«Γνωριμία με τη Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών και το Κουαρτέτο Εγχόρδων» της Μαρίας Κοτοπούλη
Το εξαίρετο Κουαρτέτο Εγχόρδων της Ορχήστρας Αθηνών «Φιλαρμόνια», αποτελούμενο από τους Κωνσταντίνο Παναγιωτίδη (1ο βιολί), Ντίνο Μουραντά (2ο βιολί), Ιωάννη Στρατάκη (βιόλα) και Γεωργία Κύπρου (βιολοντσέλο), προηγήθηκε της συνέντευξης Τύπου στην αίθουσα της Μουσικής Βιβλιοθήκης «Λίλιαν Βουδούρη» του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών στις 8/11/16. Το Κουαρτέτο ερμήνευσε θαυμάσια τη Δωδεκανησιακή Σουίτα του Γιάννη Κωνσταντινίδη και συγκίνησε βαθιά, προϊδεάζοντας για την υψηλή ποιότητα της νεοσύστατης Ορχήστρας.
Άκρως ενδιαφέρουσα ήταν και η συνέντευξη που ακολούθησε. Προλόγισε ο Μηνάς Βιντιάδης, σύμβουλος επικοινωνίας της νεοσύστατης ορχήστρας και ανέφερε ότι στόχος της είναι να κάνει γνωστό στην Ελλάδα και στο εξωτερικό τον κρυμμένο θησαυρό της νεοελληνικής έντεχνης μουσικής δημιουργίας. Μετά το χαιρετισμό της διευθύντριας της Βιβλιοθήκης «Λίλιαν Βουδούρη» Στεφανίας Μεράκου, και του Θεόδωρου Αντωνίου, ο πρόεδρος της «Φιλαρμόνια» Νίκος Μαλιάρας, εστιάζοντας στον έναν από τους λόγους που οδήγησαν στη σύσταση της συμφωνικής αυτής ορχήστρας, εξέφρασε την έντονη πικρία του για το γεγονός ότι αξιόλογοι Έλληνες συνθέτες της έντεχνης μουσικής δημιουργίας πέρασαν απαρατήρητοι για δύο ολόκληρους αιώνες και εξακολουθούν να παραμένουν στην αφάνεια. Έφερε, δε, ως τρανταχτό παράδειγμα τον Νικόλαο Μάντζαρο, ο οποίος, νεαρός ακόμα, το 1816, συνέθεσε τη μελοδραματική σκηνή Don Crepuscolo.
Διακόσια χρόνια, λοιπόν, συνεχούς μουσικής παραγωγής, άγνωστης ακόμα και στον τόπο που τη γέννησε. Ένας από τους λόγους που περιέπεσε σε αφάνεια η μουσική αυτή παραγωγή, εξήγησε ο καθηγητής και αρχιμουσικός, ήταν η έλλειψη επιστημονικής μελέτης και μουσικού αρχείου. Η ίδρυση όμως Τμημάτων Μουσικολογίας στα Πανεπιστήμια Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Κέρκυρας, εκτός από το μεγάλο κενό σπουδών που ήρθε να καλύψει, συνετέλεσε και στο να προχωρήσει η έρευνα, που οφείλεται σε πολλές διδακτορικές διατριβές, μουσικές εκδόσεις και συνέδρια. Σημαντικότατη επίσης είναι η προσφορά της βιβλιοθήκης «Λίλιαν Βουδούρη», με το πλούσιο αρχειακό υλικό το οποίο διαρκώς εμπλουτίζεται. Όλο αυτό το πολύτιμο υλικό φιλοδοξεί να ανασύρει από τη λήθη και να το αναδείξει η νεοπαγής ορχήστρα. Παράλληλα, όμως, επιθυμεί να προσθέσει νέους φιλόμουσους στους ήδη υπάρχοντες, δημιουργώντας έναν νέο κύκλο φίλων της μουσικής, χωρίς αντιπαλότητες ή ανταγωνισμούς με τους παλαιούς φορείς.
