Πάτρικ Λη Φέρμορ: «Ατέλειωτος δρόμος»
O Πάτρικ Λη Φέρμορ (1915-2011), σημαντικός ταξιδιωτικός συγγραφέας και φιλέλληνας, είχε τιμηθεί από τη Βασίλισσα της Μεγάλης Βρετανίας, η οποία του απένειμε τον τίτλο του ιππότη. Μέχρι τον θάνατό του ζούσε στη Μάνη, συγκεκριμένα στην Καρδαμύλη, σ' ένα σπίτι που το σχεδίασε ο ίδιος μαζί με τη σύζυγό του, τη φωτογράφο Τζόαν Λη Φέρμορ, της οποίας οι φωτογραφίες περιλαμβάνονται στα βιβλία του Μάνη και Ρούμελη (εντυπώσεις και αναμνήσεις από τα βιώματά του στις συγκεκριμένες περιοχές). Εκτός των άλλων, με την Ελλάδα τον συνδέει κι ένα υψίστης σημασίας ιστορικό γεγονός: η απαγωγή του στρατηγού Κράιπε, του Γερμανού διοικητή της Κρήτης την περίοδο της Κατοχής, όταν ο Φέρμορ ήταν αξιωματικός του αγγλικού στρατού. Το παρόν βιβλίο είναι το τρίτο μιας ταξιδιωτικής τριλογίας και είναι η αφήγηση του ταξιδιού του συγγραφέα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, δηλαδή τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, στον δρόμο για την Κωνσταντινούπολη, τον τελικό του προορισμό. Το πρώτο, Η εποχή της δωρεάς, περιγράφει το ταξίδι από την Ολλανδία μέχρι τα ουγγρικά σύνορα, και το δεύτερο, το Ανάμεσα στα δάση και τα νερά, την περιπλάνησή του από τη Βουδαπέστη ως τις Σιδηρές Πύλες του Δούναβη. Ήταν 18 ετών όταν αποφάσισε να περπατήσει ως τον Βόσπορο, ξεκινώντας από το Αγκίστρι της Ολλανδίας το 1933.
Η αγάπη του Φέρμορ για τα ταξίδια εκφράζεται όχι μόνο με την επικίνδυνη πορεία του σε πόλεις και χωριά των Βαλκανίων, αλλά και με τις απέραντες γνώσεις του, γεωγραφικές, ιστορικές, πολιτιστικές, θρησκευτικές. Γράφει στη σελίδα 46: «Οι βαλκανικοί λαοί επικαλύπτονται και απλώνονται στη Μακεδονία σε μια αυθαίρετη γεωγραφία. Εθνικές μειοψηφίες βρίσκονται σκόρπιες σε εχθρικές περιοχές μακριά από τους συγγενικούς τους πληθυσμούς. Αυτά τα αρχαία μίση παραμένουν ζωντανά...»
Η αγάπη του Φέρμορ για τα ταξίδια εκφράζεται όχι μόνο με την επικίνδυνη πορεία του σε πόλεις και χωριά των Βαλκανίων, αλλά και με τις απέραντες γνώσεις του, γεωγραφικές, ιστορικές, πολιτιστικές, θρησκευτικές.
Στη διάρκεια της περιπλάνησής του, ο Φέρμορ γνώρισε αξιόλογους ανθρώπους και των δύο φύλων, οι οποίοι τον βοήθησαν στη γνωριμία του με τους τόπους. Η Ναντέζντα στο Πλόβντιβ, ο Γκάτσο στο Ντράνοβο, οι Έλληνες που είχαν απομείνει στη Βουλγαρία, άγριοι αλλά φιλόξενοι, οι Βούλγαροι φιλόξενοι μα επιφυλακτικοί (ορισμένοι τον είχαν εκλάβει ως κατάσκοπο), και άλλοι αγρότες, βοσκοί και ψαράδες, χορευτές του χασάπικου και του ζεϊμπέκικου, τον συντρόφεψαν και τον συνέδραμαν όσο καλύτερα μπορούσαν. Το Βουκουρέστι, μια σχεδόν γαλλική πόλη μέσα στη Ρουμανία, τον άφησε έκθαμβο από την ομορφιά των κτιρίων του και την κομψότητα των κατοίκων του. Η Πρωτοχρονιά του 1935 τον βρήκε στην Κωνσταντινούπολη. Στο βιβλίο υπάρχουν σχετικές καταχωρίσεις στο ημερολόγιό του.
Κι ύστερα ξεκίνησε για τη Θεσσαλονίκη και το Άγιον Όρος. Σημειώνει για την εντύπωση που του έκανε το μοναστικό τοπίο: «Ήταν μια σκηνή από τον Μεσαίωνα και έδειχνε πως ο χρόνος εδώ είχε μείνει ακίνητος». Εκεί, στη Μονή του Αγίου Παντελεήμονος, γιόρτασε σιωπηλά κι αθόρυβα τα 20ά του γενέθλια αγναντεύοντας μαζί με τους φίλους του μοναχούς το ηλιοβασίλεμα. Σίγουρα, η αφήγηση του Φέρμορ γοητεύει τον αναγνώστη, τόσο με το λογοτεχνικό ύφος όσο και με την περιγραφή των άγνωστων τόπων στους οποίους αναφέρεται.
Ατέλειωτος δρόμος
Από τις Σιδηρές Πύλες του Δούναβη ως τον Άθω
Πάτρικ Λη Φέρμορ
μετάφραση: Μυρσίνη Γκανά
Μεταίχμιο
432 σελ.
Τιμή € 16,60 
