fbpx
«Γκράφιτι – η τέχνη της καθημερινότητας» της Ιωάννας Ασσάνη

«Γκράφιτι – η τέχνη της καθημερινότητας» της Ιωάννας Ασσάνη

Συνέντευξη από έναν «καλλιτέχνη του δρόμου»

Περπατώντας μια μέρα στα στενά, εσωτερικά δρομάκια της πανεπιστημιούπολης του ΑΠΘ, βρέθηκα σε έναν κλειστό προαύλιο χώρο γεμάτο από έργα γκράφιτι. Έργα επισκιασμένα με αόριστα γράμματα, δυσανάγνωστες λέξεις, γραφικά αποτυπώματα, όλα μαζί σε μια πολυσχιδή γραφιστική σύνθεση. Εκεί συνάντησα έναν νέο να τακτοποιεί μια σειρά από σπρέι επάνω στο τσιμέντο. Η συνάντησή μας κάτω από τη σκέπη των χρωμάτων και των εικόνων έδωσε την πρώτη ευκαιρία για συζήτηση και γέννησε τα πρώτα ερωτήματα:

Μου συστήνεσαι ως «Pars». Το ψευδώνυμο αυτό είναι η υπογραφή στα έργα σου ή ένα άλλο όνομα που σε ακολουθεί και στην καθημερινότητα;

Είναι απλά ένα όνομα με το οποίο υπογράφω τις περισσότερες φορές. Άλλες πάλι υπογράφω με διαφορετικό όνομα. Καμιά φορά δεν υπογράφω καν.

Γκράφιτι ή ζωγραφική; Τι εντέλει από τα δύο κάνεις;

Δεν μπορώ να απαντήσω με ακρίβεια, γιατί δεν χρησιμοποιώ μόνο σπρέι, αλλά και ακρυλικά χρώματα και συνεπώς πινέλα. Συγκεκριμένα, τον τελευταίο καιρό που ασχολούμαι με την καλλιγραφία και την τυπογραφία επιλέγω κυρίως πινέλα, οπότε θα έλεγα ότι συνδυάζω στοιχεία του γκράφιτι και της γραφιστικής.

Υπάρχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά στην επιφάνεια που διαλέγεις να χρησιμοποιήσεις, τα οποία είναι απαραίτητα για να δουλέψεις σωστά το έργο σου, ή σε εξυπηρετεί κάθε επιφάνεια;

Προτιμώ να μη διαλέγω τυχαία τοίχους, αντιθέτως, προτιμώ τις μακρόστενες, καθαρές, δίχως ιδιαίτερες ρωγμές επιφάνειες, ανεξάρτητα από το εάν είναι «καθαρές» ή όχι.

Πόσο απαραίτητο είναι να γνωρίζεις από πριν τι θα ζωγραφίσεις; Κάνεις ίσως κάποια προσχέδια;

Δεν μου αρέσει να ετοιμάζω «τρομερά» προσχέδια, όπως συνηθίζουν κάποιοι άλλοι. Ασφαλώς θα έχω ένα χαρτί με κάποιο πρόχειρο σχέδιο με τις λεπτομέρειες για το κομμάτι, αλλά θεωρώ πως ουσιαστική σημασία έχει να καταγράφει κανείς τη βασική του ιδέα.

Εάν προσχεδιάζεις το έργο, σου έχει τύχει ποτέ να ξεφεύγεις στο τέλος από αυτό;

Ναι, κάποιες φορές μπορεί και να συμβεί αυτό. Δεν είναι, βέβαια, και η καλύτερη περίπτωση.

«Γκράφιτι – η τέχνη της καθημερινότητας» της Ιωάννας Ασσάνη

Λειτουργείς ατομικά ή σαν ομάδα; Κι εάν είσαι μέρος μιας ομάδας, πώς λειτουργείς μέσα σε αυτήν; Κάνεις δηλαδή κάποια έργα κοινά ή κάτι άλλο;

Προσωπικά δεν ανήκω σε κάποια ομάδα. Μου αρέσει να δουλεύω τις επιφάνειές μου με παρέα και με τους φίλους, αλλά δεν δουλεύω ομαδικά.

