Η PATTI SMITH ΣΤΟ ΗΡΩΔΕΙΟ
της Πέρσας Σούκα
Όταν έφτασε το 1967 στη Νέα Υόρκη, τις πρώτες μέρες κοιμόταν στα παγκάκια του Central Park. Όμως δεν την ένοιαζε και πολύ, ήταν μόλις δεκαεννιά χρονών και είχε όλη τη ζωή μπροστά της. Εξάλλου, από μικρή αισθανόταν ότι θα έκανε κάτι διαφορετικό. Πίσω στο New Jersey οι επιλογές που είχε ήταν να γίνει ή κομμώτρια, όπως όλα τα κορίτσια της εποχής, ή νοικοκυρά. Έπρεπε να φύγει.
Η Patti Smith μεγάλωσε σ’ ένα δύσκολο οικονομικά περιβάλλον και το βιβλίο ήταν το μόνο πράγμα που υπήρχε σε αφθονία στο σπίτι της. Έτσι, τα μυθιστορήματα και η ποίηση έγιναν ο κόσμος της. Η μητέρα της, βαθιά θρησκευόμενη (ήταν μάρτυς του Ιεχωβά), της είχε μεταφέρει την αγάπη της για τη θρησκεία και τη Βίβλο, μέχρι που η έφηβη Patti της λέει τη φράση, που έγινε και ο στίχος του πρώτου τραγουδιού της: «Ο Ιησούς πέθανε για τις αμαρτίες κάποιων, αλλά όχι για τις δικές μου».
Αρχίζει να ανακαλύπτει πράγματα που δεν ήξερε μέσα από τη μουσική του Βob Dylan, των Rolling Stones και του Jim Morrison. Στα δεκαοκτώ της βιώνει μια πολύ άσχημη εμπειρία. Μένει έγκυος και η «κόρη του δράκουλα», όπως την αποκαλούν οι νοσοκόμες κατά τη διάρκεια της γέννας, αναγκάζεται να δώσει το μωρό για υιοθεσία εφόσον είναι άνεργη. Αμέσως μετά φεύγει για το Big Apple. Τα πρώτα χρόνια περνούν μέσα στην ανέχεια και σε έναν παροξυσμό καλλιτεχνικής αναζήτησης.
Το 1975, λίγο πριν κλείσει τα τριάντα, κυκλοφορεί το πρώτο της άλμπουμ, Horses, και το 1978 γνωρίζει τη μεγαλύτερη εμπορική της επιτυχία γράφοντας μαζί με τον Βruce Springsteen το «Because the night». Η τραγουδοποιός γίνεται ένα από τα μεγαλύτερα είδωλα του πανκ/ροκ κινήματος. Μαζί με τον avant-garde φωτογράφο Robert Mapplethorpe θεωρούνται ένα από τα πιο πρωτοποριακά ζευγάρια της διεθνούς μουσικής σκηνής. Κάποια στιγμή, όμως, εκείνος την εγκαταλείπει δηλώνοντάς της ότι είναι ομοφυλόφιλος.
Η παράξενη ανδρόγυνη εμφάνισή της (με την οποία δεν αισθανόταν ιδιαίτερα καλά, μέχρι που ένας δάσκαλος στο σχολείο την ενθάρρυνε λέγοντάς της ότι υπήρξαν πολλές σημαντικές γυναίκες οι οποίες είχαν ιδιόμορφη όψη σαν κι αυτήν), το ντύσιμό της, άσπρο αντρικό πουκάμισο και γραβάτα, τη διαφοροποιούν από οποιαδήποτε άλλη καλλιτέχνιδα της εποχής.
Τα τραγούδια της έχουν έντονο πολιτικό χαρακτήρα, με αντιπολεμικά μηνύματα και σχόλια κατά των θρησκειών, «People have the power», «Gloria», «Free money», «Ain’t it strange»...
Εκτός όμως από τη μουσική, το αστείρευτο ταλέντο της επεκτείνεται στην ποίηση, τη ζωγραφική και τη φωτογραφία.
Η απώλεια του κιθαρίστα και συζύγου της Fred «Sonic» Smith τη γεμίζει θλίψη και απομονώνεται για μεγάλο χρονικό διαστημα. Όμως η ζωή συνεχίζεται, κι έτσι ξαναρχίζει το γράψιμο.
Το 2010 κερδίζει το National Βook Αward of Nonfiction για το βιβλίο της Just kids, στο οποίο ξετυλίγει τις αναμνήσεις της από τη σχέση της με τον Robert Mapplethorpe. Μνήμες από τους παράτολμους καιρούς της νεότητάς της, μέρες και νύχτες εκτός της κοινωνίας και των ορίων (ο Mapplethorpe εκδιδόταν περιστασιακά στους δρόμους της Νέας Υόρκης για να πληρώσουν το ενοίκιο του άθλιου υπόγειου όπου έμεναν, στο οποίο δεν υπήρχε ούτε τουαλέτα, ενώ εκείνη εργαζόταν εδώ κι εκεί σαν πωλήτρια).
Το 2012 κυκλοφορεί το τελευταίο της άλμπουμ, Βanga, με τραγούδια που μιλούν για την αγάπη, το θάνατο και την τέχνη.
Το ελληνικό κοινό θα έχει την τύχη να ακούσει και να απολαύσει από κοντά την Patti Smith που, παρά τα 66 της χρόνια, εξακολουθεί να ροκάρει με τον ίδιο ενθουσιασμό, σε μία και μοναδική συναυλία που θα δώσει στο Ηρώδειο στις 22 Ιουνίου.
Η ίδια λέει χαρακτηριστικά: «Θέλω να βρίσκομαι εδώ γύρω για πολύ πολύ καιρό. Θέλω να είμαι το αγκάθι στο πλευρό του οτιδήποτε για όσο το δυνατόν περισσότερο».
