«ΟΣΚΑΡ 2015» της Τούλας Ρεπαπή
Το BIRDMAN (Η ΑΠΡΟΣΜΕΝΗ ΑΡΕΤΗ ΤΗΣ ΑΦΕΛΕΙΑΣ) είναι μια ταινία εξαιρετικά γοητευτική, κυρίως ως προς τον τρόπο με τον οποίον ο Μεξικανός σκηνοθέτης Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιάριτου –τον θαυμάσαμε και στο BABEL– χώρισε το φιλμάρισμα της ταινίας σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος διαδραματίζεται πάνω στη σκηνή, όπου γίνονταν οι πρόβες, και ήταν εμφανέστατη η αλαζονεία του νεότερου καθώς και ο φόβος για την επερχόμενη απόσυρση του παλαιότερου, ενώ το δεύτερο μέρος διαδραματίζεται στους στενούς και σκοτεινούς διαδρόμους –πίσω από τη σκηνή– του θεάτρου, που οδηγούσαν στο καμαρίνι του Birdman, όπως σκοτεινό και στενάχωρο ήταν το μυαλό και οι δαιδαλώδεις σκέψεις του. Και κορυφαία να εκφράζονται όλα αυτά με στίχους, μ' έναν τρελό μάλλον και όχι μεθυσμένο, έξω από το θέατρο, να απαγγέλλει Σαίξπηρ –συγκεκριμένα, Μάκβεθ, Πράξη Πέμπτη, Σκηνή Πέμπτη– λέγοντας: «Life's but o walking shadow: a poor player,/ That struts and frets his hour upon the stage,/ And then is heard no more: it is a tale/ Told by an idiot, full of sound and fury,/ Signifying nothing» (Δεν είν' ο βίος άλλο/ παρά σκιά που περπατεί, παρά θεάτρου μίμος/ οπού πηγαινοέρχεται μιαν ώραν 'ς την σκηνήν του,/ και πλέον δεν ακούεται, είν' ένα παραμύθι/ που λέγει ένας παλαβός, βοήν, θυμούς γεμάτον,/ αλλά δεν έχει νόημα! Μτφρ. Δ.Βικέλα). Η ταινία απέσπασε τα βραβεία: Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας και Πρωτότυπου Σεναρίου. Μέσα στην ομάδα σεναρίου ήταν και ο ελληνικής καταγωγής Αλεξάντερ Ντινελάρις, ο οποίος μοιράστηκε το βραβείο με τον Α. Ινιάριτου και τους Νίκολας Τζιακομπόνε και Αρμάντο Μπο. Κατά την άποψή μου, και ο Μάικλ Κίτον ως Birdman ήταν πολύ καλύτερος στην ερμηνεία του και έπρεπε να πάρει το Βραβείο Α' Ανδρικού ρόλου και όχι ο Έντι Ρεντμέιν στο THE THEORY OF EVERYTHING, στον ρόλο του Στίβεν Χόκινγκ.
Το THE THEORY OF EVERYTHING, μια ταινία καταθλιπτική και επαναλαμβανόμενη, γεμάτη ωστόσο με κοινωνικά μηνύματα. Το πείσμα του Στίβεν Χόκινγκ και της γυναίκας του για ζωή τον έκανε να ακυρώσει την πρόγνωση των γιατρών, οι οποίοι του ανακοίνωσαν –ήταν κοντά στα τριάντα– πως είχε δύο χρόνια ζωής. Σήμερα είναι εβδομήντα δύο ετών και μέσα σε αυτά τα χρόνια ξεπέρασε τον εαυτό του και κατέρριψε τη θεωρία της διατριβής του –για την οποία θεωρήθηκε ιδιοφυΐα– ως λανθασμένη, προχωρώντας την επιστήμη του για το σύμπαν ακόμη περισσότερο.
Το THE GRAND BUDAPEST HOTEL είναι έργο χαρούμενο, με λεπτό χιούμορ, με εκπληκτικές εικόνες και χρώματα –σαν ζαχαρωτό, σαν μινιατούρα μερικές φορές–, μια ταινία που βλέπει κανείς με το χαμόγελο στα χείλη. Τη μουσική της ταινίας έγραψε ο Γαλλοέλληνας συνθέτης Αλεξάντρ Ντεσπλά, ο οποίος κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Πρωτότυπης Μουσικής. Ο Αλεξάντρ Ντεσπλά, που αναφώνησε όταν παρέλαβε το αγαλματίδιο: «Ζήτω η Ελλάδα, Ζήτω η Γαλλία!», ήταν υποψήφιος για Όσκαρ και για τη μουσική της ταινίας THE IMITATION GAME.
