ΜΕΛΕΤΕΣ - ΔΟΚΙΜΙΑ

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΡΑΧΑΝΑΣ: ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΜΑ ΤΗΣ ΟΠΕΡΑΣ

της Ανθούλας Δανιήλ

The phantom of the opera is there, inside your mind...
Η ιστορία του έργου Το φάντασμα της Όπερας είναι μακρά. Αρχίζει το 1911, όταν ο Γκαστόν Λερού έγραψε το έργο, το οποίο στη συνέχεια γνώρισε επανειλημμένες κινηματογραφικές εκδοχές: 1925, 1931, 1943, 1962, 1983, 1986, 1989, 1990, 2004, 2011. Η τελευταία εκδοχή είναι αυτή που μνημονεύει ο Στέφανος Τραχανάς και του οποίου το ενδιαφέρον κίνησε ως αλληγορία επιστημονικών-ψυχολογικών ερευνών, που έχουν σχέση με το μέσα μέσα μυαλό και το κάτω κάτω της συνείδησης. Βλέπουμε και ακούμε τι παίζεται, εις επήκοον...

Περισσότερα »

ΜΕΛΕΤΕΣ - ΔΟΚΙΜΙΑ

PASI SAHLBERG: ΦΙΝΛΑΝΔΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

του Απόστολου Σπυράκη

Την ώρα που οι αγγλοαμερικανικές κοινωνίες αναπτύσσουν μια νοσηρή εμμονή με ό,τι είναι μεγαλύτερο, δυσκολότερο, πιο επίπονο, ταχύτερο, δυνατότερο, χρησιμοποιώντας απαίσια σχεδιασμένα τεστ αμφισβητούμενης αξίας που καταστρέφουν την ομαδική εργασία μεταξύ δασκάλων και παιδιών, δημιουργούν κλίμα καχυποψίας μεταξύ γονιών και εκπαιδευτικών, την ώρα που κάποιοι από τους δήθεν ειδικούς οι οποίοι διέπονται από ανυπομονησία, υπεροψία, ασέβεια, απληστία και που στην πραγματικότητα είναι εξουσιομανείς, ναρκισσιστές κοινωνιοπαθείς...

Περισσότερα »

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΛΑΧΟΣ:
FONTANERO, ΤΟ ΞΥΠΝΗΜΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

του Γιάννη Στρούμπα

Μια βρύση στάζει ανυπόφορα για μέρες. Η ασταμάτητη διαρροή δεν υπενθυμίζει μόνο την υδραυλική βλάβη που χρειάζεται επιδιόρθωση αλλά, πολύ περισσότερο, διαβρώνει την ψυχή, κλονίζει την αυτοπεποίθηση, συντρίβει την ηρεμία της γυναίκας-ενοίκου στο σπίτι με το πρόβλημα. Η ροή των υδάτων δίνει την αφορμή στον Δημήτρη Βλάχο να ασχοληθεί στη στοχαστική του νουβέλα Fontanero, Το ξύπνημα του νερού με ένα από τα τέσσερα βασικά κοσμολογικά στοιχεία, το νερό. Ορμώμενος από τη φιλοσοφική πραγμάτευση του φωτός στο φιλοσοφικό του δοκίμιο «Ένα χαστούκι από παπαρούνες – μια ποιητική του κόκκινου»...

Περισσότερα »

ΞΕΝΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

IRVINE WELSH:
SKAGBOYS
του Θανάση Αντωνίου

Η οικογένεια είναι συνήθως η βάση για τη δημιουργία σημαντικής λογοτεχνίας, καθώς αυτή η κυτταρική κοινωνική δομή είναι ένα αεικίνητο εργαστήριο παραγωγής συναισθημάτων, σχέσεων, δράσεων και αντιδράσεων. Ταυτόχρονα, η οικογένεια, πέρα από τους όποιους σκοπούς και συμβολισμούς έχει για την ύστερη καπιταλιστική κοινωνία, είναι η βιτρίνα πάνω στην οποία στήνει ο πολιτισμός την πραμάτεια του σε κάθε φάση της εξέλιξής του, αλλά και ο καθρέφτης στον οποίο αντανακλάται η ζώσα καθημερινότητα αυτού του πολιτισμού.
Η οικογένεια, στο νέο βιβλίο του Ίρβιν Γουέλς (το είχε ο ίδιος αναγγείλει ήδη από...

