ΞΕΝΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

Ουμπέρτο Έκο:
«Φύλλο μηδέν»
του Φίλιππου Φιλίππου

Στο Μιλάνο, το 1992, κάποιος αποτυχημένος γραφιάς ονόματι Κολόνα, ένας λούζερ, που ποτέ δεν πήρε πτυχίο και βγάζει τον επιούσιο μεταφράζοντας, κάνοντας μαθήματα γερμανικής γλώσσας και γράφοντας σημειώματα σε επαρχιακές εφημερίδες, αφηγείται τη ζωή του. Αναγνώστης χειρογράφων σε εκδοτικούς οίκους, με όνειρο να γράψει ένα δικό του βιβλίο που θα του αποφέρει δόξα και πλούτη, αναγκάζεται να γράφει για άλλους αστυνομικά μυθιστορήματα (ως ghost writer), μιμούμενος το στιλ του Ρέιμοντ Τσάντλερ και του Μίκι Σπιλέιν. Τώρα στα πενήντα του, εγκαταλειμμένος από τη γυναίκα του...

Περισσότερα »

ΠΟΙΗΣΗ

Στάθης Κουτσούνης:
«Στιγμιότυπα του σώματος»
της Δώρας Τσιλιπάνου

«Πάντα τα μεν του σώματος ποταμός», γράφει ο Μάρκος Αυρήλιος (Εις Εαυτόν, ΙΙ 17), φράση που επιλέγεται, αντί προμετωπίδας, για την έκτη ποιητική συλλογή του Στάθη Κουτσούνη, Στιγμιότυπα του σώματος, δίνοντας στον αναγνώστη εξαρχής μια αίσθηση για την περιρρέουσα ατμόσφαιρα των ποιημάτων της.
O φόβος για τη μοναξιά του ποιήματος συναντά την ανησυχία για τον έρωτα, με το σώμα και την ποιητική σελίδα να βρίσκονται στις επάλξεις, το μεν για τον έρωτα, η δε για την απόσπαση των αναγνωστικών οπτικών: «...το ποίημα τρέμει/ μήπως...

Περισσότερα »

ΜΕΛΕΤΕΣ - ΔΟΚΙΜΙΑ

Ορέστης Δ. Κουρέλης:
«Σαρακατσαναίοι,
οι φερέοικοι Έλληνες»

του Απόστολου Σπυράκη

Όμως εγώ
καθαρά θα του θυμίσω ξεχασμένα. Ξέρω καλά
πως ξέρει, όταν στον Κιθαιρώνα επάνω
αυτός με δυο κι εγώ με ένα κοπάδι
σμίγαμε τρία ολόκληρα εξάμηνα,
από την άνοιξη, ώσπου να βγει ο Αρκτούρος·
και τον χειμώνα εγώ στα δικά μου χειμαδιά
γύριζα πίσω, στου Λαΐου αυτός.
Είναι τα λόγια του βοσκού από την Κόρινθο σε έναν από τους περίφημους διαλόγους του Οιδίποδα Τυράννου, που μαρτυρούν την πανάρχαια...

Περισσότερα »

ΝΕΑΝΙΚΑ - ΕΦΗΒΙΚΑ

Σάρα Κοέν-Σκαλί:
«Μαξ»
της Ελένης Χωρεάνθη

«Ξέρω ποια είναι αυτά τα μωρά. Ξέρω πώς κατασκευάστηκαν. Ξέρω ποιος τα κατασκεύασε, ποιος ζήτησε να κατασκευαστούν, ποιος τα επέλεξε για να κρατήσει μόνο τα επιτυχημένα. Ξέρω πού μπορούν να βρουν κι άλλα οι στρατιώτες σας. Ξέρω τα πάντα. Ήμουν το πρώτο από αυτά τα μωρά».
Είναι λόγια του Μαξ, του ήρωα και «πρωτομάρτυρα» αυτής της απάνθρωπης τραγωδίας, που αν ιδωθεί παραμερίζοντας το μαρτύριο των επιλεγμένων μικρών παιδιών, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τραγική κωμωδία. Ο Μαξ, βέβαια, είναι ένα επινοημένο παιδί εννέα ετών που...

