«Ζητείται το αυτονόητο» της Χρύσας Σπυροπούλου
Πολύ συχνά αναρωτιόμαστε γιατί η χώρα μας βρίσκεται σ' αυτήν τη δυσχερή κατάσταση. Το εύκολο είναι να αποδώσουμε τις ευθύνες στους άλλους και να υποδυθούμε ακόμα μία φορά τον ρόλο του θύματος. Φταίνε οι ξένοι, οι Γερμανοί, οι πολιτικοί μας αντίπαλοι... Και εμείς; Οι πολίτες, τα στελέχη της δημόσιας διοίκησης, αλλά και του ιδιωτικού τομέα, τι κάνουμε; Πώς νοικοκυρεύουμε, ο καθένας από τη θέση του, τον χώρο εργασίας μας, τα του οίκου μας; Για να πετύχουμε το μέγιστο πρέπει να ξεκινήσουμε από το ελάχιστο, που βρίσκεται στη συνεργασία, στη διάθεση να ακούσουμε καλοπροαίρετα τον άλλον, να μην υποσκάψουμε την προσπάθειά του επειδή αυτή δεν συμφωνεί ή μερικές φορές ξεπερνάει τη δική μας. Να ακολουθήσουμε τους κανόνες του κοινωνικού πολιτισμού, που σημαίνει ότι σεβόμαστε τον άλλο, ότι δεν ασκούμε ψυχολογικού τύπου επιθέσεις, δεν συμπεριφερόμαστε ως αντικοινωνικά όντα. Ή είμαστε; Τα τείχη που εγείρονται από εμάς τους ίδιους είναι πολλά. Μια τόσο μικρή χώρα και οι πολίτες της, ευτυχώς όχι όλοι, αλλά μεγάλο μέρος, δημιουργούν στεγανά και αντιπαραθέσεις βάσει κάποιων νοσηρών φαντασιώσεων περί του απολύτου σωστού, το οποίο κατέχουν ορισμένοι. Και αν αυτοί αγκιστρωθούν και καλυφθούν πίσω από θέσεις εξουσίας, γιατί δεν μπορούν να διαχειριστούν τη μέθη τους από αυτήν, τότε οι όποιοι αρμοί στις μικρές, και σιγά σιγά και στις μεγαλύτερες κοινότητες, διαλύονται. Μας ενοχλεί πότε αυτός που έχει αστική αγωγή πότε ο επαρχιώτης. Θα βρούμε κάτι, ακόμα και το πιο απίθανο, ακόμα και εκείνο που φαίνεται γελοίο και θα μας εκθέσει, αλλά θα το χρησιμοποιήσουμε ως όπλο γιατί είναι το μέσον για τις καθημερινές ανούσιες μάχες που δίνουμε. Τόσος χρόνος χαμένος, τόσα λόγια χωρίς νόημα! Και η ζωή συνεχίζεται, χωρίς κανείς να μας κρίνει, χωρίς να κρίνεται το έργο που στηρίζεται στα μεγάλα λόγια και στους τύπους.
Τα αρνητικά συναισθήματα δεν επιτρέπουν να προχωρήσουμε δημιουργικά. Μας κρατάνε πίσω, είμαστε δέσμιοι των αδυναμιών μας. Περιμένει κανείς, άλλωστε, από τον ικανό ηγέτη να δημιουργεί κλίμα ευχάριστο και παραγωγικές συνθήκες, να διαμορφώνει υγιείς σχέσεις, να έχει προτάσεις και να αξιοποιεί τους συνεργάτες του σύμφωνα με τα προσόντα και τις ικανότητές τους. Αν δεν «μετρηθούν» οι ικανότητες των στελεχών, αν δεν αξιολογηθούν, δεν εκπαιδευτούν, έστω και στοιχειωδώς, πώς περιμένουμε να αλλάξουνε τα δεδομένα στον ιδιωτικό, αλλά ακόμα περισσότερο στον δημόσιο χώρο;
Ναι, ακόμα μιλάμε για τα αυτονόητα: την αποδοχή του άλλου, την ευγένεια στις σχέσεις, τη συνεργασία, την ενότητα. Είναι τόσο απλό να ακούσουμε τον άλλο, να μην επιτρέψουμε να παίξουμε το σπασμένο τηλέφωνο. Εντέλει, όμως, γίνεται τόσο δύσκολο να εφαρμόσουμε στην καθημερινότητά μας εκείνες τις αρχές που θα μας οδηγήσουν στο κοινό καλό, στη συλλογική ευτυχία. Εφόσον μάθαμε στο σπίτι, στο σχολείο ότι η απρέπεια δεν ενοχλεί, ότι έξυπνος είναι αυτός που ξέρει να επιτίθεται φραστικά και σωματικά στον άλλο.
Επιτέλους, μπορεί τα οικονομικά κάποια στιγμή να διορθωθούν, πότε όμως η κοινωνία μας θα αποκτήσει κανόνες για να συνεννοούνται οι πολίτες της καλύτερα; Πότε η εκπαίδευση θα αποκτήσει οργάνωση για να προοδεύσει η κοινωνία;