Περισσότερα »

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

ΚΩΣΤΑΣ ΑΡΚΟΥΔΕΑΣ:
ΚΑΙ ΤΩΡΑ
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΡΓΑ
του Χρίστου Παπαγεωργίου

Η παρούσα επιστολική νουβέλα αποτέλεσε την πρώτη ύλη για το μυθιστόρημα του Κώστα Αρκουδέα Ο πειρατής, που κυκλοφόρησε το 2003. Όπως ο ίδιος ο συγγραφέας μάς πληροφορεί, κάθε κείμενο αποκτά την προσωπική του υφή, όπως και αν παρουσιάζεται και ίσως η νουβέλα που συζητάμε, απαλλαγμένη από οτιδήποτε περιττό, επιθυμεί διακαώς να κάνει τη δική της πορεία μέσα στον χρόνο. Γιατί είναι πράγματι δεδομένο πως συμπυκνώνοντας ένα λογοτεχνικό σώμα, το οποίο έχει διαστάσεις αρκετά εκτενείς, στην ουσία και έτσι κι αλλιώς, στη μία περίπτωση είναι ο σπόρος και στην άλλη...

Περισσότερα »

ΠΑΙΔΙΚΑ

ΡΙΚΑ Ζ. ΒΑΓΙΑΝΝΗ:
ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΒΑΡΕΤΟ…
ΝΑ ΒΑΡΙΕΣΑΙ!

της Ελένης Σαραντίτη

Ένα πανηγύρι είναι το βιβλίο αυτό· χρώματα κι αρώματα, ρυθμός και φαντασία και χιούμορ ανυπότακτο και απεριόριστο. Αλλά γιατί να περιοριστεί και να υποταχθεί ή να ελεγχθεί το χιούμορ; Υποτάσσεται το πνεύμα –υπό ομαλές και κανονικές συνθήκες, βέβαια–, οι αστραπές του νου χλομιάζουν ή εξαντλούνται; Μάλιστα, δεν είμαι σίγουρη ότι και σε συνθήκες βίας ή καταναγκασμού το χιούμορ εγκατέλειψε τον άνθρωπο. Σε τελική ανάλυση, ένα όπλο ψυχής είναι το χιούμορ· και σαν τέτοιο, όπλο ζωής.
Το χιούμορ που διαθέτει η Ρίκα Βαγιάννη, ανατρεπτικό, σπινθηροβόλο, καυστικό μα πάντοτε καλοπροαίρετο, πνευματώδες...

Περισσότερα »

ΑΠ' ΤΟ ΙΑΤΡΕΙΟ

Ο ΙΔΕΟΛΟΓΟΣ ΤΑΚΗΣ

του Dr. Πινόκιο

Ο Τάκης ήταν όμορφο παιδί, προικισμένο από τη φύση κι είχε ευγενικούς τρόπους, μια έμφυτη ευγένεια που προέρχεται πάντα και μόνο από καλά παιδικά χρόνια και σωστή ανατροφή. Κατέφτασε στο Δαφνί περιτριγυρισμένος από μια άλω επαναστάτη και μποέμ χαρακτήρα, αφού γρήγορα μάθαμε πως εγκατέλειψε την οικογενειακή Ψυχιατρική Κλινική σε κάποια πόλη της Θεσσαλίας, για να υπηρετήσει ως επιμελητής βήτα στο νεοσύστατο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Η απόρριψη του ρόλου του Κλινικάρχη, που του είχαν προετοιμάσει οι γονείς του ως ιδιοκτήτες μεγάλης Ψυχιατρικής Κλινικής, φάνταζε στα μάτια μας ως έμπρακτη απόδειξη της ιδεολογίας του Τάκη. Ήταν η εποχή, θα μου πείτε, και θα συμφωνήσω μαζί σας, «επαναστατική» και ο Τάκης δεν αποκλείεται να έκανε τη μεγαλοπρεπή χειρονομία του από μιμητισμό και...