Περισσότερα »

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

Δημήτρης Ποταμιάνος:
«Αμφιθέατρο»
της Ανθούλας Δανιήλ

Μ' αρέσουν τ' αμφιθέατρα. (Γ.Σεφέρης, Επί Σκηνής, Β')
Το αμφιθέατρο χτίστηκε για να γίνει ο οίκος του θεάτρου. Από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα η αρχιτεκτονική του δεν ξεπεράστηκε. Ο θεατής από τις κερκίδες του βλέπει αμφί, δηλαδή και από εδώ και από εκεί, και από κοντά και απ' όλες τις πλευρές. Είναι «τόπος πανταχόθεν περισκοπούμενος» (γράφει το λεξικό του Σούδα και ο Σπύρος Ευαγγελάτος σε κάθε πρόγραμμα του δικού του Αμφιθεάτρου). Όταν είσαι στο αμφιθέατρο βλέπεις τα πάντα στην ορχήστρα· και το «περιώνυμο...

Περισσότερα »

ΜΕΛΕΤΕΣ - ΔΟΚΙΜΙΑ

Μαρία Αθανασοπούλου:
«Κ.Π. Καβάφης:
Τα θεατρικά ποιήματα»

του Ζαφείρη Νικήτα

Κάθε άξιο λόγου επιστημονικό σύγγραμμα φέρει τρία ενδιάθετα χαρακτηριστικά: βιβλιογραφικό εξοπλισμό, αναλυτική διάσταση και συνθετικό πρίσμα. Το βιβλίο της Μαρίας Αθανασοπούλου Κ.Π. Καβάφης: Τα θεατρικά ποιήματα φέρει ένα επιπρόσθετο, εμπρόθετο διακύβευμα: τη διεπιστημονική συσχέτιση θεάτρου και λογοτεχνίας, και ειδικότερα τη συσχέτιση του θεατρικά προσανατολισμένου corpus του Αλεξανδρινού ποιητή με την παράσταση, το παραστασιακό...

Περισσότερα »

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΙΚΑ

«Ακόμα μια επέτειος»
της Ιωάννας Καρατζαφέρη

Αναρωτιόμουν συχνά για το πόσες όψεις έχει η καθεμιά. Συνολικές ή προσωπικές: εθνικής περηφάνιας, ταπείνωσης, θυσιών, σφαγών, γάμου, γενεθλίων, απόκτησης τέκνων, αγοράς κατοικίας και όποιας άλλης μπορεί ο καθένας να προσθέσει.
Με απασχολούσε/λεί, επίσης, η γνώση του περιεχομένου της επετείου. Αν είναι εθιμοτυπική, ιστορική ή ένας τρόπος για τη διατήρησή της στον χρόνο και αν αυτό σήμαινε συνειδητοποίηση του περιεχομένου. Τη μια απορία ακολουθούσε κάποια άλλη.
Το έτος που διανύουμε συμπληρώνει τα 100 χρόνια του εκδιωγμού των Αρμενίων από τον τόπο τους με την οποιαδήποτε ομαδική ή ατομική απώλεια, συνέπεια και συνέχεια.
Στην Καλλιθέα με τους πέντε συνοικισμούς, όπου μεγάλωσα, είχαμε γείτονες ή συμμαθητές και συμμαθήτριες, που είχαν καταλήξει ως εκδιωχθέντες από τις γενέθλιες πατρίδες τους, όπως από την...

Περισσότερα »

ΝΕΟ SAVOIR-VIVRE
ΓΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ

Ο σεαυτόν παραμυθιωμένος (σέρβικο ανέκδοτο)
του Σωτήρη Παστάκα

Ο εξηντάρης χοντρός και φαλακρός ποιητής, εκεί που έτρωγε στη Λέσχη της Ένωσης Γιουγκοσλάβων Συγγραφέων, ένα απριλιάτικο μεσημεράκι προς απόγευμα με μια σπάνια λιακάδα στο Βελιγράδι, αισθάνθηκε να τον διαπερνάν τα βέλη του έρωτα. Η ψηλή, δίμετρη ξανθιά ποιήτρια, που έγινε μέλος της Ένωσης στα είκοσι δύο μόλις χρόνια της, πέρασε σαν οπτασία από μπροστά του, ξαναγύρισε και κάθισε μαζί του στο τραπέζι, μια και δεν υπήρχαν άλλες κενές θέσεις να απολαύσει το μεσημεριανό της. Ο ηλικιωμένος ποιητής έβγαλε από την τσέπη του το μεταξωτό λευκό μαντίλι με τα αρχικά του ονόματός του κεντημένα με χρυσή κλωστή, να σφουγγίσει τον ιδρώτα από το μέτωπό του, και με όλο το θάρρος τής πρότεινε να βγουν την ίδια μέρα, να περάσει...

