να σκύβει δίπλα μας και να μας σχολιάζει μ' ένα μικρό χαμογελάκι συγγραφικές επιλογές και συμβάσεις ή αιώνια ερωτήματα για τον Θεό, την τύχη, τη βούληση και τα κίνητρα των ανθρώπων. Στο τέλος, η ίδια η συγγραφέας θα σηκωθεί για να κλείσει τη θεατρική σκηνή του βιβλίου μας, κι έπειτα θα γυρίσει και θα απευθυνθεί αποκλειστικά σ' εμάς, τους αναγνώστες. Δεν ξέρει, μας λέει, αν θα ξανασυναντηθούμε. Εμείς, απ' την άλλη, ευχόμαστε ολόψυχα μέσα στα επόμενα χρόνια να μας προσκαλέσει και σε ένα επόμενο λογοτεχνικό ταξίδι.

Σημείωση: Ήρθα σε επαφή με το έργο της Αντιγόνης Σιώμου ως διορθώτρια του βιβλίου της. Η λογοτεχνική ωριμότητα και πρωτοτυπία της νεότατης συγγραφέα μού κέντρισε το ενδιαφέρον πολύ πέρα από το «πεδίο δράσης μου» ως διορθώτριας, με αποτέλεσμα να προκύψει αυτό το κείμενο.

 

Η κοιλάδα
Αντιγόνη Σιώμου
Πατάκης
Σελίδες 448
Τιμή € 15,40


 

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Διεύθυνση

Πτολεμαίων 4
(Πλατεία Προσκόπων)
11635 Αθήνα,
Τηλ.-fax: 210.7212307
info@diastixo.gr
ISSN: 2585-2485

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Εγγραφείτε τώρα στο newsletter μας και μάθετε πρώτοι. τα τελευταία νέα για το βιβλίο και για τις τέχνες.

Με την επίσκεψη στο site μας, αποδέχεστε τη χρήση Cookies από το diastixo.gr, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών που σας παρέχουμε.