ΜΕΛΕΤΕΣ - ΔΟΚΙΜΙΑ

Γεώργιος Δ. Χαλκιάς:
«Η εκπαιδευτική δραστηριότητα στη Θάσο
κατά την ύστερη περίοδο
της Τουρκοκρατίας»
του Απόστολου Σπυράκη

«Προς τούτοις δε κοινώς λέγομεν ει μεν εις το Ιερό Μοναστήριον ευρίσκεται κανένας Ιερομόναχος ή και άλλος παιδαγωγός, να είναι και εκκλησιαστικός να μας τον εξαποστείλητε και θέλωμεν τον πληρώνη εκείνο το δίκιον όπου κάμνει. Πασχήσαντες όμως να μας σταλθή ένας τοιούτος άνθρωπος, ίνα οι παίδες μας δυνηθούν να λάβουν καμίαν αρετήν εκ του διδασκάλου και μένομεν να ακούσομεν ότι θέλητε μας φροντίσει άνθρωπον διά παιδαγωγόν, ας είναι και κοινός διδάσκαλος. Αν στοχάζεσθε κανέναν τίμιον στείλατε τον. Διά παραμικράν...

Περισσότερα »

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

Θανάσης Τριαρίδης:
«Η αληθινή ιστορία
της Αῒντας και του Ρανταμές»
της Ανθούλας Δανιήλ

Η ιστορία της Αῒντας μάς είναι γνωστή από την πασίγνωστη και δημοφιλή όπερα του Βέρντι, με τον φερώνυμο τίτλο. Στα προβαλλόμενα σκηνικά μάλιστα, στο μουσείο της Σκάλας του Μιλάνου, εκτίθενται τα αποδεικτικά της μεγάλης παράστασης. Την αληθινή ιστορία, όμως, πίσω από την όπερα μας δίνει ο Θανάσης Τριαρίδης, ο οποίος έψαξε τα αρχεία πάππου προς πάππου, για να βρει τι λένε εκείνες οι δεκαέξι πλάκες που μετέφραζε ο... Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα απ’ την αρχή. Ο γράφων λέει...

Περισσότερα »

ΜΕΛΕΤΕΣ - ΔΟΚΙΜΙΑ

Κωνσταντίνος Καρατόλιος:
«Το υγρόν πυρ
& η συμβολή του
στη βυζαντινή ισχύ»

του Ελπιδοφόρου Ιντζέμπελη

Το θαύμα της χιλιόχρονης Βυζαντινής Αυτοκρατορίας θα ήταν αδύνατο να συντελεστεί χωρίς τον στρατό της, που της επέτρεψε να διατηρήσει την υπόστασή της επί τόσους αιώνες. Και αυτό παρά τις συνεχείς εξωτερικές προκλήσεις που αντιμετώπιζε από εχθρούς οι οποίοι διέφεραν σημαντικά μεταξύ τους.
Στο εν λόγω πλαίσιο, η ρωμαϊκή κληρονομιά ήταν το ίδιο σημαντική με την υιοθέτηση νέων όπλων και τακτικών στη μάχη. Από αυτά, το υγρό πυρ ήταν σίγουρα το όπλο που κατάφερε να αποκτήσει τη μεγαλύτερη φήμη...

Περισσότερα »

ΔΙΑΦΟΡΑ

Ωρίν Κρεμιέ – Ελέν Ζυλιέν:
«Ελεύθερες γυναίκες»
της Ελένης Λιντζαροπούλου

Προς το τέλος της δεκαετίας του ’70, όταν η γενιά μου άρχιζε να μιλά και να προβληματίζεται για τα δικαιώματα των γυναικών, κυριαρχούσαν θέματα που αφορούσαν στην ίση αμοιβή για ίση δουλειά, στο δικαίωμα στην μόρφωση, στο δικαίωμα στην συμμετοχή. Υπήρξαν συνομήλικές μου που οι γονείς τους, οι πατεράδες τους για την ακρίβεια, δεν τους επέτρεψαν να συνεχίσουν το σχολείο και σταμάτησαν στο δημοτικό. Αργότερα, κάποιες έφαγαν ξύλο όταν ο γονιός τους ανακάλυψε τα ψιλοφλέρτ τους, κάποιες δεν τις...

