Sophie Carquain: «Μικρές ιστορίες για να γίνεις μεγάλος (2)»
Ο δεκάλογος της καλής υγιεινής συμπεριφοράς θα μπορούσε να θεωρηθεί το βιβλίο της Σοφί Καρκέν Μικρές ιστορίες για να γίνεις μεγάλος (2) – Παραμύθια για να μάθουμε στο παιδί να φροντίζει τον εαυτό του. Το βιβλίο περιέχει δέκα κεφάλαια-ενότητες, οι οποίες προαναγγέλλονται από το εισαγωγικό σημείωμα πάνω στο τι λέμε στα παιδιά να φροντίζουν. Χέρια, νύχια, αυτιά, δόντια, κορδόνια, φανάρια στον δρόμο. Είναι γνωστές οι συμβουλές των μαμάδων και ο παραδοσιακός τρόπος των παραγγελμάτων. Ε, όλη αυτή η «μαμαδοκρατία», που τα παιδιά την εισπράττουν με δυσφορία, κάνοντας συχνά και τις απαραίτητες απομυθοποιητικές γκριμάτσες, που ενοχλούνται μ' εκείνο το «σήκωσε την πλάτη σου», μάζεψε τα μαλλιά σου από τα μάτια σου, «πάρε το σκουφί σου», τέτοια και άλλα παρόμοια καταπιεστικά που τα παιδιά δυσφορούν και τα ακούνε ενοχλημένα, αλλά οι γονείς δεν παύουν να τα επαναλαμβάνουν πιεστικά, όλα αυτά ταξινομήθηκαν σε δέκα «παραμύθια», τα οποία με τον τρόπο τους αλλάζουν το καταδυναστευτικό τοπίο.
Η συγγραφέας, αρχίζοντας από την αυτοκριτική της σχετικά με τις μαμαδίστικες οδηγίες, «Με το που γινόμαστε μητέρες, τις επαναλαμβάνουμε με τη σειρά μας», περνά το όριο του πριν «παιδί» και τώρα «μαμά», άρα τώρα φαίνεται πως αντιλαμβάνεται αλλιώς τους ρόλους. Κάθε καιρός και τα φρούτα του. Τώρα λοιπόν που είναι μαμά περνά αυτομάτως στο άλλο στρατόπεδο, αλλά ξέρει καλά πως το υψωμένο δάχτυλο –κάνε αυτό, εκείνο και τ' άλλο– είναι μια παλιά ιστορία, χιλιοειπωμένη, μια ανιαρή επανάληψη που κουράζει, δεν βρίσκει το στόχο της και αποδεικνύεται αναποτελεσματική. Χωρίζει επίσης τον χρόνο του παιδιού στην πρώτη φάση μέχρι τα έξι του χρόνια, που έχει ανάγκη περισσότερης φροντίδας, εφόσον από τα έξι και έπειτα το παιδί αρρωσταίνει λιγότερο, διαχειρίζεται καλύτερα τον εαυτό του, «ελέγχει τις αντιδράσεις και το σώμα του», μέχρι να αρχίσει η τρίτη περίοδος με την έκρηξη της εφηβείας.
Κάθε περίπτωση αντιμετωπίζεται διπλά. Από την πλευρά του παιδιού το παραμύθι και από την πλευρά του γονιού η διπλωματική οδός να πεισθεί το παιδί από το παραμύθι και να κάνει αυτό που πρέπει.
Η συγγραφέας δίνει τις συμβουλές της με μοντέρνο τρόπο, παίρνοντας την ιδέα από τα βιντεοπαιχνίδια, με τα οποία είναι εξοικειωμένα όλα τα παιδιά, και στήνει παραστάσεις με τα μικρόβια στους κακούς ρόλους του βιντεοπαιχνιδιού, κάνοντας τα μικρόβια ζωντανά πλάσματα, εχθρικά και αηδιαστικά, που έχουν τον δικό τους κόσμο και ζουν μόνο και μόνο για να μολύνουν τα παιδιά. Στο τέλος, μάλιστα, απονέμουν το βραβείο του «Χρυσού ιού» σ' αυτόν που θα έχει μολύνει τα περισσότερα παιδιά. Όλοι βέβαια οι μεγάλοι θυμόμαστε τι γέλια κάνουν τα μικρόβια και οι κατσαρίδες στις διαφημίσεις, όταν στήνουν χορό στους νεροχύτες, τις τουαλέτες και λοιπούς ευαίσθητους χώρους, οπότε η ιδέα της ανιμασιόν των μικροβίων παίζει καλά.
