ΤΑ ΠΑΘΗ ΣΤΟ ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ της Ανθούλας Δανιήλ
Πλησιάζει η εβδομάδα των Παθών ή αλλιώς η Μεγάλη Εβδομάδα και το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ετοιμάστηκε να συμμετάσχει με τον τρόπο του στην ανάγκη των ημερών. Οι εκδηλώσεις περιλαμβάνουν «Ένα πρόγραμμα με έργα από τρεις αιώνες μουσικής δημιουργίας». Η πολυβραβευμένη οργανίστα Ουρανία Γκάσιου ανοίγει τον κύκλο «Adagio –
Μουσικές για τις ημέρες του Πάσχα» με έργα Γιόχαν-Σεμπάστιαν Μπαχ, Λουί Βιερν, Σεζάρ Φρανκ, Τιερί Εσκές και Ζοζέφ Ζονγκέν, το Σάββατο 12 Απριλίου. Ακολουθούν τα «Κατά Ιωάννην Πάθη», τη Μεγάλη Δευτέρα, 14 Απριλίου, με όργανα εποχής, από την Καμεράτα και τον Μάρκελλο Χρυσικόπουλο. Τη Μεγάλη Τρίτη, 15 Απριλίου, η υμνωδία του Πάσχα περιλαμβάνει ύμνους που θα αποδώσει η Νεκταρία Καραντζή και συνομιλεί με τον Επιτάφιο του Μίκη Θεοδωράκη, με αφηγητή και σόλο ερμηνευτή τον Τάσο Αποστόλου. Τέλος, τη Μεγάλη Τετάρτη, 16 Απριλίου, η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών θα παίξει το Γερμανικό Ρέκβιεμ του Γιοχάνες Μπραμς. Όλες οι εκδηλώσεις θα λάβουν χώρα στην αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης.
Εκείνο που θα έπρεπε να τονίσουμε είναι πως ο Μπραμς συνέθεσε το Requiem του επηρεασμένος από τον θάνατο της μητέρας του. Κι εδώ θα βρούμε τις εκλεκτικές συγγένειες με το δικό μας Ορατόριο, τον Επιτάφιο των Γιάννη Ρίτσου – Μίκη Θεοδωράκη. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής Γιώργος Κουρουπός επισήμανε ότι το έργο γενικώς του Μάνου Χατζιδάκι και του Μίκη Θεοδωράκη είναι έργο ευρωπαϊκό. Και οι δύο αξιοποίησαν την πλούσια ελληνική παράδοση, ο καθένας με τον δικό του τρόπο. Και οι δύο έδωσαν την εκδοχή τους στον Επιτάφιο του Ρίτσου. Ο Χατζιδάκις με τη Νάνα Μούσχουρη και ο Θεοδωράκης με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση. Ο Ρίτσος εμπνεύστηκε τον Επιτάφιο συγκλονισμένος από τη θέα μιας μάνας γονατισμένης να θρηνεί πάνω στο σώμα του γιου της, που σκοτώθηκε στη διαδήλωση των καπνεργατών στη Θεσσαλονίκη το 1936. Το έργο αυτό, κορυφαίο στο σύνολο της όλης παραγωγής του Ρίτσου, έχει αφομοιώσει τις παραδοσιακές φόρμες του δημοτικού τραγουδιού και του λαϊκού μοιρολογιού, τη λόγια παράδοση και τον θρησκευτικό «επιτάφιο θρήνο». Κι εδώ είναι που η πόρτα του Μεγάρου ανοίγεται πλατιά στον Επιτάφιο. Βεβαίως ο Τάσος Αποστόλου δεν θα ψάλει τον Επιτάφιο ούτε με τον τρόπο του Χατζιδάκι ούτε του Θεοδωράκη. Και ούτε με τον τρόπο του υμνωδού της Όπερας. Δεν θα μετατρέψει σε Όπερα έναν λαϊκό θρήνο. Και αυτή θα είναι η έκπληξη.
Τέλος, εκείνο που θα έπρεπε να προβληθεί είναι το Εκκλησιαστικό Όργανο, ένα από τα μεγαλύτερα στον κόσμο και το οποίο έχει ελληνική την καταγωγή. Κατάγεται από την αρχαία Ύδραυλι και εφευρέτης της είναι ο Κτησίβιος ο Αλεξανδρεύς. Η Ύδραυλις μετεξελίχτηκε και, με τη συνεπικουρία της επιστήμης και της τεχνολογίας, δεν χρειάζεται πλέον ύδωρ ή αέρα να περάσει από τους περίπου έξι χιλιάδες σωλήνες του για να ηχήσουν, αλλά ένα απλό κλειδί στο κλαβιέ, που η έμπειρη και ταλαντούχα νεαρά καλλιτέχνις θα στρίψει. Όπως μας πληροφορεί η φίλη Μαρία Κοτοπούλη (ηλεκτρονικό περιοδικό Παραθέματα λόγου, 9-4-14), το Εκκλησιαστικό Όργανο γνώρισε μεγάλη δόξα την εποχή του Μπαχ. Το Όργανο του Μ.Μ.Α. διαθέτει τέσσερα πληκτρολόγια χεριών (μάνουαλ), ένα ποδιών (πεντάλ), εβδομήντα έξι μοχλούς (ρεγκίστρα) και, στα ενδότερά του, έξι χιλιάδες ογδόντα σωλήνες ξύλινους, χάλκινους, κασσιτέρινους.
