Διάβασα το βιβλίο του Χρυσόστομου Σταμούλη, το οποίο μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Αρμός, τρεις ημέρες μετά την αγορά του, σχεδόν απνευστί. Στην αρχή παρακινημένη από την περιέργεια: Τι γυρεύει η αλεπού στο παζάρι; Και βέβαια διερωτώμενη: ποια είναι η αλεπού και ποιο το παζάρι; Και ακόμη περισσότερο: ποιο είναι το θέμα αναζήτησης του συγγραφέα ή και... της αλεπούς;

Αφήνω τις απαντήσεις για τους αναγνώστες γιατί δεν θέλω να τους χαλάσω τη γοητεία της «πρώτης φοράς». Διότι περί γοητείας πρόκειται, κι ας έχουμε να κάνουμε με ένα βιβλίο γεμάτο, κυρίως, θεολογικά κείμενα. Γοητεία ρέοντος και καθαρού, πρωτίστως ανθρώπινου, λόγου, άλλοτε καθημερινού κι άλλοτε επιστημονικού, αλλά εξάπαντος ελκυστικού, μακριά από κλισέ και στερεότυπα και στον οποίο, ακόμη και όταν διαφωνεί κανείς με τον συγγραφέα, το νήμα της επικοινωνίας με το κείμενο δεν κόβεται.

Την ευαισθησία του συγγραφέα ταράζει η σκέψη όχι μόνο τού αν μπορούμε να διαλεχθούμε ως Ορθοδοξία, αλλά και αν επιτρέπουμε στο διάλογό μας να σαρκώνεται εν αγάπη.

Παρά τον παιγνιώδη τίτλο του, το βιβλίο, ένα σύνολο αυτοτελών κειμένων, κοινωνικών, κοινωνιολογικών, θεολογικών, αισθητικών, πολιτικών προβληματισμών και απόψεων, στέκεται απόλυτα σοβαρά, με ιδιαίτερη αγωνία θα λέγαμε, απέναντι σε σύγχρονα ζητήματα που απασχολούν είτε τον πιστό είτε την κοινωνία, όχι βεβαίως ως αντίθετες οντότητες αλλά ως υποκείμενα ενός διαλόγου που έχει πάντοτε αφετηρία και αναφορά του τη σχέση και τη σύνθεση ανάμεσά τους.

Οι 286 σελίδες του είναι εμποτισμένες από εναγώνια αναζήτηση του σημείου επαφής κόσμου και Εκκλησίας, σύγχρονου κόσμου και Εκκλησίας διανοιγόμενης στα έσχατα. Σταυρικής και σταυρόσχημης σχέσης δημιουργίας και δημιουργού στο πρόσωπο του Χριστού και στο πρόσωπο του Άλλου. Μια αναζήτηση της θέρμης του πατερικού παρελθόντος στο διαρκές παρόν, στη συγκίνηση των λέξεων: άνθρωπος, πρόσωπο, τριάδα, τέχνη, ποίηση, πολιτισμός, δημιουργία...

Ένα ξεδίπλωμα σκέψεων για θέματα που έχουν ή δεν έχουν συζητηθεί, για θέματα που φοβίζουν ή συγκινούν. Λόγος άλλοτε εξομολογητικός και άλλοτε εισηγητικός, αλλά πάντα ολότελα ειλικρινής και κάποτε παράφορος, παρότι μεγάλο μέρος των κειμένων δεν αξιώνουν τον χαρακτηρισμό: ειλικρινή αλλά αληθεύοντα, εφόσον στη θεολογία δεν «επιτρέπεται» πάντα η ειλικρίνεια «διά τον φόβο των Ιουδαίων»... και ετούτοι οι «Ιουδαίοι» τον έχουν «βρει» τον Σταμούλη, νομίζω, εδώ και καιρό.

Γιατί αυτός ο θεολόγος, ο καθηγητής Δογματικής και τέως πρόεδρος του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ, δεν έχει κρύψει την αγάπη του, ας πούμε, για την τέχνη, δεν έχει αποτάξει τη χαρά, συνθέτει μουσική, διευθύνει χορωδία, ενίοτε τραγουδά, μιλά για τον έρωτα, αναγάγει τον έρωτα σε ζωή-αντίδοτο του θανάτου, μιλά ενάντια στο φανατισμό, εκτίθεται... αγαπά και, φαίνεται, αυτά του τα «καμώματα» είναι στις μέρες μας (και σε παλαιότερες ίσως ακόμη χειρότερα) «θεολογικώς ανεπίτρεπτα».

Το βιβλίο πραγματεύεται και προβληματίζεται, όπως λέει το εξώφυλλό του, περί του διαλόγου ανάμεσα στην Ορθοδοξία και την πόλη, την πολιτική, τον πολιτισμό. Ναι, είναι και αυτό.

Γλυκός, γαλήνιος, κατανοητός και βαθύτατα πατερικός και επιστημονικός ο λόγος του Σταμούλη, μακριά από την αξίωση «καθηγητικής αυθεντίας» και βεβαιοτήτων, αντιστέκεται σε κάθε σκέψη που αναζητά έτοιμες απαντήσεις και συνταγές σωτηρίας στον Χριστό.

Την ευαισθησία του συγγραφέα ταράζει η σκέψη όχι μόνο τού αν μπορούμε να διαλεχθούμε ως Ορθοδοξία, αλλά και αν επιτρέπουμε στο διάλογό μας να σαρκώνεται εν αγάπη. Δεν αφορά όμως μόνο θεολόγους ή μόνο πιστούς, ούτε καν μόνο Χριστιανούς. Από τις σελίδες του περνούν πρόσωπα της τέχνης και της επιστήμης, γεροντάδες και Πατέρες της Εκκλησίας, κείμενα πανάκριβα και πολύτιμα της παράδοσης και του ελληνισμού, ειδωμένα με το καμάρι του εραστή που περηφανεύεται για την ομορφιά που του δόθηκε.

Γλυκός, γαλήνιος, κατανοητός και βαθύτατα πατερικός και επιστημονικός ο λόγος του Σταμούλη, μακριά από την αξίωση «καθηγητικής αυθεντίας» και βεβαιοτήτων, αντιστέκεται σε κάθε σκέψη που αναζητά έτοιμες απαντήσεις και συνταγές σωτηρίας στον Χριστό. Εξάλλου, ο Κύριος της ελευθερίας, ο χορηγός του ανθρώπινου αυτεξούσιου, δεν τις έχει τις λύσεις και τις συνταγές και δεν τις προτιμά, πιστέψτε με.

Τι γυρεύει η αλεπού στο παζάρι;
Χρυσόστομος Α. Σταμούλης
Αρμός
288 σελ.
ISBN 978-960-527-954-7
Τιμή € 15,00

Η Ελένη Λιντζαροπούλου είναι θεολόγος και ποιήτρια.

Άλλα κείμενα:

• Αναστασία Γκίτση: «Ό,τι λύπει συναρμολογείται»
• Μαρώ Τριανταφύλλου: «Αινίγματα»
• Ελένη Καραγιάννη: «Το κόκκινο τάπερ»
• «Για τη διαχείριση του πένθους και της απώλειας» και «Γιατί υπάρχει το κακό στον κόσμο;»
• «Το θάμπωμα απ’ του θανάτου το μυστήριο» της Ελένης Λιντζαροπούλου

Twitter