Υπάρχουν «επιτρεπόμενοι» χώροι, καθορισμένοι, για να κάνεις γκράφιτι; Ζητάς από κάπου άδεια για να το πραγματοποιήσεις, για παράδειγμα εδώ, στον πανεπιστημιακό χώρο ή σε κάποιον άλλο δημόσιο;

Υπάρχουν χώροι που επιτρέπεται να ζωγραφίσουμε, αλλά δεν είναι πολλοί στη Θεσσαλονίκη. Μέρη κατάλληλα για γκράφιτι είναι όμως και κάποια εγκαταλελειμμένα κτίρια, όπως εργοστάσια κ.ά. Εκεί δεν χρειάζεται καμία άδεια.

Υπάρχουν κάποιοι κοινοί κώδικες επικοινωνίας, κάποιοι ας πούμε απαράβατοι κανόνες συμπεριφοράς, που ακολουθούνται από όλους όσοι ασχολείστε με το γκράφιτι;

«Κώδικες» και «απαράβατοι κανόνες συμπεριφοράς» στον τομέα αυτό δεν γνωρίζω εάν υπάρχουν. Πιστεύω όμως πως πρέπει να υπάρχει η αλληλοεκτίμηση και ο αλληλοσεβασμός ανεξαρτήτως ηλικίας. Τσακωμοί και παρεξηγήσεις δεν θα πάψουν φυσικά να υπάρχουν. Είναι όμως κι αυτό μέρος του συνολικού «παιχνιδιού» που ονομάζεται γκράφιτι.

Κατά πόσον θεωρείς πως ένας γκραφιτάς πρέπει να έχει καλές τεχνικές γνώσεις; Πιστεύεις πως είναι απαραίτητο να υπάρχει και κάποιο θεωρητικό, αισθητικό υπόβαθρο για να μπορεί να φτιάξει κανείς ένα αισθητικά αξιόλογο έργο;

Οι τεχνικές γνώσεις έρχονται με την πρακτική, τον πειραματισμό, την υπομονή και την επιμονή στο είδος. Κακό δεν θα ήταν βέβαια να υπάρχει και κάποιο αισθητικό υπόβαθρο, αλλά και πάλι το είδος αυτό της τέχνης έχει κάτι το ελεύθερο που βασίζεται στην υποκειμενική άποψη και αισθητική που έχει ο καθένας.

Μπορεί ο οποιοσδήποτε να κάνει γκράφιτι;

Φυσικά! Θέληση να υπάρχει και όλα γίνονται. Δεν υπάρχουν διακρίσεις και ειδικά χαρακτηριστικά που απαιτούνται γι' αυτό.

Ενοχλείσαι όταν βλέπεις πως το έργο που μόλις τελείωσες αποκτά πολύ σύντομα επάνω του γραφικές επεμβάσεις άλλων;

Όπως κι ο καθένας, έτσι κι εγώ ενοχλούμαι, ναι! Βέβαια, παίζει ρόλο και το μέρος όπου έχει ζωγραφιστεί το έργο, όπως επίσης παίζει ρόλο η ποιότητα, τόσο του έργου που επιδέχεται την επέμβαση όσο και αυτού που επεμβαίνει.

Πόσο μετράει για εσένα ο χρόνος παραμονής του έργου στον χώρο; Αποδεικνύεται έτσι η επιτυχημένη αισθητική του αξία;

Ο χρόνος παραμονής του κάθε έργου σχετίζεται εξίσου με το μέρος όπου έχει γίνει, αλλά και με την αισθητική ποιότητα που έχει. Αν το κάνεις σε ένα μέρος που είναι για πολλούς ο επιθυμητός χώρος και που βάφεται συνεχώς, είναι επόμενο να μην κρατήσει πολύ. Όλοι θέλουν να βλέπουν τα έργα τους, να υπάρχουν σε κοινή θέα, να «ζουν» για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Υπάρχουν χώροι που πιστεύεις πως είναι «ιεροί», πως δεν θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν γι' αυτόν τον σκοπό;

Σημεία που έχουν κάποια πολιτιστική ή ιστορική σημασία πιστεύω πως δεν χρειάζονται ένα γκράφιτι ή κάποιο άλλο είδος εικαστικής παρέμβασης επάνω τους. Στην τελική, τόσο γι' αυτή την πράξη όσο και για τα υπόλοιπα, ο καθένας μας κάνει τις επιλογές του και είναι υπεύθυνος γι' αυτές.