Η έδρα της ορχήστρας θα είναι στον Χώρο Τέχνης και Πολιτισμού «Άρτεμις» στον Άλιμο. Συναυλίες όμως θα πραγματοποιεί η ορχήστρα στην Αθήνα, στην περιφέρεια και στο εξωτερικό. Η νέα ορχήστρα στηρίζεται αποκλειστικά σε ιδιωτική χρηματοδότηση και είναι εξασφαλισμένη για τα επόμενα χρόνια. Θα αξιοποιήσει νέους επαγγελματίες μουσικούς και προσβλέπει στη δημιουργία σημαντικού εκπαιδευτικού και κοινωνικού έργου.
Ο Νίκος Μαλιάρας παρέδωσε τη σκυτάλη στον καλλιτεχνικό διευθυντή της ορχήστρας Βύρωνα Φιδετζή, τον δημιουργό των Ελληνικών Μουσικών Γιορτών, τον μελετητή, τον αρχιμουσικό που αποκατέστησε και αναβίωσε πλήθος έργων της έντεχνης ελληνικής μουσικής. Με την ιδιότητά του αυτή, ο Βύρων Φιδετζής δίνει το στίγμα της ορχήστρας: «Σημείο αναφοράς μας η νεοελληνική μουσική». Ο συμβολισμός ξεχωριστός για την παρθενική εμφάνιση της νέας oρχήστρας, αφού θα ξεκινήσει τη συναυλία της με τον γενάρχη της νεοελληνικής μουσικής Νικόλαο Χαλικιόπουλο Μάντζαρο και τους μαθητές του Δομένικο Παδοβά και Διονύσιο Ροδοθεάτο. Εκτός από την προβολή των συνθετών, μεγάλη θα είναι και εκείνη των μουσικών που επωμίζονται τον σημαντικό ρόλο της ερμηνείας των έργων. Άλλος φιλόδοξος στόχος θα είναι να γίνουν γνωστά σημαντικά έργα συνθετών ελληνικής καταγωγής που έδρασαν και έζησαν σε άλλες χώρες. Επίσης θα αξιοποιήσουν τις δυνατότητες της τεχνολογίας για τη διάδοση της νεοελληνικής μουσικής. Ωστόσο, αποφεύγοντας τη μονομέρεια, εκτός από έργα συμφωνικής μουσικής θα συμπεριλάβουν και έργα φωνητικής μουσικής (χορωδιακά, σολιστικά) με συνοδεία ορχήστρας, καθώς και έργα μουσικής δωματίου που θα εκτελούνται από μικρότερα σύνολα της ορχήστρας. Με κύριο κριτήριο την ποιότητα και τη σπανιότητα, θα διευρύνουν το ρεπερτόριο της ορχήστρας με έργα συνθετών του διεθνούς ρεπερτορίου, ελάχιστα γνωστά στο ελληνικό κοινό, παρά την αξία τους. Αναφερόμενος ο Βύρων Φιδετζής στη διττή κρίση, οικονομική και πνευματική, που μαστίζει τη χώρα μας, επεσήμανε ότι μερικοί εκ των αρίστων, άνεργων όμως μουσικών θα στεγαστούν στην ορχήστρα, αλλά και ένα ενεργό κοινό με κριτική γνώση, σκέψη και καλαισθησία θα συμμετάσχει στην οικοδόμηση του μουσικού πολιτισμού. Άριστες ήσαν οι εντυπώσεις μας από την πρώτη συνέντευξη Τύπου της νέας Ορχήστρας Αθηνών «Φιλαρμόνια». Ευχόμαστε ολόψυχα η φιλοδοξία των ιδρυτών της απέναντι στη μεγάλη αυτή πρόκληση να πετύχει, για το καλό του πολιτισμού και της πολύπαθης πατρίδας μας.
