Η ΩΡΑΙΑ ΚΟΙΜΩΜΕΝΗ ΣΤΟ ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ
της Έλενας Χουζούρη
Όταν ο Νουρέγιεφ αυτομόλησε στη Δύση, το πρώτο μπαλέτο το οποίο χόρεψε ήταν Η ωραία κοιμωμένη. Είχε παρουσιάσει μάλιστα πρώτη φορά τη δική του εκδοχή στη Σκάλα του Μιλάνου το 1966 με τη Μαργκότ Φοντέιν στον ομώνυμο ρόλο. Εκδοχή που συγγένευε περισσότερο με την αυτοκρατορική παράδοση του Μαριίνσκι παρά με τη σοβιετική του Κίροφ. Η Ουλάνοβα, η μεγάλη Ρωσίδα χορεύτρια, αποφάσισε να ασχοληθεί επαγγελματικά με το μπαλέτο όταν είδε την παράσταση της Ωραίας κοιμωμένης. Αναμφισβήτητα, Η ωραία κοιμωμένη είναι ένα από τα κλασικά αριστουργήματα της μπαλετικής τέχνης. Όπως έχει γράψει ο μουσικοκριτικός Ανδρέας Ρικάκης: «Η ωραία κοιμωμένη είναι το έργο που αποτελεί την πεμπτουσία του κλασικού μπαλέτου, την αποκορύφωσή του, και ίσως το στόχο κάθε χορευτικού συγκροτήματος που θέλει να αναγνωριστεί θεματοφύλακας του κλασικού ρεπερτορίου».
H ωραία κοιμωμένη είναι δημιούργημα της συνεργασίας του Τσαϊκόφσκι, που υπογράφει τη μουσική, και του Μαριούς Πετιπά, που υπογράφει τις χορογραφίες. Το μπαλέτο έκανε πρεμιέρα στις 16 Ιανουαρίου 1890, στο περίφημο θέατρο της Αγίας Πετρούπολης, το Μαριίνσκι, ενώπιον του Τσάρου, ο οποίος δήλωσε απλώς ευχαριστημένος και πλήγωσε τον ευαίσθητο Τσαϊκόφσκι. Έξι χρόνια αργότερα, το 1896, το μπαλέτο ανεβαίνει στη Σκάλα του Μιλάνου. Ωστόσο, όπως επίσης αναφέρει ο Ανδρέας Ρικάκης, η επιβίωση και η εξαιρετική φήμη της Ωραίας κοιμωμένης του μπαλέτου στα θέατρα της Δύσης οφείλεται στον Ντιαγκίλεφ και τα Ρωσικά Μπαλέτα του, που παρουσίασαν το έργο στο Λονδίνο το 1921 με τον τίτλο Η κοιμισμένη πριγκίπισσα. Από κει και πέρα θα ακολουθήσουν αρκετές αναβιώσεις της πρωταρχικής εκδοχής που θα γνωρίσουν μεγάλη επιτυχία, τους δε ρόλους θα χορέψουν τα μεγαλύτερα ονόματα της μπαλετικής τέχνης.
Το μπαλέτο βασίζεται στο ομότιτλο παραμύθι του Σαρλ Περό και με λίγα λόγια η υπόθεσή του είναι η εξής: Ο Βασιλιάς και η Βασίλισσα καλούν για νονές της κόρης τους όλες τις νεράιδες και τις μάγισσες, ξεχνούν όμως την κακιά μάγισσα Καραμπός, η οποία έρχεται ακάλεστη στα βαφτίσια της πριγκίπισσας Αυγής και θυμωμένη την καταριέται να πεθάνει πριν ενηλικιωθεί τρυπώντας το δάχτυλό της μ’ ένα αδράχτι. Δυστυχώς η κατάρα πραγματοποιείται όταν η Πριγκιποπούλα γιορτάζει τα 16 της χρόνια. Όμως η καλή νεράιδα Πασχαλιά επεμβαίνει, κοιμίζει και όλους τους άλλους που παρίστανται στα γενέθλια της Αυγής λέγοντας ότι ένα πριγκιπόπουλο θα έρθει και θα δώσει το φιλί της ζωής στην ωραία κοιμωμένη, και όλοι θα ξυπνήσουν. Εκατό χρόνια θα κοιμούνται η Πριγκίπισσα και οι άλλοι γύρω της, όταν θα εμφανιστεί ο Πρίγκιπας Ντεζιρέ, θα δώσει το φιλί της ζωής και όλα θα γίνουν όπως πριν. Φυσικά, θα επακολουθήσουν οι ευτυχισμένοι γάμοι του Πρίγκιπα και της ωραίας, «ξυπνημένης» πια, Πριγκίπισσας.