«Γκράφιτι – η τέχνη της καθημερινότητας» της Ιωάννας Ασσάνη

Σκέφτηκες ποτέ αντί για τους κοινόχρηστους, δημόσιους τοίχους μιας πόλης, να χρησιμοποιήσεις τον καμβά ή ένα μεγάλο τελάρο, δηλαδή κινητές επιφάνειες;

Τα τελάρα είναι δελεαστικά για κάτι τέτοιο, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν μπορούν να θεωρηθούν υποκατάστατο της αίσθησης του να «λερώνεις» με χρώμα έναν τοίχο.

Θαυμάζεις τη δουλειά κάποιων καλλιτεχνών των δρόμων ή άλλων, ξένων ή Ελλήνων;

Ναι, θεωρώ πως η δουλειά πολλών ανθρώπων είναι αξιόλογη τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, είτε αναφερόμαστε σε νόμιμα είτε σε «παράνομα» έργα. Το Διαδίκτυο βοηθάει πολύ στο να παρακολουθεί κανείς τις δουλειές των άλλων.

Θα «πατούσες» ποτέ ένα δικό σου γκράφιτι επάνω σε κάποιο προηγούμενο που σου αρέσει επίσης;

Ναι! Είναι κάτι που γίνεται αρκετές φορές, όχι γιατί δεν μ' αρέσει πάντα το προηγούμενο έργο, αλλά γιατί το μέρος όπου έχει γίνει είναι πολύ ωραίο.

Πόσο ακριβά είναι τα υλικά σας;

Τα σπρέι κοστίζουν από 3 έως 4 ευρώ, αναλόγως με την ποιότητα και τα γούστα. Τα ακρυλικά, επίσης, εάν τα χρησιμοποιεί κάποιος, σχετίζονται με τα λίτρα που κανείς θα θέλει να αγοράσει, οπότε δεν υπάρχει συγκεκριμένη τιμή γι' αυτό.

Τι άποψη έχεις για την εικόνα που έχει αυτή τη στιγμή η πόλη; Προσθέτει ή αφαιρεί κάτι από αυτή την εικόνα η τέχνη του γκράφιτι;

Θα έλεγα πως μου αρέσει η εικόνα της πόλης μέχρι τώρα όπως είναι και θα μου αρέσει όσο και αν επηρεαστεί αρνητικά ή θετικά από το γκράφιτι. Αυτό που δεν μου αρέσει είναι τα σκουπίδια στους δρόμους, η ηχορύπανση και οι ρύποι των εργοστασίων ή των οχημάτων. Με αυτά πρέπει να ασχοληθούμε περισσότερο, για αρχή!

Πόσο ακολουθείς τις κοινωνικοπολιτικές επιταγές της εποχής μας στη θεματολογία του έργου σου;

Προτιμώ το έργο μου να σχετίζεται με θέματα-προβλήματα που με απασχολούν προσωπικά κι όχι γενικευμένα. Το βλέπω δηλαδή κάπως πιο εγωιστικά. Δεν ακολουθώ τελικά κάποιου άλλου είδους κοινωνικοπολιτικές επιταγές!

Πιστεύεις πως το γκράφιτι είναι μια νέα μορφή «στρατευμένης τέχνης» ή εξυπηρετεί έναν διακοσμητικότερο ρόλο;

Σίγουρα δεν έχει διακοσμητικό ρόλο στη σημερινή μας κοινωνία, αλλά πάλι δεν θα έλεγα ότι είναι και «στρατευμένη τέχνη». Με τον καιρό έχει όλο και περισσότερους υποστηρικτές, κάτι που δυστυχώς το κάνει εμπορικό, αλλά προς το παρόν δεν θεωρείται τέχνη που εξυπηρετεί τα «κοινωνικοπολιτικά συμφέροντα».