Περισσότερα »

ΤΕΧΝΕΣ

Μαρίνα Καραγάτση:
«Διαδρομές στην Άνδρο
του ’70»
της Ανθούλας Δανιήλ

Η Μαρίνα Καραγάτση μάς είναι γνωστή, λόγω του μεγάλου ονόματος που έχει κληρονομήσει, λόγω του σπουδαίου πατρός που έχει την ελληνική πεζογραφία στιγματίσει, αλλά και λόγω της μετρημένης και εξαιρετικής παρουσίας της στα Γράμματα. Θυμίζω Το ευχαριστημένο ή Οι δικοί μου άνθρωποι, που βραβεύτηκε από το περιοδικό Διαβάζω, και την πρόσφατη έκδοση μιας κριτικής του Ανδρέα Εμπειρίκου στο βιβλίο του πατέρα της Μ. Καραγάτση, Σέργιος και Βάκχος. Πρόκειται για κείμενο του ενός και κριτική του άλλου, κάτι που, πέρα...

Περισσότερα »

ΠΟΙΗΣΗ

Rupert Brooke:
«Ποιήματα, ο ποιητής
και η Σκύρος»

της Μάριον Χωρεάνθη

Το απόγευμα της 19ης Απριλίου του 1915, παραμονή του απόπλου της μοίρας του για την Καλλίπολη (θέατρο της επικείμενης συντριπτικής ήττας των Βρετανών και των συμμάχων τους από τις οθωμανικές δυνάμεις), ο Άγγλος ποιητής και αξιωματικός του βρετανικού Πολεμικού Ναυτικού Ρούπερτ Μπρουκ άφηνε την τελευταία του πνοή στον όρμο Τρεις Μπούκες της Σκύρου, σε ηλικία μόλις 28 ετών. Σε καιρό πολέμου και ενώ είχε καταταγεί εθελοντικά, δεν βρήκε ηρωικό θάνατο στη μάχη, αλλά έπεσε άρρωστος από ηλίαση και δυσεντερία...

Περισσότερα »

ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

«Του Γιαννάκη»
του Γιάννη Μπλέτα

Του Γιαννάκη από μικρό παιδί τού άρεσε το ποδόσφαιρο και όταν ήταν ακόμη πολύ πολύ μικρός, η μάνα του τον έγραψε στο παιδικό τμήμα της τοπικής ποδοσφαιρικής ομάδας, στην οποία ήταν και άλλα παιδιά της ηλικίας του, αλλά εκείνος ήταν ο καλύτερος, αφού το είχε πει και ο ίδιος ο προπονητής ότι μια μέρα θα γινόταν μεγάλο αστέρι της μπάλας, μόνο όταν τον έβαζαν τέρμα δυσκολευόταν, όχι επειδή δεν ήταν καλός, αλλά επειδή δεν είχε μεγάλα άκρα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί με ένα αετίσιο άνοιγμα των χεριών του να φτάσει από τη μία άκρη του τέρματος έως την άλλη...

Περισσότερα »

ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

«Βασιλοφανουρόπιτα»
της Σταυρούλας Γ. Τσούπρου

Κατά την πρόσκληση ενδιαφέροντος την οποία είχα απευθύνει στους φοιτητές και τις φοιτήτριές μου στην Δραματική Σχολή, πριν από τρία χρόνια, προκειμένου για την συμμετοχή τους σε ένα πρόγραμμα συγκέντρωσης θεατρικών, μονολογικών ή διαλογικών κειμένων, προοριζόμενων να παιχτούν μελλοντικά στην ερασιτεχνική σκηνή μας, είχα χρησιμοποιήσει την ακόλουθη γνωστή λαϊκή διήγηση, η οποία θα έλεγε κανείς πως συνδυάζει στην πράξη τις παραδόσεις τις σχετικές όχι μόνο με την βασιλόπιτα, αλλά και με την φανουρόπιτα (εφόσον η τελευταία θεωρείται ως μέσον, μεταξύ...