Περισσότερα »

ΕΙΔΗΣΗ

Οι βραχείες λίστες για τα Βραβεία Βιβλίου Public 2015

Με τις 121.268 ψήφους τους, 60.011 αναγνώστες ανέδειξαν τις βραχείες λίστες των Βραβείων Βιβλίου Public 2015, για τις εκδόσεις του 2014, ολοκληρώνοντας την πρώτη φάση της ψηφοφορίας. Τώρα, στη δεύτερη φάση, η οποία θα διαρκέσει έως τις 17 Μαΐου 2015, το αναγνωστικό κοινό καλείται να αναδείξει τους νικητές, ψηφίζοντας ανάμεσα στους δέκα επικρατέστερους της κάθε κατηγορίας, στον ιστότοπο www.publicbookawards.gr. Αναλυτικά οι βραχείες λίστες, με αλφαβητική σειρά βάσει τίτλου, έχουν ανά κατηγορία ως εξής...

Περισσότερα »

ΘΕΑΤΡΟ

«Μήδεια· μηδέν στο κόκκινο»
της Σοφίας Διονυσοπούλου

Σκοτάδι. Από το βάθος της σκηνής ακούγεται ψιθυριστά μια μελωδία. Καθώς τα φώτα ανάβουν, διακρίνονται δύο γυναικείες φιγούρες, η μία ντυμένη χρυσοκίτρινα και η άλλη βαθυπόρφυρα. Πλησιάζουν στο κέντρο της σκηνής τραγουδώντας την ίδια μελωδία ταυτόχρονα, αλλά με παραλλαγμένα λόγια. Κάθονται στις άκρες ενός πάγκου, που στηρίζεται σε δύο κύβους.
Μ1: Πού πήγ' η οργή, το μίσος κι η ματιά σου
που τη ζηλεύαν οι θεοί, που τη σκιαχτήκαν οι θνητοί;
Θυμήσου. Σε πρόδωσε.
Θυμήσου. Σ' εκθρόνισε.
Θυμήσου. Σ' εξόρισε.
Βαριά ντροπή για μια γυναίκα.
Για μια βασίλισσα είν' αίτιο πολέμου.
Κι ο πόλεμος, για να τραφεί, ζητάει θύματα...

Περισσότερα »

ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

«Ο κάμνων έρως»
της Ελένης Λαδιά

Ήταν χρόνια ακινητοποιημένος σαν άγαλμα· ίσως από ασθένεια, ίσως από πλησμονή. Το τελευταίο γεγονός ήταν η κούραση, μια διαβρωτική, χρόνια κόπωση, που έγινε υπερκόπωση και τελικώς εξάντληση.
Όμως ακόμη υπήρχαν ομορφιές στο κάμνον σώμα του, όπως το βλέμμα, πάντοτε βαθύ και γλυκό, το ωραίο σχήμα του κεφαλιού και η αρχαιοελληνική μύτη. Τα δάκτυλα των ποδιών επίσης παρέμεναν θαυμαστά στον σχηματισμό τους, τόσο που όταν τα έβλεπα στην ακρογιαλιά, έλεγα την αρχαία ρήση που χρησιμοποιούσαν για τον Αλκιβιάδη «αβρός ο όνυξ επεκάθητο τω δακτύλω» ή παρομοίαζα τις γάμπες του με του παγκρατιαστή Αγία από το Μουσείο των Δελφών.
Όμως τώρα...

Περισσότερα »

«Η μοναξιά της καμπύλης»
της Μαρίας Θ. Αρχιμανδρίτη

Προδημοσίευση από την ποιητική συλλογή της Μαρίας Θ. Αρχιμανδρίτη Η ΜΟΝΑΞΙΑ ΤΗΣ ΚΑΜΠΥΛΗΣ, που θα κυκλοφορήσει στα μέσα Μαΐου από τις Εκδόσεις Κέδρος...