Υπάρχει ελληνικό γκράφιτι;

Παρόμοια στοιχεία του ελληνικού γκράφιτι με αυτό του εξωτερικού υπάρχουν πάρα πολλά κι αυτό φυσικά δεν είναι κάτι κακό. Ελληνικό στιλ γκράφιτι δεν γνωρίζω μέχρι στιγμής εάν υπάρχει, αλλά διάφορα quotations υπάρχουν κι αυτό μπορεί και να είναι μία ιδιαίτερη «τυπογραφική μορφή».

Έχουν τα έργα αυτής της μορφής τέχνης προσωπική ταυτότητα; Μπορεί κανείς να αναγνωρίσει τον καλλιτέχνη μέσα από το έργο του;

Ο καθένας μας έχει υιοθετήσει ένα στιλ, είτε εντελώς δικό του είτε ανάμεικτο, με επιρροές άλλων, οπότε μπορούμε να πούμε πως ναι, ο καλλιτέχνης μπορεί να αναγνωριστεί από το συνολικό του έργο ή ακόμα κι από κάποια προσωπικά στοιχεία και λεπτομέρειες που συνθέτουν την εικόνα του.

Κάθε γκραφιτάς μπορούμε να πούμε πως είναι και καλλιτέχνης ή υπάρχουν σε αυτό κλίμακες αξίας;

Δεν μπορώ να απαντήσω κατηγορηματικά, γιατί δεν ξέρω εάν όσοι ασχολούνται με αυτό το είδος δημιουργούν κι άλλα έργα ως καλλιτέχνες. Δεν θεωρώ επίσης τον εαυτό μου καλλιτέχνη. Σίγουρα με το ότι αρχίζεις να καταπιάνεσαι με το γκράφιτι δεν μπορείς αμέσως να θεωρείσαι ή να θεωρείς τον εαυτό σου καλλιτέχνη. Πρέπει να ασχοληθείς με αυτό πολύ και τα έργα σου να γίνουν αποδεκτά τόσο από αυτούς που ασχολούνται άμεσα με το είδος, όσο και από τους αποδέκτες του έργου σου, δηλαδή τους θεατές.


 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
«Απόστολος Γιαγιάννος: 50 χρόνια Τέχνη»: Αναδρομική έκθεση στην γκαλερί Sianti

Η αναδρομική έκθεση Απόστολος Γιαγιάννος: 50 χρόνια Τέχνη εγκαινιάζεται την Πέμπτη 28 Μαρτίου, στις 7 μ.μ., στην γκαλερί Sianti και τιμά τα πενήντα χρόνια (1974-2024) δημιουργίας του σημαντικού καλλιτέχνη, κατά...

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
«Ευαγγελία Μπίζα – Ξεδιπλώνοντας»: Έκθεση βιβλιοδεσίας στην Κέρκυρα

Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος (ΕΒΕ), η ALPHA BANK και η Αναγνωστική Εταιρία Κερκύρας παρουσιάζουν την έκθεση βιβλιοδεσίας Ευαγγελία Μπίζα – Ξεδιπλώνοντας, στο Μουσείο Χαρτονοµισµάτων της Ιονικής...

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Σοφία Φωτιάδου: «Out of the box _ Fearless» στη Sianti Gallery

Η ατομική έκθεση της Σοφίας Φωτιάδου με τίτλο “Out of the box _ Fearless” στη Sianti Gallery είναι μία έκθεση όπου διερευνά ανθρώπινα θέματα που αποδίδονται με μία άλλη πρωτότυπη ζωγραφική γλώσσα: η επιλογή μεταξύ (του...

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙΣ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Διεύθυνση

Πτολεμαίων 4
(Πλατεία Προσκόπων)
11635 Αθήνα,
Τηλ.-fax: 210.7212307
info@diastixo.gr
ISSN: 2585-2485

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Εγγραφείτε τώρα στο newsletter μας και μάθετε πρώτοι. τα τελευταία νέα για το βιβλίο και για τις τέχνες.

Με την επίσκεψη στο site μας, αποδέχεστε τη χρήση Cookies από το diastixo.gr, με σκοπό τη βελτίωση των υπηρεσιών που σας παρέχουμε.