fbpx
«“Madama Butterfly” του Giacomo Puccini» της Μαρίας Κοτοπούλη

«“Madama Butterfly” του Giacomo Puccini» της Μαρίας Κοτοπούλη

Γιαπωνέζικη τραγωδία σε δύο πράξεις είναι η κοσμαγάπητη όπερα Madama Butterfly του Giacomo Puccini (1858-1924) με την οποία έγινε η επίσημη έναρξη του Φεστιβάλ Αθηνών από την Εθνική Λυρική Σκηνή στις 31-5-2017, στο Θέατρο Ηρώδου του Αττικού, υπό την μπαγκέτα του αρχιμουσικού Λουκά Καρυτινού. Την λαμπερή, εναρκτήρια παράσταση του Φεστιβάλ Αθηνών επιβράβευσε το πολυπληθές κοινό με το θερμό του χειροκρότημα.

Το ερέθισμα για να γραφτεί η όπερα ήταν η παράσταση του θεατρικού μονόπρακτου Madame Butterfly, του Αμερικανού συγγραφέα David Belasco (1853-1931), που παρακολούθησε ο Puccini στο Λονδίνο. Επέλεξε τους Giuseppe Giacosa και Luigi Illica για να γράψουν το λιμπρέτο, το οποίο βασίζεται στο ομώνυμο έργο του John Luther Long (1861-1927) και έχει δάνεια από το μυθιστόρημα Madama Chrysanthème, του Pierre Loti (1850-1923).

Η δημοφιλέστατη, σήμερα, όπερα του Puccini, που διαδραματίζεται στο Ναγκασάκι, πασίγνωστη πόλη από τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, δεν ευτύχησε στην πρώτη παρουσίασή της στη Σκάλα του Μιλάνου τον Φεβρουάριο του 1904, τόσο, που ο συνθέτης, πληγωμένος από την αποτυχία, αποζημίωσε το θέατρο με 20.000 λίρες και απέσυρε το έργο του.

«“Madama Butterfly” του Giacomo Puccini» της Μαρίας Κοτοπούλη

Η σύγκρουση δύο πολιτισμών, με διαφορετική φιλοσοφική θεώρηση, είναι εντυπωσιακή στην όπερα του Puccini. Ο ιαπωνικός από τη μια, με την πλούσια παράδοση, και ο υλιστικός του Νέου Κόσμου από την άλλη. Μια δεκαπεντάχρονη Γιαπωνέζα, γαλουχημένη με τα ιδανικά της φυλής της για τις ανθρώπινες σχέσεις και γενικότερα τη ζωή και με μοναδική προίκα ένα ξίφος, όπλο υπεράσπισης αρχών και αξιών, δώρο του αυτοκράτορα στον πατέρα της, έρχεται σε γάμου κοινωνία με τον υποπλοίαρχο του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ Πίνκερτον. Ιερός γάμος για την ίδια, παρωδία για τον ισχυρό Αμερικανό, ο οποίος πιστεύει ότι μπορεί να αγοράζει ακόμα και ανθρώπους προκειμένου να ικανοποιήσει τα ένστικτά του. Και όπως ο συλλέκτης εντόμων καρφώνει ζωντανή μια πεταλούδα προκειμένου να εμπλουτίσει τη συλλογή του, έτσι κι εκείνος. Αλαζονικός και κατακτητικός, χωρίς καμιά ηθική ή συναισθηματική αναστολή, θα την εγκαταλείψει για να νυμφευθεί μία από τις ίδιες αντιλήψεις εμφορούμενη ομοεθνή του. Τραγικές είναι οι συνέπειες για την ηρωίδα, σύμβολο αφοσίωσης, πίστης, καρτερίας και αιώνιας αγάπης, καθώς για τον έρωτά της έχει απαρνηθεί ακόμα και τους θεούς των προγόνων της, με σκληρό τίμημα την εγκατάλειψη εκ μέρους φίλων και οικείων της. Μόνον η Σουτζούκι, η πιστή βοηθός της, της συμπαραστέκεται, μοιραζόμενη την ψυχική της οδύνη. Στο πλευρό της επίσης θα σταθεί ο πρόξενος των ΗΠΑ στο ΝαγκασάκιΣάρπλες, ο οποίος σε αντίθεση με τον αμοραλιστή Υποπλοίαρχο ομοεθνή του, διαθέτοντας ευγένεια και ήθος προσπαθεί να βοηθήσει την τραγική ηρωίδα.