Κάθε ιός, ανάλογα με το σημείο που πρέπει να χτυπήσει, λαιμό ή μύτη ή κοιλιά, έχει και διαφορετικό κοστούμι. Οπότε το σενάριο της μάχης στήνεται, οι στολές έχουν τα διακριτικά τους και ο πόλεμος ξεσπά. Όμως τα καλώς πλυμένα χέρια, δόντια και λαιμοί, τα επιμελώς σκουπισμένα πόδια, όταν βγαίνουν από την πισίνα, δεν χαμπαριάζουν. Στο οπλοστάσιό τους έχουν οδοντόκρεμα, σαπούνι, στεγνή πετσέτα, γιατί τα μικρόβια στήνουν αποικία στη βρεγμένη, και καθαρό χαρτομάντιλο. Φύσηξα, σκούπισα, πέταξα και πάει καλιά του ο ιός. Αν όμως ξανασκουπιστώ με το ίδιο χαρτομάντιλο, μμμ, τότε κινδυνεύω, γιατί αυτός ο άτιμος εχθρός κάθεται εκεί και μόλις φέρω το μαντίλι στη μύτη, οπ, την πάτησα.
Βέβαια, εννοείται ότι τα παιδιά έχουν επισκεφτεί τον παιδίατρο, έχουν κάνει τα εμβόλιά τους και στο φαρμακείο του σπιτιού υπάρχει ό,τι χρειάζεται για την εξόντωση των αντιπαθητικών μικροβίων.
Αυτά στο πρώτο κεφάλαιο. Ακολουθεί η «χώρα των μαγισσών Μπλιαχ», με τη λίγδα, τις άλουστες και αχτένιστες μάγισσες, οι οποίες έχουν κοινωνικές σχέσεις και φιλίες με τις ψείρες, τις αράχνες, τις μύγες, τις κατσαρίδες, τα κακά, και όλα τα παρεμφερή. Ακολουθεί ένα τραγούδι, σαν ιντερμέδιο, με θέμα την αντικαθαριότητα, όπου όλα χορεύουν και διασκεδάζουν, επειδή έχουν σκοπό να μολύνουν τα παιδιά. Όμως τα παιδιά έχουν πάρει θέση μάχης, με τους γονείς στην οπισθοφυλακή.
Κάθε περίπτωση αντιμετωπίζεται διπλά. Από την πλευρά του παιδιού το παραμύθι και από την πλευρά του γονιού η διπλωματική οδός να πεισθεί το παιδί από το παραμύθι και να κάνει αυτό που πρέπει. Τι πρέπει; Σωστή υγιεινή, σωστή διατροφή, όχι πολλή ζάχαρη, όχι καραμέλες και άλλα πραματάκια που αγοράζουμε στα περίπτερα και αμφιβόλου καθαριότητας κυλικεία. Πολλά φρέσκα φρούτα και λαχανικά, γιατί έχουν βιταμίνες. Εδώ επιστρατεύεται μια πριγκίπισσα για να μας ενθαρρύνει να τρώμε μπιζέλια και άλλα πράσινα λαχανικά. Οι κίνδυνοι του καπνίσματος εξελίσσονται σαν σίριαλ σε τέσσερα επεισόδια. Με ένα υποθετικό ερώτημα, τι θα γινόταν αν είχαν πιπίλα, ο κακός λύκος, η Σταχτοπούτα, ο δράκος και το ποντικάκι; Ο Αντίχειρας-πιπίλα επιλύει άλλο ένα προβληματάκι.
Και τώρα, σειρά έχουν τα μάτια. Η διαχείριση των γυαλιών. Μετά, τα αυτιά και ο θόρυβος. Η ψευδοδυσλεξία, το φαγητό στο τραπέζι, η ζώνη στο αυτοκίνητο, η αφηρημάδα, τα πατίνια, ο ήλιος, οι σφήκες, οι άνθρωποι γύρω μας.
Γενικώς το βιβλίο της Σοφί Καρκέν, με την ωραία και χιουμοριστική διάσταση ενός σοβαρού θέματος, που είναι η διαχείριση της εν γένει συμπεριφοράς του παιδιού αλλά και των γονιών του, στην καλή μετάφραση της Νατάσας Παπαδοπούλου, είναι ένα πολύ καλό βοήθημα για να σπρώξει τα παιδιά προς τη σωστή κατεύθυνση στην τρυφερή ηλικία της αθωότητας και της άγνοιας των κινδύνων.
Μικρές ιστορίες για να γίνεις μεγάλος (2)
Sophie Carquain
μετάφραση: Νατάσα Παπαδοπούλου
εικονογράφηση: Michel Boucher
Gema
317 σελ.
Τιμή € 12,00
