Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΖΑΖ ΣΤΗ ΣΤΕΓΗ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΩΝ

της Έλενας Χουζούρη

Η ιστορία της ελληνικής τζαζ στην Ελλάδα ξεκινάει ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1940 –ένας από τους βασικούς εκπροσώπους εκείνης της γενιάς είναι ο Μίμης Πλέσσας–, η εξέλιξή της εμποδίζεται τις δύο επόμενες δεκαετίες από την πλημμυρίδα της έντεχνης λαϊκής μουσικής χωρίς όμως να ανακόπτεται, για να ξεκινήσει σε νέες βάσεις και με μια νέα γενιά μουσικών μετά τη μεταπολίτευση. Φυτώριο και στέκι των νέων μουσικών της τζαζ θα αποτελέσει το θρυλικό τζαζ μπαρ του αείμνηστου Γιώργου Μπαράκου, στην Πλάκα. Γιώργος Τρανταλίδης, Μηνάς Αλεξιάδης, Νίκος Τουλιάτος, στη Θεσσαλονίκη ο Σάκης Παπαδημητρίου και οι πέριξ αυτού μουσικοί, είναι ενδεικτικά μερικά από τα ονόματα που θα δώσουν νέα πνοή στην ελληνική τζαζ. Το συγκρότημα SFINX θα καταξιωθεί όχι μόνον με την επιτυχία των δίσκων του αλλά και με την άνοδό του στο Λυκαβηττό, στο πλαίσιο τότε του Φεστιβάλ Αθηνών. Τη δεκαετία του 1980 η παρουσία της ελληνικής τζαζ είναι πια γεγονός καθώς αιμοδοτείται με όλο και περισσότερους μουσικούς, όπως τον νεότατο τότε Γιώργο Φακανά, τον Τάκη Φαραζή, τον Γιώργο Κοντραφούρη, τον Γιώργο Πατερέλη, τον Ντέιβιντ Λιντς, τη Λητώ Βογιατζόγλου, τον Γιώργο Τσαμπρόπουλο και αρκετούς ακόμα αξιόλογους μουσικούς και συνθέτες, οι οποίοι παίζουν και δημιουργούν σε όχι και τόσο εύκολες συνθήκες. Πάνω από είκοσι χρόνια μετά, αυτές οι συνθήκες έχουν σαφώς βελτιωθεί καθώς και πολλοί μουσικοί χώροι έχουν δημιουργηθεί σ’ αυτό το διάστημα και η ελληνική τζαζ και οι μουσικοί της έχουν πίσω τους ένα σημαντικό έργο. Ακόμα και σήμερα, σε συνθήκες κρίσης, δίνεται η δυνατότητα στους αξιόλογους Έλληνες μουσικούς της τζαζ να παίξουν τη μουσική τους και να επικοινωνήσουν με ένα πιστό κοινό.

Σ’ αυτό το πλαίσιο πραγματοποιείται το 2ο Πανόραμα Ελληνικής Τζαζ στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών 7,8 και 9 Δεκεμβρίου. Μετά την επιτυχία της περσινής χρονιάς, όπου τρία ελληνικά συγκροτήματα συναντήθηκαν με ισάριθμα συγκροτήματα της Μεσογείου, το φετινό Πανόραμα δίνει την ευκαιρία στους Έλληνες μουσικούς να συνομιλήσουν μουσικά με σπουδαίους σολίστες από τη σκανδιναβική τζαζ σκηνή.

Την πρώτη βραδιά ο τρομπετίστας Ανδρέας Πολυζωγόπουλος, από τους καλύτερους της νέας γενιάς στην ελληνική τζαζ σκηνή, ώριμος συνθέτης και δεινός αυτοσχεδιαστής, θα συναντήσει μουσικά τον Νορβηγό σαξοφωνίστα Τόρε Μπρούνμποργκ. Ο τελευταίος θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της σκανδιναβικής τζαζ, έχει στο ενεργητικό του πλούσια δισκογραφία και έχει δημιουργήσει ένα προσωπικό στιλ που διακρίνεται για τη στοχαστική διάθεση και τον λυρισμό. Μαζί με τον Ανδρέα Πολυζωγόπουλο παίζουν ο Κωστής Χριστοδούλου, πιάνο-πλήκτρα, ο Βασίλης Στεφανόπουλος, κοντραμπάσο, και ο Αλέξανδρος Δράκος Κτιστάκης, τύμπανα.

Τη δεύτερη βραδιά ανεβαίνει στη σκηνή από ελληνικής πλευράς ένα από τα πιο αξιόλογα και καταξιωμένα μουσικά σχήματα, οι Human Touch, και από την άλλη πλευρά, ο Φινλανδός κιθαρίστας Τέεμου Βιινικάνεν. Οι έχοντες ήδη δεκατρία χρόνια επιτυχημένης πορείας Human Touch κινούνται σ’ ένα ευρύ φάσμα ρυθμών και ηχοχρωμάτων. Χαρακτηριστικό στοιχείο της μουσικής τους ο δημιουργικός συνδυασμός του αυτοσχεδιασμού με στοιχεία της ελληνικής μουσικής παράδοσης. Τους Human Touch αποτελούν οι Ντέιβιντ Λιντς, Γιώτης Κιουρτσόγλου και Σταύρος Λάντσιας, όλοι τους εξαίρετοι μουσικοί της ελληνικής τζαζ.

Το 2ο Πανόραμα Ελληνικής Τζαζ θα κλείσει μ’ έναν από τους σημαντικότερους και με διεθνή αναγνώριση Έλληνες μουσικούς της τζαζ ελληνικής σκηνής, τον πιανίστα Γιώργο Κοντραφούρη και το τρίο του, Baby trio! Ο Κοντραφούρης σπούδασε στην Ακαδημία Σιμπέλιους του Ελσίνκι, δίδαξε σ’ αυτήν και σήμερα διδάσκει στο Τμήμα Τζαζ του Ιονίου Πανεπιστημίου, στην Κέρκυρα. Το 2008 δημιούργησε το νεανικό σχήμα που τον συνοδεύει, τους μουσικούς του οποίου ανανεώνει μόλις περάσουν τα 25 τους χρόνια. Το Baby trio της 9ης Δεκεμβρίου αποτελούν οι Βασίλης Ποδαράς, ντραμς, και Κώστας Στουραΐτης, κιθάρα, ο τρίτος «baby» είναι ο Κοντραφούρης, πιάνο, hammond. Ο Έλληνας μουσικός επέλεξε να «συνομιλήσει» μουσικά με τον Φινλανδό σαξοφωνίστα Μίκο Ινάνεν όχι τυχαία. Και ο Ινάνεν είναι απόφοιτος της Ακαδημίας Σιμπέλιους και έχει συμπράξει με όλη την αφρόκρεμα της σκανδιναβικής τζαζ, αλλά και με κορυφαίους μουσικούς από όλο τον κόσμο. Οι δύο μουσικοί θα παίξουν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ από groove και free-jazz μέσα πάντα στο πνεύμα του αυτοσχεδιασμού.