Πολιτισμός είναι η ζωή του πνεύματος, είναι η παιδεία διά της γλώσσας όχι ως ενός απλού εργαλείου αλλά ως στοιχείου πολιτισμού, ως τέχνης του λόγου, ως λογοτεχνίας. Έτσι, η λογοτεχνία γίνεται μια εξαιρετικά ελκυστική «παιδαγωγική» μέθοδος.  Με το σκεπτικό ακριβώς αυτό προχώρησε η Αρετή Σπίνουλα στη συγγραφή του εγχειριδίου La Lingua attraverso i Raccconti («Η γλώσσα μέσα από λογοτεχνικά κείμενα» σε δύο τεύχη).

Η συγγραφέας, διδάσκουσα την ιταλική στους φοιτητές του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, προτείνει μια νέα μέθοδο διδασκαλίας της ξένης γλώσσας που, σε αντίθεση με την παραδοσιακή μέθοδο εφαρμογής των κανόνων σε μικρές προτάσεις κειμένων, φέρνει σε άμεση προσέγγιση τον διδασκόμενο με το πλήρες κείμενο ενός σύγχρονου Ιταλού συγγραφέα όπως: Sciascia, Moravia, Morante, Calvino, Svevo, D’Annunzio, Pirandello. Έτσι, τα λογοτεχνικά αυτά κείμενα γίνονται ο καμβάς όπου κεντιέται η γλώσσα, το εργαλείο, δηλαδή, του ίδιου του συγγραφέα για να εκφράσει τα μηνύματα και τον πολιτισμό της εποχής του.

Ένα μικρό δείγμα της διδακτικής διαδικασίας, που επιχειρείται με τη μέθοδο αυτή, προσφέρεται μέσα από το παρακάτω μεταφρασμένο απόσπασμα του έργου Το τελευταίο τσιγάρο του γνωστού Ιταλού συγγραφέα, Italo Svevo: «Σήμερα, 2 Φεβρουαρίου 1886, πέρασμα από τις νομικές σπουδές σε αυτές της χημείας. Τελευταίο τσιγάρο!! Ήταν ένα τελευταίο τσιγάρο πολύ σημαντικό. Θυμάμαι όλες τις ελπίδες που το συνόδευσαν. Ήμουν θυμωμένος με το εκκλησιαστικό δίκαιο, που μου φαινόταν τόσο έξω από την ζωή και έτρεχα ολοταχώς προς την επιστήμη που αποτελεί την ίδια τη ζωή, αν και περιορισμένη σε μια φιάλη πειραμάτων. Αυτό το τελευταίο τσιγάρο σήμαινε αυτήν ακριβώς την επιθυμία για δραστηριότητα (έστω χειρονακτική) ήρεμης νηφάλιας και στέρεης σκέψης».

Οι διδασκόμενοι καλούνται να απαντήσουν σε ερωτήσεις επί του κειμένου, όπως: Πώς εκτιμάτε τις αντιδράσεις του πρωταγωνιστή; Τι συμβολίζει γι’ αυτόν «το τελευταίο τσιγάρο»; Σε τι χρησιμεύει η επιθυμία του πρωταγωνιστή να ψυχαναλύσει τον εαυτό του; Η ψυχανάλυση τον βοήθησε να κόψει το τσιγάρο; Στο διήγημα του Svevo απαντά η στερεότυπη έκφραση «καπνίζει σαν Τούρκος». Οι διδασκόμενοι καλούνται να βρουν τη σημασία της, καθώς  και άλλων στερεότυπων εκφράσεων στην ξένη γλώσσα μέσω μιας άσκησης πολλαπλής επιλογής. Τέλος αναπτύσσεται μια συζήτηση των διδασκομένων επί του κειμένου με ερωτήσεις όπως: Πώς τα πάθη (i vizi) περιπλέκουν τη ζωή μας; Πιστεύετε πως είμαστε δέσμιοι των παθών μας; Το παθητικό κάπνισμα θεωρείται χειρότερο από το να καπνίζει κανείς;

Εξαιρετικά ενδιαφέρον και ιδιαίτερα επιτυχές το εγχείρημα της Αρετής Σπίνουλα και αποκαλυπτική η εισαγωγή της, όπου διαβάζουμε χαρακτηριστικά: «Η λογοτεχνία μοιάζει με ένα μαγικό χαλί που μας μεταφέρει στον χρόνο και στον χώρο διευρύνοντας τους πνευματικούς μας ορίζοντες. Το διδακτικό αυτό εγχειρίδιο επιχειρεί με όχημα ένα “λογοτεχνικό παιχνίδι” να οδηγήσει τον διδασκόμενο στην ανάλυση του λογοτεχνικού κειμένου και να του αποκαλύψει τα μυστικά του». 

La Lingua attraverso I Raconti 1
Areti Spinoula
Μιχάλης Σιδέρης
128 σελ.
ISBN 978-960-468-125-9
Τιμή € 18,00

La Lingua attraverso I Raconti 2
Areti Spinoula
Μιχάλης Σιδέρης
128 σελ.
ISBN 978-960-468-126-6
Τιμή € 18,00

Twitter