Η ωραία κοιμωμένη αποτελεί φέτος τον κεντρικό κορμό των χριστουγεννιάτικων εκδηλώσεων του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Με τη συμμετοχή μάλιστα κορυφαίων σολίστ από το Μπαλέτο του Κρεμλίνου, του Θεάτρου Μαριίνσκι, του Κρατικού Θεάτρου του Βερολίνου, του Μπολσόι, της Όπερας του Παρισιού, του Μπαλέτου του Τόκιο και του Εθνικού Μπαλέτου της Αγγλίας. Κυριολεκτικά ένα μπουκέτο από ό,τι καλύτερο συναντά κανείς σήμερα στις διεθνώς αναγνωρισμένες αίθουσες χορού και μουσικής. Να θυμίσω πάλι, η μουσική είναι του Τσαϊκόφσκι, οι χορογραφίες του Πετιπά, το λιμπρέτο των Ιβάν Φσεβολόζκι και Μαριούς Πετιπά, οι χορογραφικές παρεμβάσεις του Αντρέι Πετρόφ, τα σκηνικά του Στανισλάβ Μπενέντικτοφ και τα κοστούμια της Όλγας Πολιάνσκαγια. Με το Corps de Ballet του Μπαλέτου του Κρεμλίνου. Η πρεμιέρα δίνεται στις 14 Δεκεμβρίου και η παράσταση επαναλαμβάνεται –με τους σολίστ να εναλλάσσονται στους πρωταγωνιστικούς ρόλους– στις 16, 19, 23, 25 και 30 Δεκεμβρίου.
Αλλά αν Η ωραία κοιμωμένη είναι για μεγάλους και παιδιά, η μαγική μουσική από τις ταινίες του Ντίσνεϊ είναι για παιδιά και μεγάλους που νιώθουν έτοιμοι να επιστρέψουν στην παιδική τους ηλικία, έστω και μια βραδιά. Disney Concert ονομάζεται η παρουσίαση μουσικά των αγαπημένων έργων του Ντίσνεϊ, όπως Ταρζάν, Η μικρή γοργόνα, Αλαντίν, Η Ωραία και το Τέρας και άλλα. Με την Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ και μουσική διεύθυνση των Νίκου Τσούχλου και Ιωακείμ Μπαλτσαβιά. Οι συναυλίες δίνονται στις 19, 21, 22, 28 και 29 Δεκεμβρίου.
Για τα παιδιά όμως υπάρχει και η μουσικοθεατρική παράσταση Το νησί των θησαυρών, που βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Ρόμπερτ Λιούις Στίβενσον. Για την παράσταση που σκηνοθετεί ο Θωμάς Μοσχόπουλος ετοιμάστηκε ο νέος εκθεσιακός χώρος του Μεγάρου, έτσι ώστε να μετατραπεί σε κατάστρωμα πλοίου και όλοι μαζί, ηθοποιοί και θεατές, να σαλπάρουν για το… Νησί των Θησαυρών. Η παράσταση προβλέπεται μαγική για τα παιδιά και τους συνοδούς τους, αφού θα επιδοθούν σ’ ένα συναρπαστικό κυνήγι θησαυρού μέσα από θαλασσινά καπηλειά, φοινικόδεντρα, τροπικά νησιά και φρούρια. Αυθεντικοί πειρατικοί και ναυτικοί σκοποί θα τους συνοδεύουν, καθώς οι ηθοποιοί παίζουν και μουσική επί σκηνής. Στον πρωταγωνιστικό ρόλο του Τζιμ Χόκινς θα δούμε τον Θάνο Τοκάκη, στους άλλους ρόλους, τους Αργύρη Ξάφη, Σωκράτη Πατσίκα, Άννα Καλαϊτζίδου, Γιώργο Παπαγεωργίου, Γιάννη Κλίνη και άλλους. Η σκηνοθεσία είναι του Θωμά Μοσχόπουλου, τα σκηνικά της Λιλής Πεζανού, τα κοστούμια της Κλερ Μπένσγουελ και η ενορχήστρωση των μουσικών κομματιών του Κορνήλιου Σελαμσή. Η παράσταση ανεβαίνει στις 16 Δεκεμβρίου, επαναλαμβάνεται στις 22 και 23 και στη συνέχεια θα παίζεται μέχρι τον Απρίλιο. Οι παραστάσεις είναι απογευματινές για το κοινό και πρωινές για τα σχολεία.
Περισσότερες πληροφορίες: Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, τηλ.: 2107282333.