Περισσότερα »

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΙΚΑ

ΑΡΧΑΙΑ

της Ιωάννας Καρατζαφέρη

Ναι, είμαι.
Η αρχαιότητά μου μετριέται με τις αναμνήσεις μου, αν μπορώ να μετρήσω σωστά τον χρόνο που τις παρήγαγε.
Την Ακρόπολη τη βλέπαμε από τον δρόμο καθώς πηγαίναμε σχολείο, από τα οικόπεδα που παίζαμε ή παρακολουθούσαμε αθλοπαιδιές, που αυτοσχεδίαζαν και οργάνωναν τα μεγαλύτερα παιδιά της γειτονιάς. Υπήρχαν και οπαδοί, αλλά δεν θυμάμαι αν ξέραμε τη λέξη και την έννοια της.
Κάποτε ο διευθυντής του Δημοτικού, στο προαύλιο την ώρα της προσευχής, ανήγγειλε ότι την άλλη μέρα θα πηγαίναμε στην Ακρόπολη. Το άλλο πρωί ξεκινήσαμε από το σχολείο, στην Καλλιθέα, με τα πόδια και σε συντεταγμένες τάξεις για την Ακρόπολη. Κοντά στο Κουκάκι μερικά παιδιά άρχισαν να κλαίνε ότι θα χαλάσουν τα παπούτσια τους ή θα τρυπήσουν οι σόλες...

Περισσότερα »

ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΟΤΕ ΕΝΤΕΛΩΣ ΣΚΟΤΕΙΝΟΣ

της Χριστίνας Οικονομίδου

Το ρολόι δίπλα του έδειχνε 6:15. Ο Βέρνερ άπλωσε το χέρι του και το 'κλεισε με την ίδια έκφραση δυσφορίας που είχε κάθε πρωί, τα τελευταία τριάντα πέντε χρόνια. Τις εργάσιμες μέρες μόνο, βέβαια, γιατί τα Σαββατοκύριακα δεν έβαζε ποτέ του ξυπνητήρι. Το παράξενο, ωστόσο, ήταν ότι ακόμα και τις αργίες ξυπνούσε την ίδια ώρα, 6:15 ακριβώς. Κι ενώ ακόμα νύσταζε και πάλι σηκωνόταν, ακολουθώντας μάλιστα το καθιερωμένο τελετουργικό: έβαζε τον καφέ να γίνεται στην καφετιέρα και τις φέτες του ψωμιού στη φρυγανιέρα. Μέχρι να πλύνει τα δόντια του και να ρίξει λίγο χλιαρό νερό στο πρόσωπό του, είχε καθορίσει, για μια ακόμα φορά, την έκβαση της ημέρας, ίσως και της ζωής του, σχεδόν ψυχαναγκαστικά. Μόνο η έκφραση της δυσαρέσκειας, αυτή μόνο έλειπε τις ημέρες της σχόλης...

Περισσότερα »

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΝΕΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ
ΑΠΟ 27 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ

του Νίκου Νικολαΐδη

Από 29 Νοεμβρίου έως 6 Δεκεμβρίου θα διεξαχθεί το 17ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους, οι προβολές του οποίου θα φιλοξενηθούν σε επτά ακόμη πόλεις της Πελοποννήσου και της Στερεάς Ελλάδας. Με τον εντυπωσιακό αριθμό των 678 ταινιών από 61 χώρες, οι οποίες διέπονται από τις αρχές της UNESCO και της UNISEF. Συνολικά 13 φιλμ μεγάλου μήκους, 18 μικρού και 19 κινουμένων σχεδίων θα διαγωνιστούν στις αντίστοιχες...

Περισσότερα »

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ

του Εμμανουήλ Μαυροµµάτη

Ένα σημαντικό ερώτημα που προέκυψε σε διεθνές πεδίο μετά τα χρόνια 1980 περίπου ήταν σχετικό με την αναθεώρηση, στις ανεπτυγμένες κυρίως χώρες της απόλυτης ως τότε πεποίθησης των θεωρητικών και των καλλιτεχνών, για την παγκοσμιότητα των ιστορικών μορφών της σύγχρονης τέχνης.
Το ερώτημα είναι θεωρητικό και κοινωνικό. Σε γενικές γραμμές θεωρήθηκε πως η σύγχρονη τέχνη (όπως εξελίχθηκε από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα στην Ευρώπη...

Περισσότερα »