Περισσότερα »

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

«Γυναίκα από χρυσό»
της Τούλας Ρεπαπή

Σύμφωνα με την υπόθεση, η Μαρία Άλτμαν (Έλεν Μίρεν), μία ηλικιωμένη Εβραία που ζει στην Αμερική, εξήντα χρόνια μετά την απόδρασή της από τη Βιέννη κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ξεκινά την προσπάθειά της να ανακτήσει οικογενειακά κειμήλια που κλάπηκαν από τους Ναζί. Μεταξύ αυτών είναι ο πίνακας που φιλοτέχνησε ο Κλιμτ και απεικόνιζε τη θεία της, Αντέλ, αδελφή της μητέρας της, και που πλέον είναι διάσημος: Portrait of Adele Bloch-Bauer I.
Στη διεκδίκησή της αυτή έχει δικηγόρο τον γιο μιας παλιάς της φίλης (Ράιαν Ρέινολντς), ο οποίος είναι νεαρός, τολμηρός και άπειρος. Ωστόσο, το πείσμα της για κάτι που ανήκει στην οικογένειά της, αλλά και οι ειδήσεις που μιλούν για επιστροφή έργων τέχνης τα οποία εκλάπησαν...

Περισσότερα »

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

«Ιωάννα Ασσάνη: Καμπυλότητες – Curvatures»
του Εμμανουήλ Μαυρομμάτη

Η εργασία της Ιωάννας Ασσάνη τα τελευταία χρόνια ακολούθησε ένα σύστημα ανάλυσης των εικόνων επάνω στις οποίες εργαζόταν η καλλιτέχνις, σε άλλες επιμέρους εικόνες που τις συνιστούσαν και που προέκυπταν διαδοχικά από το εσωτερικό τους. Από αυτές, με τη σειρά τους και της καθεμίας, ανέλυε την εικόνα σε επόμενες επιμέρους εικόνες, εκ νέου από το εσωτερικό τους κ.ο.κ. Έτσι προέκυπτε μια πολυπλοκότητα προς δύο κατευθύνσεις: Η μία ήταν ότι οι εικόνες παρέπεμπαν σε εικόνες μέσα από ένα κεντρομόλο σύστημα, του οποίου η προοπτική ανοιγόταν προς τις εκάστοτε συνιστώσες των εικόνων και προς τις επόμενες, τις αναδυόμενες συνιστώσες τους. Ήταν συνεπώς ένα σύστημα κλειστό. Η άλλη ήταν ότι το σύστημα, αναφερόμενο από εικόνες σε εικόνες και αυτές επίσης σε εικόνες...

Περισσότερα »

ΜΟΥΣΙΚΗ

«Μια τρελή τρελή Αλφαβήτα με τον Άνθρωπο-Ορχήστρα»
της Ελένης Λιντζαροπούλου

Μια ξεχωριστή διαδραστική παράσταση με μουσική και τραγούδι, χορό, θεατρική εμψύχωση, video, κουκλοθέατρο, ακροβατικά, ξυλοπόδαρους, παιδική ποίηση και πάλι μουσική, έρχεται να αναδείξει την δυνατότητα ενός βιβλίου να διδάσκει μέσα από το παιχνίδι και να ψυχαγωγεί συμβάλλοντας στην καλλιέργεια της φαντασίας και τον πλουτισμό του λεξιλογίου των παιδιών. Καμωμένη με πολλή αγάπη, χαρά, σεβασμό και βαθύτατη γνώση τόσο της ψυχοσύνθεσης των παιδιών όσο και των τρόπων και των μεθόδων διδασκαλίας, η μουσική αυτή πανδαισία αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία για μικρούς και μεγάλους να χαλαρώσουν και να χαρούν παίζοντας όλοι μαζί. Αφορμή η εκπληκτική μελοποίηση του Αλκιβιάδη Κωνσταντόπουλου στα εξαιρετικά παιδικά ποιήματα της Ράνιας Μπουμπουρή...

Περισσότερα »

ΜΟΥΣΙΚΗ

«Οι Πνοές του Μάη»: Μουσικό αφιέρωμα
στον Γιώργο Σαραντάρη

Τη Δευτέρα 11 και την Τρίτη 12 Μαΐου, η Λίνα Νικολακοπούλου επιμελείται και παρουσιάζει ένα μουσικό αφιέρωμα στον ποιητή της γενιάς του '30 Γιώργο Σαραντάρη, στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Θα ακουστούν 28 ποιήματά του γραμμένα από το 1933 έως το 1940 και μελοποιημένα από τη Δάφνη Αλεξανδρή.
Τραγουδούν: Μελίνα Τανάγρη, Αργυρώ Καπαρού, Θοδωρής Βουτσικάκης, Δημήτρης Νικολούδης και η Παιδική Χορωδία Σπύρου Λάμπρου. Συνοδεύει επταμελής ορχήστρα.
Τα ποιήματα της συναυλίας είναι ανθολογημένα από τις συλλογές: Οι αγάπες του χρόνου (1933), Ουράνια (1934)...

Περισσότερα »