Εκείνο που είναι σημαντικό και ταυτόχρονα ιδιαίτερα γοητευτικό στη λογοτεχνία είναι ότι τίποτα δεν μπορεί να έχει μια προδιαγεγραμμένη πορεία, αλλά όλα εξελίσσονται κατά την περίοδο της συγγραφής και ο συγγραφέας παρακολουθεί τους ήρωες να αυτονομούνται σταδιακά και να διεκδικούν τη συμμετοχή τους στην εξέλιξη της πλοκής. Οποιαδήποτε συγγραφική πρόθεση, αν υπήρχε, ακυρώνεται κι αυτό είναι ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό που έχει η λογοτεχνία. Να μπορεί να κάνει τους αναγνώστες αλλά και τους συγγραφείς να αμφιβάλλουν για όλα και να επανεκτιμούν την πραγματικότητα.

Έτσι κι εγώ, λοιπόν, μπήκα στην περιπέτεια που λέγεται Ουίσκι μπλε, που μόλις κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Ψυχογιός, χωρίς να γνωρίζω τον τελικό μου προορισμό αλλά με μια βαθιά συναίσθηση πως το βιβλίο αυτό θα γινόταν για μένα η αφετηρία μιας αναζήτησης για τον Έλληνα και τον αγώνα του για επιβίωση, όπως προσδιορίστηκε από τη γεωγραφική του θέση δίπλα στη θάλασσα, μια θέση που από την αρχαιότητα έως σήμερα δεν όρισε μόνο την ταυτότητά του, αλλά και τη μοίρα του.

Κι επειδή τόσο η θάλασσα όσο και η ελληνική ναυτοσύνη υπήρξαν από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας το όχημα του ελληνισμού με το οποίο έφτασε παντού και είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένες με την ψυχή του Έλληνα, πολύ γρήγορα κατάλαβα ότι θα έγραφα ένα βιβλίο για τη θαλασσινή μοίρα του λαού μας που, σε συνδυασμό με τη μεταναστευτική του ιδιότητα, έγιναν τα στοιχεία εκείνα που καθόρισαν, σε μεγάλο βαθμό, το ελληνικό πεπρωμένο μέσα στον 20ό αιώνα.

Ο Πειραιάς της δεκαετίας του ’60 με τα πορνεία και τους πρόσφυγες, τα μεταπολεμικά μισογκρεμισμένα κτίρια και τους άστεγους, αλλά κυρίως με το λιμάνι του γίνεται το απαραίτητο σκηνικό του βιβλίου, μέσα στο οποίο κινούνται οι δευτερεύοντες ήρωες και οδηγούν την πλοκή στην κάθαρση.

Ακολουθώντας τις διαδρομές μιας οικογένειας που περιπλανιέται από το Πορτ Σάιντ ως τη Σαντορίνη και τον Πειραιά των πρώτων μεταπολεμικών χρόνων, και από τα ανθρακωρυχεία του Βελγίου στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, ξεκίνησα να γράφω το Ουίσκι μπλε. Ο Μιχάλης, ο κεντρικός χαρακτήρας του βιβλίου, μετακινείται στους τόπους, γνωρίζει τις αγωνίες τους, πάσχει με τη δική τους μοίρα. Το πάθος της θαλασσινής περιπέτειας τον οδηγεί στα ανθρακωρυχεία του Βελγίου, εκεί όπου το μυθιστόρημα θα σταθεί και με σεβασμό στην ιστορική αλήθεια θα γίνει η αφορμή να δούμε το τραγικό δυστύχημα στα ανθρακωρυχεία της Μαρσινέλ το 1956, που στοίχισε τη ζωή σε 266 ανθρώπους, ανάμεσα στους οποίους και 6 Έλληνες. Η μοναξιά, ο κοινωνικός ρατσισμός, η αγωνία της επιβίωσης θα γίνουν ένας ακόμη κύκλος ζωής για τον Μιχάλη, που θα κλείσει όταν εκείνος πάρει την απόφασή του να επαναπατριστεί. Από το Βέλγιο στον Πειραιά και από εκεί στη Νέα Υόρκη, ο Μιχάλης θα αναζητήσει το πεπρωμένο του πριν αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στη θάλασσα και τελικά περάσει την υπόλοιπη ζωή του στα λιμάνια του κόσμου, συνοδοιπορώντας με παράξενους συντρόφους και αναζητώντας μια καλύτερη μοίρα σε έναν κόσμο που προσπαθεί να ανασυσταθεί κατά τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια. Ο Πειραιάς της δεκαετίας του '60 με τα πορνεία και τους πρόσφυγες, τα μεταπολεμικά μισογκρεμισμένα κτίρια και τους άστεγους, αλλά κυρίως με το λιμάνι του γίνεται το απαραίτητο σκηνικό του βιβλίου, μέσα στο οποίο κινούνται οι δευτερεύοντες ήρωες και οδηγούν την πλοκή στην κάθαρση.

Το Ουίσκι μπλε θα μπορούσε να είναι απλώς το οδοιπορικό αυτής της περιπλάνησης. Πρόκειται όμως για μια καταγραφή του αγώνα για επιβίωση αυτών των απλών ανθρώπων, που η μοίρα τούς όρισε να ζήσουν σε πολύ δύσκολα χρόνια και να αναζητούν εναγωνίως την Ιθάκη τους, περνώντας μέσα από Λαιστρυγόνες και Κύκλωπες.

Ουίσκι μπλε
Τέσυ Μπάιλα
Ψυχογιός
496 σελ.
Τιμή € 17,70

Twitter