Το THE IMITATION GAME, μια σημαντική και ενδιαφέρουσα ταινία με πολύ αξιόλογες ερμηνείες του Μπένεντικτ Κάμπερμπατς και της Κίρα Νάιτλι. Ο Κάμπερμπατς στον ρόλο του Άλαν Τούρινγκ –υποψήφιος για Όσκαρ Α' Ανδρικού ρόλου– ήταν καταπληκτικός. Πρόκειται για μια ταινία που εξιτάρει το κοινό με την ευφυΐα του Άλαν Τούρινγκ –θεωρείται ο πατέρας των Η/Υ–, ενώ η αγωνιώδης πλοκή της αφήνει, τελικά, μια πικρή γεύση. Κι αυτό διότι, στη δεκαετία του '50, οι ομοφυλοφιλικές τάσεις του Άλαν Τούρινγκ θεωρήθηκαν κακούργημα και καταδικάστηκε σε ορμονοθεραπεία, η οποία αφενός του θόλωσε τον νου, αφετέρου τον οδήγησε σε αυτοκτονία στην ηλικία των σαράντα δύο χρόνων. Στην Αγγλία, σε μια κοινωνία όπου πλέον επιτρέπεται οι ομοφυλόφιλοι να παντρεύονται και να έχουν τίτλο ευγενείας. Το 2013, η βασίλισσα Ελισάβετ βράβευσε τον Άλαν Τούρινγκ για την προσφορά του κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και ζήτησε δημόσια συγγνώμη για την καταδίκη του.
Στο STILL ALICE, η Τζούλιαν Μουρ απέσπασε το Βραβείο Α' Γυναικείου ρόλου. Σε αυτή την ταινία, ανθρώπινη και συγκινητική, υποδύεται εξαιρετικά μια καθηγήτρια πανεπιστημίου γλωσσολογίας, η οποία παθαίνει Αλτσχάιμερ.
Το ΧΩΡΙΣ ΜΕΤΡΟ (WHIPLASH), έργο γεμάτο πάθος και δυναμισμό, ανέδειξε την ερμηνεία του Τζ. K. Σίμονς και του χάρισε το Βραβείο Β' Ανδρικού ρόλου.
Ενώ το ΜΕΓΑΛΩΝΟΝΤΑΣ (BOYHOOD) του Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ απέσπασε μόνο το Βραβείο Β' Γυναικείου ρόλου, το οποίο δόθηκε στην Πατρίσια Αρκέτ. Τρυφερή και ανθρώπινη ταινία, που πήρε δώδεκα χρόνια για να ολοκληρωθεί –ο σκηνοθέτης ήθελε να παρακολουθεί τους ήρωες να μεγαλώνουν σε πραγματικούς χρόνους– και δώδεκα εβδομάδες μόνο για να γυριστεί.
Το SELMA, που δείχνει τον αγώνα των Αφροαμερικανών –με ηγέτη τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ– για ίσα δικαιώματα, δικαιοσύνη και ελευθερία. Ίσως γίνονται λίγο κουραστικοί τώρα τελευταία οι Αμερικανοί δείχνοντάς μας όλη την ώρα την Ιστορία τους –12 YEARS OF SLAVE, A. LINCOLN– ή τους θριάμβους τους – ARGO και ZERO DARK THIRTY. Το τραγούδι «Glory», που ακούγεται στην ταινία με τον Τζον Λέτζεντ, πήρε το Όσκαρ.
Επίσης, το IDA του Πολωνού σκηνοθέτη Πάβελ Παβλικόφσκι απέσπασε το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας. Μια μαυρόασπρη ταινία γεμάτη νοήματα και συμβολισμούς.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα κοινωνικά μηνύματα των ταινιών δεν έμειναν μόνο στις κινηματογραφικές αίθουσες, αλλά μεταφέρθηκαν και στην επιβλητική αίθουσα του Dolby Theatre, αφού όσοι ανέβηκαν για να παραλάβουν το βραβείο τους είχαν κάτι σχετικό να πουν. Ο σεναριογράφος Γκράχαμ Μουρ, παραλαμβάνοντας το Όσκαρ Διασκευασμένου Σεναρίου για το ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΗΣ ΜΙΜΗΣΗΣ, δήλωσε: «Όταν ήμουν 16 ετών, προσπάθησα να αυτοκτονήσω επειδή πίστεψα ότι ήμουν περίεργος. Θέλω να αφιερώσω το βραβείο σε όλα τα παιδιά που είναι διαφορετικά και περίεργα». Και πρόσθεσε: «Θα βρεθείτε και εσείς σε μία σκηνή και ελπίζω, τότε, να απευθύνετε και εσείς το ίδιο μήνυμα».
Είμαστε μια παγκόσμια κοινωνία σε κρίση αξιών. Χρειάζονται να ακούγονται αυτά και να υπενθυμίζονται, για να επαναπροσδιορίζονται οι στόχοι.