Έχουν περάσει τρία ολόκληρα χρόνια από τότε που ο αξιωματούχος των ΗΠΑ εγκατέλειψε την οικογενειακή εστία και γύρισε στην πατρίδα του. Και να που επιστρέφει, χωρίς αιδώ, στο Ναγκασάκι με την ωραία σύζυγό του. Τότε μαθαίνει ότι έχει έναν γιο, καρπό των ερώτων του με τη δεκαπεντάχρονη Τσο-Τσο-Σαν και απαιτεί να τον πάρει. Εδώ αναδεικνύεται το μεγαλείο της ηρωίδας που από παιδούλα μεταμορφώνεται σε γυναίκα. Θυσιάζει τα πάντα για το παιδί της και τον αγαπημένο της. Το μόνο που ζητά είναι να παραδώσει η ίδια τον γιο της στον πατέρα του. Θα τον βγάλει, όμως, και από αυτή τη δύσκολη, γι’ αυτόν, θέση – να την αντικρίσει. Ύστερα από έναν σπαρακτικό αποχαιρετισμό με το παιδί της, και πριν ο αγαπημένος της φτάσει, θα αυτοκτονήσει με το ξίφος του πατέρα της, που φύλαγε στα τιμαλφή της.

«“Madama Butterfly” του Giacomo Puccini» της Μαρίας Κοτοπούλη

Η εμπνευσμένη σκηνοθεσία του Αργεντινού δημιουργού Hugo de Ana, το 2013, επανελήφθη και φέτος και θαυμάσαμε ακόμα μια φορά πόσο έξυπνα αξιοποίησε τον ευαίσθητο και στενό χώρο του λογείου, στήνοντας ένα λιτό, λειτουργικό σκηνικό, αντιπροσωπευτικό της κουλτούρας των Ιαπώνων. Να εξάρουμε τον σχεδιασμό των κοστουμιών του και την πιστότητα στην παράδοση, καθώς και την αμφίεση των άγρυπνων φρουρών που επόπτευαν τα δρώμενα, παρμένη από πίνακα του μεγάλου ζωγράφου και χαράκτη της Ιαπωνίας Hokusai (1760 -1849), ο οποίος απεικόνισε τους θρυλικούς, μαυροφορεμένους πολεμιστές της νύχτας Νίντζα, τους εκ διαμέτρου αντίθετους των ευγενών Σαμουράι. Με τους φωτισμούς του Vinicio Cheli, έπλασε μια ατμόσφαιρα υποβλητική, ενισχυμένη από βιντεοπροβολές. Λουλούδια, χρώματα, ιδεογράμματα και τα περίφημα θαλασσινά τοπία, τα βγαλμένα από πίνακα του Hokusai, έφεραν με τον εκπληκτικό κυματισμό τους τη μαγεία της Άπω Ανατολής.

Η ιεροτελεστία της εισόδου στη σκηνή της Ρουμάνας υψιφώνου Cellia Costea (Τσο-Τσο-Σαν), με τη συνοδεία της, ήταν σαφής αναφορά στο πνεύμα ενός αρχαίου πολιτισμού. Ο τρόπος που απέδωσε τον λυρισμό και τη δραματικότητα της ηρωίδας έκανε να περάσει απαρατήρητη η απουσία της νεανικής χάρης, καθώς η ικανότητα της καλλιτέχνιδας καθήλωσε το ακροατήριο με το ύψος της τέχνης της. Και πώς να ξεχάσει κανείς τα παλλόμενα, σαν σπασμένα φτερά πεταλούδας, χέρια της, τη στιγμή του θανάτου. Ο Ιταλός τενόρος Stefano Secco (Πίνκερτον) έπλασε άνετα τον χαρακτήρα του υπερόπτη, αμοραλιστή εραστή. Ο θαυμάσιος βαρύτονος Διονύσιος Σούρμπης (Πρόξενος των ΗΠΑ) ξεχώρισε, αναδεικνύοντας με την ωραία φωνή και παρουσία του την ευγένεια και το ήθος του Προξένου. Εξαιρετική η Μολδαβή μεσόφωνος Elena Cassian (Σουτζούκι). Εύστροφος και ευλύγιστος, απέδωσε έξυπνα τον αεικίνητο Προξενητή Γκόρο ο Χρήστος Κεχρής. Οι εκλεκτοί μονωδοί Ελένη Βουδουράκη, Χαράλαμπος Βελισσάριος, Δημήτρης Κασιούμης, Χρήστος Λάζος, Γιάννης Σελητσανιώτης, Σωτήρης Κολυδάς και Αμαλία Αυλωνίτη στήριξαν δυναμικά την όλη παράσταση με τους μικρότερους ρόλους τους.

Ο αρχιμουσικός Λουκάς Καρυτινός διηύθυνε με πάθος την όπερα του Puccini Madama Butterfly και ανέδειξε με την ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής τη δραματική πλοκή του έργου, τη μουσική μελωδία με τις ξεχωριστές άριες και τα χορωδιακά και συνεπήρε το κοινό, δημιουργώντας αισθήματα βαθιάς συγκίνησης.


 

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Διεύθυνση

Πτολεμαίων 4
(Πλατεία Προσκόπων)
11635 Αθήνα,
Τηλ.-fax: 210.7212307
info@diastixo.gr
ISSN: 2585-2485

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Εγγραφείτε τώρα στο newsletter μας και μάθετε πρώτοι. τα τελευταία νέα για το βιβλίο και για τις τέχνες.

Με την επίσκεψη στο site μας, αποδέχεστε τη χρήση Cookies από το diastixo.gr, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών που σας παρέχουμε.