Περισσότερα »

ΑΠΟΨΕΙΣ

«Ένας μεγάλος έρωτας»
της Ελένης Χωρεάνθη

«Βιβλίο: Ένας έρωτας… Ένα παράθυρο στον κόσμο… Συντροφιά και παρηγοριά…», σημειώνει ο Νίκος Κιουράνης στο φυλλάδιο με το πρόγραμμα της έκθεσης των βιβλίων της ιδιότυπης Βιβλιοθήκης του, που δώρισε στο Μουσείο Ιστορίας και Φυσικής του ιστορικού 1ου Γυμνασίου Χίου (περίφημη Σχολή Χίου, έτος ιδρύσεως 1792), εξηγώντας την άρρηκτα βιωματική σχέση του με το βιβλίο. Και το εννοεί. Και ήταν ένας μεγάλος έρωτας!
Πώς αλλιώς μπορεί να χαρακτηριστεί η μεγάλη αγάπη ενός ανθρώπου, του καλλιτέχνη Νίκου Κιουράνη, με...

Περισσότερα »

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

«Μακμπέθ»
της Τούλας Ρεπαπή

Στη Σκοτία του 16ου αιώνα, ο στρατηγός Μακμπέθ ύστερα από μια σκληρή μάχη καταφέρνει και καταστέλλει την επανάσταση που έγινε εναντίον του βασιλιά Ντάνκαν. Εκεί, στο πεδίο της μάχης, ανάμεσα στην ομίχλη και τους νεκρούς, συναντά τρεις γυναικείες μορφές σαν μάγισσες αλλά και σαν οπτασίες, οι οποίες του προφητεύουν πως σύντομα θα γίνει βαρόνος στην Αυλή του βασιλιά και αργότερα θα γίνει ο βασιλιάς της Σκοτίας, ενώ ο φίλος και συμπολεμιστής του, Μπάνκο, θα είναι ο πατέρας των μελλοντικών βασιλιάδων.
Όταν μαθαίνει την έκβαση της μάχης ο βασιλιάς της Σκοτίας, θέλοντας να ευχαριστήσει τον Μακμπέθ για την γενναιότητά του...

Περισσότερα »

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

«“Αγεωμέτρητος
μηδείς εισίτω…”»
της Νατάσας Αβούρη

Χρησιμοποιώντας τη γνωστή αυτή φράση της πλατωνικής Ακαδημίας μπορούμε να προλογίσουμε ή και να συνοψίσουμε το έργο και τις ημέρες του Ζακυνθινού καλλιτέχνη Διονύση Παπαδάτου, που από το 2002 επέστρεψε στη γενέτειρά του και θεμελίωσε την «Κρύπτη» του στην περιοχή του Μαχαιράδου, μια από τις ελάχιστες ιδιωτικές αίθουσες τέχνης του νησιού. Τον Αύγουστο του 2015 εγκαινιάστηκε εκεί η έκθεση ζωγραφικής των Eva Camara και Frederic Breck (15/09/2015 – 25/09/2015), την οποία ο Διονύσης Παπαδάτος στέγασε, επιμελήθηκε και καθόλου… κρυπτά μοιράστηκε με όσους πιστούς της τέχνης –και όχι μόνο– συντοπίτες του. Την έκθεση τίμησε με την παρουσία του, με την...

Περισσότερα »

ΜΟΥΣΙΚΗ

«Λαβωμένη η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών επιμένει»
της Μαρίας Κοτοπούλη

Είναι συγκλονιστικό να ακούει κανείς τον διευθυντή της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, Στέφανο Τσιαλή, να ξεδιπλώνει σε συνέντευξη Τύπου που δόθηκε στην αίθουσα Γαλαξίας, στο Hilton, ένα ένα τα προβλήματα της ΚΟΑ. Παράλληλα, όμως, είναι αξιοθαύμαστο το ότι παρά τις αντιξοότητες προγραμματίζει με τους εκλεκτούς συνεργάτες του –μερικοί από τους οποίους αφανείς, όπως οι τρεις κυρίες του γραφείου Τύπου– τη δραστηριότητα της Ορχήστρας για ολόκληρη τη χρονιά που έρχεται, τη στιγμή που το άλλοτε κραταιό Μέγαρο Μουσικής μάς παρουσίασε τον προγραμματισμό τριών μόνο μηνών.
Είναι αλήθεια ότι υπήρξαν στιγμές που διερωτηθήκαμε για τις σκέψεις και τα συναισθήματα του πρώην υπουργού...

Περισσότερα »