Οι τελευταίες εικόνες της σύγχρονης ελληνικής Κύπρου, που μπαίνουν με τηλεοπτική ταχύτητα στο οπτικό μου πεδίο, δε μου θυμίζουν τους αντίστοιχους χώρους της Μεγαλονήσου που είχα επισκεφτεί πριν από κάποια χρόνια. Ταυτόχρονα ακούγονται οι λέξεις real estate, που αυθόρμητα το μεταφραστικό τμήμα του μυαλού μου τις ελληνοποιεί ως κτηματομεσιτικά, σιαμαία λέξη της ανάπτυξης σε αυτή την περίπτωση.

Οι πολυώροφες νεόδμητες οικοδομές υπονοούν, κατά κάποιον τρόπο, παράκτια περιοχή ή νησί που δεν μπορεί να επεκταθεί το έδαφός τους, επομένως ούτε της Κύπρου, και κυρίως καθόλου βορείως, για λόγους ιστορικούς που άλλαξαν τη σημαντικότητα της γεωπολιτικής της θέσης.

Η επανάληψη εικόνων και λόγων έφερε στο νου μου ένα ένθετο του περιοδικού στους κυριακάτικους New York Times που είχα διαβάσει πριν από χρόνια με τον τίτλο: Ανάπτυξη – αλλά ως πού, και αναφερόταν στο Σιάτλ της μεγαλύτερης παράκτιας βόρειας πόλης της πολιτείας της Ουάσιγκτον. Μια υπερσύγχρονη πόλη που έχει αναπτύξει, εκτός από τη βιομηχανία της, κατά το μεγαλύτερο ποσοστό τις νέες τεχνολογίες και τις υπηρεσίες.

Οι ουρανοξύστες ξεπερνάνε όλο και περισσότερο ο ένας τον άλλο σε ύψος, γίνονται οι ίδιοι πόλεις, οι ιδιοκτήτες ή οι ενοικιαστές δεν έχουν λόγο να βγουν έξω επειδή τα πάντα υπάρχουν εντός, καλύπτουν όλες τις ανάγκες τους, την καθημερινότητά τους, την ψυχαγωγία τους, τις αθλητικές τους επιδόσεις και τελικά όλες τους τις επιθυμίες και τάσεις. Ένας εσωτερικός χώρος αντίγραφο του εξωτερικού, όμως εντελώς συγκεντρωμένος. Επιπλέον μπορεί να ελεγχθεί σε ταχύτατο χρόνο, που, κατά τη γνώμη μου, θέτει και κάποιους περιορισμούς στην έννοια της ελευθερίας, με τις δεκάδες κάμερες ασφαλείας και τους «σεκιουριτάδες».

Ωστόσο, οι εικόνες τους, εσωτερικών ή εξωτερικών χώρων, απ’ όλες τις οπτικές γωνίες και με οποιοδήποτε φυσικό φως, της ημέρας ή της φωτισμένης νύχτας, είναι ελκυστικές και προκλητικές για τους κατοίκους του Σιάτλ και τους ταξιδιώτες.

Το ρεπορτάζ προκάλεσε διάφορες αντιδράσεις, σχόλια και προσεγγίσεις της ανάπτυξης και τα ελεύθερα όριά της, από τους Real Estate κύκλους, ακόμα και από αναγνώστες, που εμφανίστηκαν την επόμενη μέρα στις αντίστοιχες στήλες αλληλογραφίας της εφημερίδας.

Όλη αυτή η εις ύψος ανάπτυξη έκανε την οικοδομήσιμη γη ακριβότερη και το θέμα της θεωρίας land speculation –εκμετάλλευση (με σπέκουλα) γης– επανερχόταν με περισσότερα και ισχυρότερα επιχειρήματα, όμως οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες και τα μεγάλα κεφάλαια, πράσινα όπως το χρώμα του δολαρίου ή μαύρα ή κόκκινα ή κίτρινα, ανάλογα με την προέλευσή τους, παρέμεναν κυρίαρχοι και ανένδοτοι.

Η επικρατούσα αντίληψη της αστικής ζωής είναι εκείνη που προσφέρει, στον κάτοικο των μεγαλουπόλεων με τους ουρανοξύστες-πόλεις, πρόσβαση με τον ευκολότερο και συντομότερο τρόπο στα σύγχρονα μέσα διασκέδασης, ψυχαγωγίας, ευεξίας, ή όποια άλλη εφευρεμένη ανθρώπινη εκδήλωση και εφαρμογή. Όσο πιο προσιτά γίνονται αυτά τόσο ακριβαίνει η γη.

Ύστερα από μερικές εβδομάδες το ένθετο περιοδικό των New York Times δημοσίευε ένα άλλο εκτεταμένο ρεπορτάζ για την αυξανόμενη και εμφανή, σε διάφορες μορφές, εγκληματικότητα στην πολιτεία της Φλόριντα, και ιδιαίτερα στο Μαϊάμι, την οποία διάφοροι πολίτες ή αντιπρόσωποι επαγγελματικών κύκλων εργασιών απέδιδαν στον σωρευμένο ή και περιφερόμενο πλούτο, που συχνά γίνεται προκλητικός.

Στις φωτογραφίες που δημοσιεύονταν προς επαλήθευση της δημοσιογραφικής έρευνας οι άνθρωποι και τα όπλα, σχεδόν ταυτόσημα, κυκλοφορούσαν άνετα και ελεύθερα, ένας συνδυασμός παραγωγής πλούτου και ατομικής ευθύνης για τη διάσωσή του. Επιτίθεσαι ή αμύνεσαι κατά περίπτωση ή κατά βούληση.

Το ρεπορτάζ ξεσήκωσε θύελλα διαμαρτυριών των κατασκευαστών οικοδομών, των κτηματομεσιτών, που το θεώρησαν υπεύθυνο για την περαιτέρω πτώση των τιμών στις οικοδομές, αγοράς ή ενοικίου, των ξενοδόχων για την πληρότητα των επιχειρήσεών τους, των εμπόρων για τη μείωση της αγοραστικής κίνησης και των ανίσχυρων κατοίκων της γνωστής πόλης Μαϊάμι και των περιχώρων, που βίωναν και συνειδητοποιούσαν την αυξανόμενη εγκληματικότητα που ακολουθούσε την ανάπτυξη.

Γίνεται φανερό πως το Μανχάταν, όντας νησί, αντιμετωπίζει προβλήματα επέκτασης και επομένως ακριβότερης γης και οικοδομής, όμως σε αυτό βρίσκονται τα πιο φημισμένα μουσεία, το Μπρόντγουεϊ, και το παγκοσμίως γνωστό χρηματιστήριο στη Wall Street, και πολλά άλλα ελκυστικά σημεία, γνωστά και προβεβλημένα παντοιοτρόπως.

Στερείται των δυνατοτήτων του Σικάγου που μπορεί να επεκταθεί, εκτός από τη βόρεια πλευρά του, ενώ αποζημιώνεται από τη λίμνη Ίρι που κατά μήκος της το Real Estate είναι θεόρατο και το κέντρο της, το ονομαζόμενο Λουπ, προσφέρει εμπορικά κέντρα, θέατρα και μουσεία, προσομοιάζοντας με εκείνα της Νέας Υόρκης.

Οπότε, γιατί το ξάφνιασμα.

Οι αγορές ξέρουν.

Twitter