«Πολλοί από τους κατοίκους της παραθαλάσσιας κωμόπολης Χ. είπαν ότι η αρχή του κακού έγινε με την άφιξη της Γυναίκας». Η φράση αυτή σχηματίστηκε σχεδόν αυτόκλητα στο μυαλό μου ένα μεσημέρι (Σεπτέμβριος 2010), καθώς ανέβαινα τις στροφές ενός ορεινού χωριού. Θα αποτελούσε την εναρκτήρια πρόταση της νουβέλας Η αρχή του κακού, που κυκλοφόρησε δύο χρόνια μετά.

Από εκείνη τη μέρα και μέχρι να ολοκληρωθεί το βιβλίο, υπήρξαν και μήνες όπου δεν έγραφα καθόλου. Κάθε φορά που επέστρεφα στο ήδη γραμμένο κείμενο, το αντιμετώπιζα –και αναμενόμενα– ως κάτι ξένο, κάτι που μεταφορικά είχα αφήσει να κρυώσει. Η μεγαλύτερη δυσκολία δεν ήταν να το οικειοποιηθώ ξανά, όσο να το κάνω εκ νέου ενδιαφέρον για μένα. Το πρόβλημα δεν εστιαζόταν τόσο στην ιστορία (βλ. πλοκή) την οποία μέσες-άκρες γνώριζα, παρόλο που υπήρχαν σοβαρές ελλείψεις ως προς τα κίνητρα και τον ρόλο κάποιων ηρώων ή την τελική έκβαση. Το θέμα που κάθε φορά αντιμετώπιζα είχε να κάνει με το πώς θα αφηγηθώ την ιστορία αυτής της Γυναίκας, η οποία εμφανίζεται ξαφνικά σε ένα μικρό τόπο αναστατώνοντας τα πάντα. Οι δοκιμές και οι πειραματισμοί κράτησαν αρκετά. Τριτοπρόσωπη ή πρωτοπρόσωπη αφήγηση; Μήπως, με κάποιον τρόπο, ένας συνδυασμός και των δύο; Κι όταν τελικά υπερίσχυσε για διάφορους λόγους η τριτοπρόσωπη, τότε και πάλι το ζήτημα ήταν πώς θα διατυπωνόταν αυτός ο λόγος. Ποιο ύφος και κατ’ επέκταση ποιες λέξεις ήταν κατάλληλα; Καταλάβαινα ότι αν δεν έλυνα αυτό το καίριο, για μένα, δίλημμα τότε δεν θα μπορούσα να συνεχίσω, να συνδέσω και να εμπλουτίσω κάποιες ήδη γραμμένες σκηνές.

Αυτά τα διαστήματα αεργίας μού πρόσφεραν μια πιο αποστασιοποιημένη ματιά στο κείμενο. Η πυκνότητα και το δωρικό ύφος υπήρξαν το ζητούμενό μου. Την ίδια στιγμή, και ίσως πρώτη φορά τόσο έντονα για τη γενιά μου, τα όσα συνέβαιναν σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο επηρέαζαν άμεσα τον τόπο μου. Μια πτυχή της σύγχρονης Ιστορίας μάς άγγιζε στην πλάτη χωρίς να αφήνει περιθώρια για ψευδαισθήσεις. Αυτή η πραγματικότητα θα έβρισκε συγκαλυμμένες αντιστοιχίες στη μυθοπλασία. Σαν χειρουργός μπροστά σε κρίσιμη επέμβαση, αφαίρεσα οτιδήποτε έκρινα περιττό. Οι αποφάσεις που κλήθηκα να πάρω, οι ανατροπές και τα διλήμματα, το τέλος με τα διάφορα ηθικά και αναγνωστικά ζητήματα, καθώς και μια εσωτερική φωνή που άλλοτε μου έλεγε να τελειώνω κι άλλοτε να μη βιάζομαι, έκαναν τη συγγραφή αυτής της νουβέλας ένα εργαστήρι εκμάθησης μ’ εμένα στον διπλό ρόλο του μαθητή και του δασκάλου. Τίποτε δεν έγινε εύκολα, όμως και τίποτε δεν συνέβη ερήμην μου. Και όλα έγιναν αργά καθώς «όλα γίνονται σιγά σιγά στην επαρχία», όπως γράφει κάπου ο Σταντάλ.

Η αρχή του κακού
Μαρία Φακίνου
Καστανιώτη
147 σελ.
Τιμή € 9,59

Twitter